نگاهی به فیلم سینمایی بعد از یانگ(After Yang)
درباره کارگردان
کوگونادا نویسنده و کارگردان صاحبنام کرهای-امریکایی است. فیلم سینمایی «کلمبوس-Columbus» محصول 2017 و سریال «پاچینکو-Pachinko» محصول 2022 از آثار شناخته شده این فیلمساز است. کوگونادا سال 2021 با فیلم سینمایی «بعد از یانگ-After Yang» پای در چرخه اکران گذاشت. این فیلم نگاهی به چالش انسان مدرن در مواجهه با هوش مصنوعی دارد؛ المانهای مرتبط با تائوئیسم چینی در «بعد از یانگ-After Yang» به دفعات مورد اشاره و احترام قرار گرفته است. تائوئیستها اعتقاد دارند که تفکر فقط در مباحث بکار میرود و بیارزش است. تفکر قبل از هر سودی دارای زیان است. آنها اعتقاد دارند که برای راه درست زندگی باید عقل را طرد کرد. به همین دلیل آن را حقیر دانسته و میگویند انسان باید به سادگی و گوشهگیری و غرق شدن در طبیعت بپردازد.
کالین فارل، جودی ترنر اسمیت، جاستین اچ.مین، اورلاگ کسیدی، ریچی کاستر و ساریتا چودوری، چهرههای شاخص حاضر در After Yang هستند. این فیلم اولینبار در تاریخ 8 جولای سال 2021 در جشنواره بینالمللی فیلم کن اکران شد. این محصول شرکت رسانهای A24 با بودجهای در حدود 15 میلیون دلار به تولید رسیده است.
داستان فیلم
«بعد از یانگ» روایت روزهای مبهم آقای جیک(با نقشآفرینی کالین فارل) در آیندهای نه چندان دور است. خانواده سه نفره آقای جیک شامل همسرش کایرا و فرزندخواندهاش میکا است. جیک و همسرش همزمان با پذیرفتن میکا، یک تکنوساپین به نام یانگ را به عنوان برادر بزرگتر به عضویت خانواده درآوردهاند. تکنوساپینها روباتهای اندرویدی انسان مانندی هستند که به عنوان عضوی از خانواده توسط والدین خریداری میشوند. هدف جیک از خرید یانگ برای میکا، آشنایی او با آداب و رسوم اجداد چینیاش است. یانگ نیز یک روبات چشم بادامی است. با گذشت زمان، وابستگی شدیدی میان میکا و یانگ ایجاد شده. میکا، یانگ را مانند یک برادر بزرگتر و یک حامی مهربان پذیرفته است.
پس از مدتی یانگ دچار اختلال عملکرد شده و از کار میافتد. از آنجاییکه جیک این تکنوساپین را به دلیل مشکلات مالی به صورت دست دوم خریداری کرده، در روند تعمیر به مشکل میخورد، چرا که یانگ فاقد گارانتی است؛ فرصت برای بازسازی نیز محدود است و روبات به زودی تجزیه خواهد شد. جیک نگران آسیب دیدگی روحی میکاست؛ او نمیتواند به سادگی با فقدان یانگ کنار بیاید. در گیر و دار تعمیر یانگ، جیک در یک موقعیت خاص قرار میگیرد؛ او به بخش حافظه یانگ دسترسی پیدا میکند؛ ابزاری که به نظر میرسد برای جاسوسی طراحی شده باشد؛ اما همزمان مخزن خاطرات و البته احساسات شبیهسازی شده یک روبات است. بنابراین جیک تصمیم میگیرد تا ... .
بر مدار تائو!
ساخته نود و شش دقیقهای کوگونادا بیش از اینکه فیلم باشد، حال و هوای یک شعر را برای شما تداعی میکند؛ یک مثنوی شرقی! معماری جغرافیای فیلم، سکوتها و صداهای به موقع، همه و همه شما را از تماشای اقتباس آقای کارگردان از داستان کوتاه «خداحافظی با یانگ» نوشته الکساندر واینستاین خشنود میکند. فیلم درباره هوش مصنوعی است؛ اما بیش از آنکه روباتیک باشد، انسانی است؛ خبری از جلوههای ویژه عجیب و غریب و افکتهای مجازی نیست. تماشای pov یک روبات، فارق از تاثیر cpu و مدار و آی سی، آنچنان واقعی توسط کاراکتر جیک دنبال میشود که بیننده نیز آنچه او پذیرفته را باور میکند. مخاطب، تماشای "ذات" یک روبات را همانند یک موجود خودآگاه به تماشا مینشیند؛ فارغ از تفاوتهای ماهوی آنچه در شیمی مغز انسان اتفاق میافتد با الگوریتمهای شبیهسازی پردازنده یک موجود دستساز. روایت مستندگونه در After Yang اوج هوشمندی کوگونادا را گوشزد میکند. انگار که یک پژوهشگر برای ساخت مستند پرتره یک روبات دست به دوربین شده است!
فیلم در چند دیالوگ به اندیشههای لائوتسه نیز اشاره میکند؛ "آنچه کرم کاترپیلار پایان مینامد، بقیه دنیا پروانه مینامند"، یکی از آنهاست. لائوتسه - معروف به استاد کهن - در برخی منابع به عنوان نخستین فیلسوف مشهور چینی در زمان سلسله جو شناخته میشود. او پایهگذار آیین "تائو" است. جریان تائوئیسم به عنوان یک دین ملی و میهنی در مقابل بودائیسم - که به عنوان دینی وارداتی در چین شناخته میشد - قرار گرفت. پیروان تائو مبنای باور خود را بر وحدت وجود قرار میدهند. آنها با دوری از سخنان و ظواهر مادی، کنار گذاشتن عقل و اصرار بر سکوت، سعی در مکاشفه قلبی برای رسیدن به اصل تائو دارند. پیروان تائو در عین عمل به دستورهای این آیین، میتوانند از سایر ادیان نیز پیروی کنند. در آیین تائو، تقوای سه گانه اقتصاد، سادگی در زندگی، اخلاق و نیکی به همگان شهرت فراوان دارد. عنصر سکوت در «بعد از یانگ-After Yang» که به وفور در سکانسهای مختلف گنجانده شده یکی از المانهای اصلی تائوست.
با این تفاسیر، اگر تعریف شما از فیلم علمی-تخیلی به جلوههای ویژه پرهزینه و زد و خوردهای آخرالزمانی میان انسان و روبات محدود نمیشود، احتمالا تجربه تماشای فیلم سینمایی «بعد از یانگ-After Yang» برایتان لذتبخش خواهد بود. در غیر اینصورت احتمالا تعبیر شما از این فیلم، یک درام کسالت بار خواهد بود؛ این آخرین کمک نگارنده به شما، پیش از تماشای این فیلم است!