خبرنامه تحلیلی فناوری اطلاعات (10 تا 15 تیر 96)
) گام تازه‌ای به سوی اینترنت رایگان ماهواره‌ای
استارتاپ آمریکایی وان‌وب (OneWeb) به تازگی مجوز ارائه‌ی نسل جدید خدمات اینترنت ماهواره‌ای را در آمریکا دریافت کرده‌اند. همچنین آن‌ها اجازه‌ی پرتاب ماهواره‌های اینترنتی پهن باند را از «کمیسیون ارتباط فدرال» (FCC1) کسب کردند.
چشم‌انداز شرکت وان‌وب قرار دادن 720 ماهواره در لایه‌ی لئو2 (LEO) است تا بتوانند به مناطق روستایی بخصوص در آمریکای شمالی و اروپا، اینترنت پرسرعت با تأخیر پایین ارائه بدهند.
فاز اول پروژه‌ی شرکت وان‌وب در اوایل سال 2019 و ارائه‌ی خدمات به ایالت آلاسکا آغاز خواهد شد.
گرگ وایلر (Greg Wyler)، مؤسس و مدیر وان‌وب توضیح داد قصد دارند تا سال 2027، اینترنت را در دسترس تمام مناطق جهان قرار دهند. البته آن‌ها امیدوارند تا سال 2022 به تمامی مدارس خدمات قابل‌اعتماد ارائه بدهند.
تحلیل:
در حال حاضر شرکت‌های بسیاری مانند فیس‌بوک، اسپس اکس (Space X)، ناسا و سامسونگ در تلاش هستند تا از طریق روش‌های مختلفی مانند ارسال ماهواره‌های ارزان قیمتی مانند کیوب‌ست (CubeSat) –با ابعاد 10*10*10- به سراسر جهان اینترنت رایگان و سریعی ارائه بدهند و به نظر می‌رسد این هدف در آینده‌ی نزدیک محقق خواهد شد.
هم‌اکنون خدمات اینترنت ماهواره‌ای بی‌شماری در سراسر دنیا استفاده می‌شوند؛ اما این بسترها از سرعت و کیفیت پایینی برخوردار بوده و تنها در مواردی خاص و شرایط اضطراری از آن‌ها بهره گرفته می‌شود. در مقابل شرکت‌های نام برده امیدوارند با استفاده از طرح ارائه اینترنت ماهواره‌ای رایگان محدودیت‌های یاد شده را برطرف کنند.
ارائه اینترنت ماهواره‌ای رایگان شاید در نگاه اول مفید به نظر برسد؛ اما بسیاری از کارشناسان معتقدند این دستاورد کاربران خود را در باغی زیبا محصور کرده و اجازه‌ی خروج را از آن‌ها می‌گیرند؛ زیرا به عنوان مثال تنها بخشی از اینترنت و وبگاه‌های از پیش تعیین شده در دسترس خواهند بود و در نتیجه دولت‌ها و شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی این خدمات می‌توانند برای هر منطقه به صورت جداگانه‌ای به انتشار تبلیغات و پیام‌های مختلف پرداخته و افکار مردم را با توجه به نیاز خود تحت کنترل بگیرند.
2) مسیریابی پهپادها بدون دخالت انسان
سازمان دارپا اعلام کرد فاز یک برنامه‌ی اف.ال.ای3 (FLA) به دنبال آزمایش آن در مرکز فلوریدا به تازگی به پایان رسیده است. برنامه‌ی اف.ال.ای نوعی فناوری پیشرفته است که امکان حرکت خودکار پهپادهای کوچک 4 ملخه را با بالاترین سرعت (بیشتر از 20 متر در ثانیه)، در محل‌هایی پر از موانع و ساختمان‌های پرجمعیت، فراهم می‌کند. این کار از طریق چندین دوربین و حسگر که روی وسیله نصب شده‌اند و چندین الگوریتم هوشمند برای ناوبری خودکار صورت می‌گیرد. از این دستاورد می‌توان برای اهداف گوناگونی استفاده کرد. به عنوان مثال می‌توان قبل از ارسال نیروها به داخل ساختمان، از آن برای بررسی سریع و امن وضعیت داخل محل استفاده کرد. به علاوه امکان جستجوی خلبانانی که در محیط‌های جنگی سقوط کرده و تراکم درختان مشاهده‌ی سطح زمین را با مشکل مواجه می‌کنند نیز به وجود خواهد آمد. همچنین با بهره‌گیری از اف.ال.ای می‌توان در حوادث طبیعی به سرعت محیط‌های ناامن به وجود آمده را بررسی کرده و محل دقیق بازماندگان را شناسایی کرد.
تحلیل:
خودکارسازی وسایل نقلیه‌ی پرنده یا زمینی دارای 5 سطح مختلف است که آخرین سطح آن مربوط به عملکرد کاملاً مستقل و بدون دخالت این وسایل می‌شود. برخلاف تصور بسیاری از مردم جهان پهپادهای امروزی در سطح یاد شده قرار نداشته و هنوز برای انجام کارهایی مانند جهت‌یابی، تغییر ارتفاع، برخورد نکردن با محیط، شناسایی هدف، تغییر سرعت و بسیاری موارد دیگر هنوز هم به اپراتور انسانی وابسته هستند و نمی‌توان آن‌ها را کاملاً خودمختار دانست.
موضوع یاد شده مشکلات بسیاری را در ناوبری تجهیزات خودران به وجود می‌آورد؛ زیرا به عنوان مثال همواره باید در خط دید کاربران قرار داشته باشند تا از دیدرس آن‌ها یا امواج رادیویی موردنیاز برای ارتباط خارج نشوند. در نتیجه سربازان مجبورند در زمان انجام عملیات‌ها به محدوده‌ی مورد نظر نزدیک شده و جان خود را به خطر اندازند.
طرح اف.ال.ای به کمک الگوریتم‌هایی که برای پهپادها فراهم می‌کند، علاوه بر اینکه خطرات جانی را از بین می‌برد، باعث شناسایی بهتر محیط و کاهش هزینه‌ها می‌شود. همچنین این دستاورد محصولات خودمختار را یک قدم دیگر به استقلال کامل نزدیک می‌کند.
3) معرفی وای‌فای‌های رایگان به کاربران فیس‌بوک
فیس‌بوک از مدت‌ها قبل درحال پیاده‌سازی چندین طرح مختلف مانند پهپاد آکویلا (Aquila)، برای ارائه اینترنت رایگان به سراسر جهان است. ویژگی «فایند وای‌فای» (Find WiFi) یکی دیگر از طرح‌های یاد شده است که تاکنون تنها در چند کشور قابل استفاده بود.
کسب‌وکارهایی هستند که مکان هات‌اسپات‌های وای‌فای را در صفحه خود به اشتراک می‌گذارند. فایند وای‌فای، به کاربران فیس‌بوک امکان می‌دهد تا محل این دسته هات‌اسپات‌ها را مشاهده کنند
فیس‌بوک در راستای طرح ارائه‌ی اینترنت همگانی خود به تازگی اعلام کرد فایند وای‌فای از هم‌اکنون در سراسر دنیا قابل استفاده بوده و کاربران اندروید و iOS می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.
تحلیل:
فیس‌بوک مدتی قبل دومین پرواز آزمایشی آکویلا را با موفقت به پایان رساند و چندین طرح دیگر مانند کابل‌کشی در کف اقیانوس آرام، تراگراف (Terragragh)، آریس (Aries) و تثر تنا «Tether-tenna» را پیگیری می‌کند. تراگراف تیرهای چراغ برق و نیمکت‌های شهری4 را به آنتن‌های وای‌فای مجهز می‌کند و آریس به تقویت سیگنال‌ها خواهد پرداخت. تثر تنا نیز نوعی پهپاد است که در زمان قطعی اینترنت بر اثر حوادث مختلف به ارائه اینترنت و بازسازی شبکه می‌پردازد.
البته فیس‌بوک در سال 2016 با استفاده از پهپاد شروع به ارائه‌ی اینترنت رایگان، به هند کرد؛ اما مدت بسیار کوتاهی بعد از راه‌اندازی این طرح، بسیاری از مقامات و تحلیلگران نسبت به آن اعتراض کرده و جلوی خدمات‌دهی آن را گرفتند. این افراد معتقدند فیس‌بوک سعی دارد با ارائه‌ی خدمات گوناگون مردم را به خود سرگرم کند و اجازه‌ی خروج را به آن‌ها نمی‌دهد. از طرفی خدمات اینترنت رایگان آن‌ها واقعی نبوده و در واقع مانند زندانی به شکل یک باغ محصور است که تنها امکان دسترسی به بخش‌هایی را که از پیش تعیین شده است به کاربران می‌دهد. همچنین این شرکت می‌تواند محتوا و تبلیغات مورد علاقه و هدف‌دار خود را در محل مورد نظر به نمایش بگذارد که موضوعی خطرناک به شمار می‌رود.
___________________________________________
1- Federal Communications Commission
2- لئو (low Earth orbit) نام نزدیک‌ترین مدار به زمین است که در ارتفاع 2 هزار کیلومتری از سطح زمین قرار دارد.
3- هدف طرح اف.ال.ای (Fast Lightweight Autonomy) ایجاد الگوریتم‌های ناوبری جدید و بهینه‌تر برای هدایت پهپادها در محیط بود.
4- نیمکت شهری، اصطلاحی است که به تجهیزات داخل شهر، با کاربردهای مختلف، اطلاق می‌شود. این تجهیزات، صندلی‌ها، سطل‌های زباله، صندوق پست و ابزاری از این دست هستند.
