واقعیت مجازی چیست؟ بخش دوم

نمونه‌ی اولیه محصول والو از علامت‌ها برای تعیین محل کاربری که لباس و هدست واقعیت مجازی را به تن کرده است، استفاده می‌کرد. کاربر با کمک این روش می‌توانست در محیط حرکت کرده (همانند هولودک فیلم پیشتازان فضا²) و به اکتشاف محیط مجازی بپردازد. در مقابل هدست ریفت تنها اجازه‌ی ایستادن و مشاهده‌ی اطراف را به کاربر می‌داد.

 شرکت اچ.تی.سی پتانسیل فناوری والو را مشاهده کرده و تصمیم به همکاری با این شرکت گرفت. ابرین ادامه داد:

ما شروع به همکاری با یکدیگر کرده و به آن‌ها گفتیم ما واقعیت مجازی را خواهیم ساخت؛ اما با فناوری شما متفاوت است. روش ما کاربر را در وسط محیط قرار داده و تمام ابزارهای موردنیاز را در اطراف آن قرار می‌داد. این ویژگی قدرت مانور و حرکت کاربر در فضا را افزایش می‌دهد.

با وجود پیشرفت مذکور و حل مشکلات پیش روی آن، هنوز هم یک نیاز ضروری در این فضا تأمین نشده بود.

وی در زمان معرفی نمونه‌ی اولیه‌ی هدست اچ.تی.سی گفت:

نخستین چیزی که به نظر رسید این بود که من دست‌های خود را نداشتم. هیچ دستی وجود نداشت، هیچ سامانه‌ی ورودی، صفحه‌کلید یا دسته‌ی هدایتگری در نظر گرفته نشده بود.

اچ.تی.سی با ساخت 2 هدایتگر بی‌سیم برای هر دست، این مشکل را بر طرف کرده و نیاز به علامت‌ها را از بین برد. همکاری 2 شرکت یاد شده، کنترلرهای بی‌سیمی، تقریباً مشابه هدایتگر کنسول وی نینتندو «Wii-Remote» ایجاد کرد. این هدایتگر دارای یک ردیاب لیزری است که نیاز به کدهای کیو.آر نصب شده در محیط را از بین می‌برد.

در نهایت شرکت اچ.تی.سی محصول خود با نام وایو (Vive) را در «کنگره‌ی جهانی موبایل سال 2015» (Mobile World Congress 2015) معرفی و موفق شد توجه تمام جهان را به دست آورد.

2. تولید محتوا

هم‌اکنون می‌توان هدست وایو را با قیمت 600 دلار و رایانه‌ای که از واقعیت مجازی پشتیبانی می‌کند را با حداقل قیمت 1000 دلار خریداری کرد. به نظر می‌رسد بعد از گذشت زمانی حدود 25 سال، آرزوی لانیر به حقیقت پیوسته است.

بازی رایانه‌ای «مربی دزدان فضایی» (Space Pirate Trainer)، به کاربر امکان مبارزه با روبات‌های موجودات فضایی را فراهم می‌کند. برنامه‌ی گوگل ارث امکان قدم زدن در محیط دلخواه را به کاربر می‌دهد. همچنین برای علاقه‌مندان، تجربه‌ی کوهنوردی در اورست نیز فراهم گشته است. تمام نمونه‌های آورده شده، تنها بخشی از محتوای تولیدی برای وایو، به حساب می‌آیند.

با وجود تمام پیشرفت‌ها هنوز هم عده‌ای معتقد بودند همچنان به بهترین تجربه و عملکرد از واقعیت مجازی دست پیدا نکرده‌اند.

رِش سیدهو (Resh Sidhu)، مدیر توسعه‌ی واقعیت مجازی شرکت «فریم‌استور»³، به علت ایجاد جلوه‌های ویژه‌ی بسیار سطح بالا برای فیلم «جاذبه» (Gravity)، اسکار گرفت و پس از آن تولید محتوای واقعیت مجازی این شرکت افزایش یافت. سیدهو معتقد بود، با وجود به حقیقت پیوستن سخت‌افزار وعده داده شده توسط سازندگان، هنوز هم می‌توان آن را گسترش داد و پیشرفت آن به خلاقیت سازندگان بستگی دارد.

سیدهو گفت:

من می‌دانم با همکاری شرکت‌ها و افراد حوزه‌ی فناوری اطلاعات می‌توان راهی برای دست یافتن به تمام چیزهایی که تصور می‌کنم، پیدا کرد. اگر یک دستکش لمسی، لباس یک‌تکه‌ی لمسی و هدست وایو را بخواهم تا 60 نفر بتوانند این فضا را تجربه کنند، ما می‌توانیم این کار را انجام دهیم. از دیدگاه یک مخترع موضوعی هیجان‌انگیزتر از آن وجود ندارد. چالشی که هم‌اکنون با آن روبه‌رو هستیم تولید و فروش تجهیزات واقعیت مجازی نیست، بلکه تولید محتوا برای آن است.

در واقع سیدهو می‌خواهد بگوید تولید محتوایی مانند بازی یا فیلم بیشتر، برای این هدست‌ها کافی نیست و باید از پتانسیل آن در زمینه‌های دیگر و برای بهبود کارها استفاده کرد؛ زیرا پیشگامان این صنعت نیز تنها از جنبه سرگرمی به آن نگاه نکرده و معتقد بودند طیف وسیعی از تغییرات را در زندگی انسان‌ها به وجود می‌آورد. به عنوان مثال می‌توان به صحبت‌های مارک زاکربرگ در سال 2016 اشاره کرد.

زاکربرک در سال میلادی گذشته گفته بود قصد دارد نسل جدیدی از شبکه‌های اجتماعی را در دنیای واقعیت مجازی ایجاد کند، جایی که مردم بتوانند با وجود فاصله‌ی بسیار، در کنار یکدیگر جمع شده و به گفتگو یا تفریح بپردازند.

3. تحریک احساسات و تأثیرات روانی

چه حسی دارد که خود را به جای دیگران تصور کنید؟ کتاب‌ها به ما اجازه می‌دهند آن را تصور کرده و فیلم‌ها امکان دیدن آن را به ما می‌دهند؛ اما واقعیت مجازی برای اولین بار امکان تجربه‌ی کامل آن را فراهم می‌کند. توسعه‌دهندگان معتقدند ایجاد تلقین در کاربر یکی از توانایی‌های اصلی و منحصر به فرد این فناوری است.

جرمی بیلنسان (Jeremy Bailenson)، مؤسس آزمایشگاه تعامل مجازی انسان دانشگاه استنفورد (Stanford’s Virtual Human Interaction Lab)، چندین سال است روی تأثیر واقعیت مجازی در بهبود روابط انسان‌ها تحقیق می‌کند. نتایج تحقیقات وی در این زمینه جالب به نظر می‌رسد.

بیلنسان گفت:

در یکی از آزمایش‌ها داوطلبان در نقش افراد نابینا یا دارای کور رنگی در دنیای مجازی قرار گرفتند و با مشکلات و احساسات آن‌ها آشنا شدند. نتایج نشان داد این افراد بعد از آزمایش تصمیم گرفته‌اند زمان و انرژی بیشتری را برای کمک به این بیماران اختصاص دهند. همچنین در یکی از آزمایش‌ها افرادی که در نقش ابرقهرمان‌ها، ظاهر شدند، پس از دستیابی به موفقیت و رضایت خاطر، تصمیم گرفتند در دنیای واقعی به فردی مفیدتر و کمک کارتر تبدیل شوند.

هاوارد راینگولد (Howard Rheingold)، شخصی که در اوایل پیدایش واقعیت مجازی کتابی در مورد آن نوشت، نیز معتقد است:

علم واقعی، تحقیقاتی است که بیلنسان انجام می‌دهد. مردم گزارش داده‌اند آن‌ها بعد از تجربه‌ی واقعیت مجازی از کاغذ کمتری در زندگی خود استفاده می‌کنند؛ زیرا به شکلی واقعی، از بین رفتن جنگل به علت تولید کاغذ را مشاهده‌ کرده‌اند.

تحقیقات بیان شده در بالا دانشگاهی بودند؛ اما سیدهو بیان می‌کند در خارج از آزمایشگاه نیز شاهد تحریک احساسات است. وی به فیلمی برای واقعیت مجازی اشاره کرد که در آن داستان مردی نابینا به نمایش در می‌آمد.

وی گفت:

بعد از گذشت 20 دقیقه از شروع فیلم، من تا مدت کوتاهی نمی‌توانستم با کسی صحبت بکنم. وقتی شما این فیلم را نگاه می‌کنید، یک داستان تکراری با سطح متفاوتی از احساسات برای شما بیان می‌شود. تاکنون به این خوبی احساس همدلی شکل نگرفته و با داستانی به این شکل ارتباط برقرار نشده بود. اگر این شخص هم‌اکنون روبه روی من ایستاده بود. من وی را در آغوش می‌گرفتم.

در چه زمینه‌هایی می‌توان از واقعیت مجازی استفاده کرد و چه کاربردهایی خواهد داشت؟

1. شرکت والو (Valve)، دارای بزرگ‌ترین فروشگاه و شبکه‌های آنلاین بازی‌های رایانه‌ای است. همچنین این شرکت در زمینه‌ی بازی‌سازی نیز فعالیت می‌کند.
2. هولودک (Holodeck) در فیلم پیشتازان فضا به نمایش گذاشته شد. این فناوری نوع پیشرفته‌ای از واقعیت مجازی محسوب شده و انسان‌ها، اجسام و فضا را شبیه‌سازی می‌کند. در این محیط حتی می‌توان صداها و بوها را شبیه‌سازی کرد.
3.  فریم‌استور (Framestore)، یک شرکت سازنده‌ی جلوه‌های ویژه است که از سال 1986 در انگلیس تأسیس شد.