شِفت؛ به روایت کوین استوری!
تیم کوین استوری، فیلم‌ساز و موزیسین 52 ساله امریکایی است. استوری موسیقی را در دبیرستان وستچستر لس‌آنجلس و فیلم‌سازی را در دانشکده هنرهای سینمایی usc فرا گرفت. او تاکنون پانزده فیلم سینمایی و بیش از بیست و پنج موزیک ویدئوی حرفه‌ای تولید کرده است. تیم استوری سال 2019، یعنی دقیقا نوزده سال پس از آخرین فیلم سینمایی تولید شده با کاراکتر "شِفت"، پای در یک ماجراجویی پرریسک گذاشت. کاراکتر شفت نخستین بار در سال 1971 میلادی با اجرای ریچارد راوندتری به سینما معرفی شد. اکشن هیجانی با محوریت یک سیاه پوست قهرمان با نام خانوادگی شفت؛ موفقیت نسبی کاراکتر شفت در گیشه، آن‌را تبدیل به یک سه‌گانه سینمایی کرد. «امتیاز بزرگ شفت!» 1972 و «شفت در آفریقا» 1973 نسخه‌های بعدی این فیلم بودند که روانه اکران شدند. سال 1974 با تولید یک سریال هفت قسمتی پرونده کاراکتر شفت به بایگانی رفت. سال 2000 میلادی و با اجرای ساموئل ال‌جکسون، یک بار دیگر کاراکتر شفت دستمایه ساخت فیلم سینمایی قرار گرفت. اما باز هم این پایان ماجرا نبود؛ چرا که سال 2019، تیم استوری پنجمین روایت از شفت را این‌بار در ژانر کمدی-اکشن به چالش کشید. ساموئل ال‌جکسون، جسی آشر، ریچارد راوندتری، رجینا هال و الکساندرا شیپ ایفاگر نقش‌های اصلی «شفت - Shaft» مدل 2019 هستند. این فیلم 112 دقیقه‌ای در اکران به فروشی در حدود 22 میلیون دلار دست یافت.
داستان فیلم
جی‌جی شفت، کارشناس فناوری اطلاعات اف‌بی‌آی در امریکاست. او جوانی تازه‌کار است و توسط مدیر بخش جدی گرفته نمی‌شود. زمانی‌که جی‌جی برای بررسی پرونده متولی یک مرکز دینی افراطی اعلام آمادگی می‌کند، به دلیل سابقه کم و جوانی مورد تحقیر مسئول بخش سایبری اف‌بی‌آی قرار می‌گیرد. در همین زمان خبر خودکشی "کریم"، دوست صمیمی جی‌جی نیز او را شوکه می‌کند. کریم یک سرباز سابق آمریکایی است که توانسته بود با کمک جی‌جی مصرف مواد مخدر را کنار بگذارد. پذیرفتن مساله خودکشی کریم با توجه به سابقه رفاقتی که میان کریم و جی‌جی وجود داشت برای هکر جوان مشکل است. جی‌جی با نفوذ به سیستم محرمانه اف‌بی‌آی به اسناد پرونده کریم دسترسی پیدا می‌کند. پس از بررسی اسناد پرونده پزشکی توسط نامزد جی‌جی یعنی ساشا، فرضیه قتل کریم پررنگ می‌شود.
با توجه به سرنخ‌‌هایی که از پرونده کریم به دست می‌آید، جی‌جی سعی می‌کند شخصا جریان قتل را پیگیری کند. او به ساختمانی که در گذشته پاتوق تهیه مواد کریم بود مراجعه می‌کند و مورد ضرب و شتم گَنگ محله هارلم قرار می‌گیرد. جی‌جی که فهمیده به تنهایی از پس این پرونده برنمی‌آید به سراغ پدرش جان شفت می‌رود. جان شفت یک کارآگاه بازخرید شده پلیس است که سال‌ها قبل جی‌جی و مادرش را ترک کرده و به تنهایی زندگی می‌کند. پدر و پسر کنجکاو تحقیقات را ادامه می‌دهند و به سرنخ‌های عجیبی می‌رسند. یک ارتباط عجیب میان قتل کریم، متولی مسجد راشد و یک قاچاقچی مشهور مواد مخدر به نام گوردیتو وجود دارد. گوردیتو همان شخصی است که بیست و پنج سال قبل باعث شد جان شفت جی‌جی و مادرش را رها کرده و از پلیس استعفا دهد. پشت پرده این ارتباط، یک باند قاچاق مواد مخدر است که وظیفه ترانزیت مواد از افغانستان و فرآیند پولشویی حاصل از آن را بر عهده دارد و ... .
ارسال به بایگانی!
کاراکتر شفت از نوستالوژی‌های سینمای امریکاست. نوستالوژی‌ای که البته با هر بار تکرار آن، با هر نسخه جدیدی، محبوبیتش را بیش از پیش از دست می‌دهد. کوین استوری در این نسخه، تلاش کرده تا با تغییراتی ریسک محور، محبوبیت کاراکتر شفت را به دوران اوج برگرداند. یک فرآیند تنفس مصنوعی که البته جواب معکوس داده است. تزریق بُعد کمدی و اضافه کردن یک مامور سایبری به فیلم هم کمک خاصی به احیای شفت نمی‌کند. ایراد جای دیگری است؛ در سناریو. تغییر ژانر فیلمی که چهار نسخه قبلی آن، همگی اکشن بوده‌اند، همان کار پیچیده‌ای است که کنیا باریس(نویسنده‌ی سیت‌کام «سیه‌چرده»/ Black-ish) و الکس بارنو(نویسنده‌ی سریال‌های «خانواده‌ی گلدبرگ»/ The Goldbergs و «مرد خانواده»/Family Guy) به عنوان فیلم‌نامه‌نویسان شفت2019 از پس آن بر نیامده‌اند. اضافه کردن چند دیالوگ کوچه بازاری و البته گاها مستهجن، حتی اگر از زبان بازیگر محبوبی چون ساموئل ال‌جکسون باشد برای تغییر عقبه یک چندگانه سینمایی کافی نیست.
توانایی کاراکتر جی‌جی در مسائل سایبری نیز بیشتر از اینکه راه‌گشای گره‌های دراماتیک فیلم باشد به دستمایه‌ای برای نمایش تضاد بین دو نسل از خانواده شفت در برخورد با تکنولوژی به کار گرفته شده است! آنهم در این حد که جان شفت برخلاف پسرش با استفاده از جی‌پی‌اس یا پرداخت الکترونیک کنار نمی‌آید! فیلم با این بهانه که کمدی است به خود اجازه داده تا همه چیز را به سخره بگیرد؛ کاراکتر پدر جان شفت یعنی ریچارد راوندتری در نسخه‌های قبلی عموی او بود؛ اما چون فیلم کمدی است پس در این قسمت تبدیل به پدر جان و پدر بزرگ جی‌جی می‌شود!
ایرادات فیلم‌نامه «شفت - shaft» به قدری زیاد است که ساعت‌ها می‌توان درباره آن حرف زد. جدا از اینکه یک خط سیر اصلی در فیلم وجود ندارد، اضافات بی‌کارکرد نیز اثر را بیش از پیش از رمق انداخته است. در حالیکه خط سیر اصلی داستان یافتن قاتل کریم است به دفعات جریان فیلم جا‌به‌جا می‌شود. اف‌بی‌آی در فیلم هیچ کارکردی ندارد؛ یعنی اگر جی‌جی هکری بود که بصورت فریلنسر هم کار می‌کرد هیچ آسیبی به قصه وارد نمی‌شد؛ بلکه جذاب‌تر هم می‌شد. دلیل وارد کردن پای مسلمانان و مسجد به فیلم نیز نامشخص است. متولی مسجد کاملا شبیه به اعراب است اما به افغانستان نسبت داده می‌شود! آنام، دختر متولی مسجد و تاثیر اندیشه‌هایش روی تغییر تفکر کریم در ابتدای فیلم مطرح می‌شود، اما پیگیری نمی‌شود. گویا تیم فیلم‌نامه فراموش کرده‌اند خرده پیرنگ‌های فیلم را به سرانجام برسانند!
با نتیجه ضعیفی که شفت 2019 در گیشه و میان منتقدان به دست آورد، احتمالا باز هم پرونده این کاراکتر به بایگانی سپرده خواهد شد؛ شاید دوره بایگانی این دوره، بیش از دفعات قبل به طول بیانجامد، خیلی بیشتر!
