به گزارش کارگروه امنیت سایبربان؛ مبین اشرف که دارای مدرک کارشناسی ارشد در مطالعات دفاعی و استراتژیک از دانشگاه Quaid-i-Azam اسلام‌آباد و محقق در بنیاد جهانی مطالعات و تحقیقات سایبری، واشنگتن دی سی است در مقاله‌ای می‌نویسد:
پیشرفت سریع در قابلیت‌های سایبری و وابستگی بیشتر به فضای سایبری، نه‌تنها چشم‌انداز جنگ‌های مدرن را تغییر داده است، بلکه بعد جدیدی از تهدیدات به‌ویژه در فضای سایبری را معرفی کرده است. داده‌های به‌ظاهر بی‌ضرر در دستان اشتباه می‌تواند به یک تهدید سایبری بالقوه در دنیای امروز تبدیل شود. خروج ایالات‌متحده از افغانستان و تسلط طالبان بر کابل در اوت 2021، راه‌های جدیدی از آسیب‌پذیری‌های سایبری را برای ایالات‌متحده و همچنین افغانستان باز کرده است.
درحالی‌که طالبان برای تغییر از یک گروه شورشی به یک دولت کارآمد تلاش کرده است، ممکن است تهدید فوری سایبری برای ایالات‌متحده نباشد. بااین‌حال، تهدیدهای غیرمستقیم سایبری ممکن است به‌زودی از سوی کشورهایی که آماده استفاده از مزایای خروج آمریکا هستند، سرچشمه بگیرد. به همین دلیل، کارشناسان امنیت سایبری به دولت ایالات‌متحده در مورد آسیب‌پذیری‌های موجود در دستگاه‌های بیومتریک، هواپیماها، تسلیحات و سایر اطلاعات حساسی که پس از خروج آمریکا از این کشور باقی مانده است، هشدار داده‌اند. این سؤال که آیا طالبان تهدیدی برای ایالات‌متحده است یا خیر، چندین بخش دارد، ازجمله اینکه آیا سلاح‌ها، هواپیماها و سایر اطلاعات توسط طالبان با کشورهایی مانند ایران و چین به اشتراک گذاشته‌شده است یا خیر؟
مهم‌ترین مسئله برای امنیت سایبری ایالات‌متحده، از دست دادن بالقوه داده‌های حساسی است که در طول خروج از افغانستان به‌جامانده است. کارکنان سفارت آمریکا به‌طور خاص برای از بین بردن داده‌های حساس در مواقع اضطراری آموزش دیده‌اند. درگذشته، همان‌طور که در جریان گروگان‌گیری ایران و حمله به سفارت لیبی شاهد بودیم، این امر بسیار مؤثر بود. بااین‌حال، به دلیل ماهیت عجولانه خروج ایالات‌متحده، کارشناسان بر این باورند که این احتمال وجود دارد داده‌های حساس نادیده گرفته شده باشند که می‌تواند بعداً منجر به آسیب‌پذیری‌های امنیت سایبری آمریکا شود.
همچنین بسیاری بر این باوراند که طالبان دستگاه‌های بیومتریک ارتش ایالات‌متحده را که به نام تجهیزات تشخیص هویت بین سازمانی دستی (HIIDE) نیز شناخته می‌شود، توقیف کرده‌اند. دستگاه‌های HIIDE توسط ارتش ایالات‌متحده استفاده می‌شد و حاوی پایگاه‌های اطلاعاتی بیومتریک ازجمله اسکن عنبیه چشم، اثرانگشت و سوابق دیجیتال افغان‌هایی است که با سفارت ایالات‌متحده در کابل کار می‌کردند. طالبان با در دست داشتن این دستگاه‌ها و داده‌های آن‌ها می‌تواند برای ردیابی افرادی که قبلاً به ایالات‌متحده در افغانستان وابسته بودند، استفاده کند. اگر طالبان این فناوری را تصاحب کند، شهروندان آمریکایی و شهروندان افغان در معرض خطر حملات دیجیتالی قرار خواهند گرفت.
علاوه بر از دست دادن داده‌ها، یکی دیگر از بخش‌های نگران‌کننده خروج ایالات‌متحده، خطر افتادن هواپیماها و خودروهای زرهی به دست طالبان است. تجهیزات نظامی که معمولی نیستند، بلکه بسیار پیشرفته و نتیجه تحقیقات سطح بالا ارتش آمریکا هستند. برای مثال خودروی زرهی هاموی (Humvee) مجهز به سامانه‌های ارتباطی پیچیده، دستگاه‌های رمزگذاری و تجهیزاتی است که می‌توانند بمب‌های دست‌ساز را شناسایی کنند.
هواپیماهای C130 ارتش آمریکا با قابلیت مجهز شدن به تجهیزات شناسایی و بالگردهای بلک هاوک (Black Hawk) با تجهیزات دیجیتالی نیز از ایالات‌متحده به‌جای مانده‌اند. در اختیار گرفتن این ابزارهای مهم جنگی، نحوه ایمن‌سازی، پیکربندی و عملکرد تجهیزات در ارتش ایالات‌متحده را آشکار می‌کند و آمریکا را مستعد حملات سایبری می‌کند. به دلیل پنهان‌کاری پیرامون این سامانه‌ها، جهان هنوز شاهد حمله سایبری به تجهیزات نظامی ایالات‌متحده نبوده است، اما حالا که این مانع برداشته شده ممکن است موضوع تغییر کند.
رقابت در فضای سایبری مانند سیاست در سطح بین‌الملل، همیشه در حال تغییر و تحول است. امکان اشتراک‌گذاری ابزارهای به‌جامانده از سوی ایالات‌متحده توسط طالبان با چین و سایر کشورها می‌تواند منجر به مهندسی معکوس و آزمایش این فناوری‌ها در آزمایشگاه‌های سایبری چین شود.
در جریان روند تخلیه افغانستان، چین آماده همکاری با طالبان بود. از آن زمان، سفرهای غیرمنتظره وزیر خارجه این کشور به افغانستان، تعامل بین این دو کشور را بیشتر تضمین می‌کند. چین از سال 2006 با شرکت مخابراتی خود ZTE در افغانستان حضور داشته و در حال ساخت شبکه سراسری فیبر نوری بین این دو کشور بوده است. کارشناسان بر این باورند که اکنون بهترین زمان برای چین است تا بازارهای افغانستان را با آخرین زیرساخت‌های مخابراتی و فناوری‌های پیشرفته پر کند.
در همین حال، ایران که از شکست نظامی ایالات‌متحده در ماه اوت خوشحال شد، رابطه تا حدودی پیچیده‌ای با طالبان دارد. پس از خروج سریع ایالات‌متحده، پیش‌بینی می‌شد که طالبان برای تضمین روابط دوستانه با ایران در ازای حمایت این کشور از اقلیت شیعه در افغانستان و ایستادگی در برابر شبکه‌های تروریستی جهانی، دست‌به‌کار خواهند شد. کارشناسان جهانی بر این باورند که در مقابل، طالبان ممکن است آموزش، غذا، تسلیحات و کمک‌های مالی را فراهم کرده باشند.
در تلافی حمله سایبری استاکس نت که به برنامه هسته‌ای ایران آسیب وارد کرد، تهران به‌شدت قابلیت‌های سایبری تهاجمی خود را بهبود بخشید، چیزی که قدرت‌های جهانی ازجمله اسرائیل و ایالات‌متحده را نگران می‌کند. نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به حوثی‌های یمن در جریان درگیری عربستان و یمن و به حزب‌الله لبنان، تخصص، منابع و آموزش‌های سایبری ارائه کرده‌اند. این احتمال وجود دارد که سپاه بتواند در فضای سایبری نیز به طالبان کمک کند. حمله چند وقت پیش به نمایندگی دیپلماتیک ایران در کابل ممکن است همکاری را برای مدتی متوقف کند، اما نه برای همیشه.
با تحلیل تاریخچه حملات سایبری این گروه می‌توان به این سؤال که آیا طالبان یک تهدید امنیتی بزرگ برای ایالات‌متحده است یا خیر، پرداخت. تاکنون هیچ حمله سایبری از سوی طالبان گزارش نشده است. این نشان می‌دهد که اگرچه طالبان از ارتباطات پیچیده استفاده می‌کنند، اما به نظر نمی‌رسد که آن‌ها از قابلیت‌های تهاجمی ضروری برای انجام نظارت سایبری، جاسوسی، یا سایر عملیات‌های سایبری برخوردار باشند.
استفاده طالبان از رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان یک سلاح، سیستم‌های ارتباطی الکترونیکی قوی و کنترل شدید اینترنت توسط آن‌ها ممکن است به پیروزی آن‌ها در جنگ نفوذ کمک کند، اما در جنگ سایبری نه. بااین‌حال، ممکن است برای طالبان امکان به اشتراک‌گذاری اطلاعات، تجهیزات و تسلیحات با دشمنان سایبری ماهرتر مانند ایران، چین و حتی روسیه وجود داشته باشد.
چین به‌ویژه ازآنجایی‌که در گذشته متهم به سرقت ابزارهای هک از آژانس امنیت ملی ایالات‌متحده و استفاده از آن‌ها برای انجام حملات شده است، یک تهدید است. اگر تاریخ سرنخی به ما بدهد، واضح است که برخی کشورها برای در اختیار داشتن اطلاعات یا تسلیحات بسیار پیشرفته به‌جامانده از ایالات‌متحده دست به هر کاری می‌زنند.
ادغام دنیای حقیقی و دیجیتال در دنیایی به نام متاورس (metaverse)، نگرانی‌های امنیت سایبری را به‌طور قابل‌توجهی برای ایالات‌متحده ایجاد کرده است و سرقت داده‌های بیومتریک و تسلیحات پیچیده یک نگرانی مضاعف است. پیش‌ازاین، طالبان به‌عنوان یک بازیگر غیردولتی با ذهنیت تروریستی با بودجه، منابع و کنترل محدود عمل می‌کرد؛ اما در حال حاضر، قدرت تغییر کرده و کنترل و دسترسی آن‌ها به منابع، داده‌ها، تجهیزات و پشتیبانی کشور را افزایش داده است. در صورت بدتر شدن روابط با افغانستان، خطر استثمار برای ایالات‌متحده و گروه‌های وابسته به آن بیشتر از همیشه است.
یکی دیگر از نگرانی‌های آمریکا در فضای سایبری، فعال شدن گروه‌های مختلف هکری در طول فرآیند تخلیه است. یکی از این رویدادها، حمله سایبری ادعایی به وزارت امور خارجه ایالات‌متحده در جریان خروج از افغانستان بود. مراجع چنین مواردی کم بودند اما تهدید فضای سایبری زیاد است. با در نظر گرفتن این واقعیت، یک پیشنهاد مطمئن این است که ایالات‌متحده شروع به تقویت دیوار آتش خود برای فرار از حملات سایبری بیشتر کند. ایالات‌متحده همچنین باید اقدامات سیاستی مرتبط با دیپلماسی سایبری، ازجمله امضای معاهدات و انتخاب اقدامات اعتماد ساز در فضای سایبری با کشورهای رقیب خود برای مقابله با تهدیدات سایبری آتی را در نظر بگیرد.
