تداوم جنگ سرد در بستری جدید
در طول دو دهه اخیر اینترنت بهعنوان فرصتی برای پیشرفت افراد استفاده میشد. فضای مجازی به شکل وسیلهای برای تبادل اطلاعات و خصوصاً برای شهروندان آمریکایی، اسبابی جهت انتقال عقاید و ارزشهای کشور خود، گسترش دموکراسی و گفتگو استفاده میشد؛ اما در طی دو سال اخیر این فرصت از آن تصور آرمانی به یک خطر بزرگ تبدیل شد.
آدام سگال (ADAM SEGAL) در تحلیل این مسئله، میگوید:
تصور میشد که جریان تبادل آزاد حکومتهای استبدادی مانند چین و روسیه را تحتفشار قرار دهد اما امروز، دیده میشود که این کشورها خصوصاً چین، در اقدام فوقالعادهای به خوبی فضای مجازی را کنترل میکنند. این کشور با استفاده از آسیبشناسی بسترهای اینترنت، تقسیمبندیها، رویکردهای خصمانه اینترنت داخلی خود را محدود کرد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چگونه اینترنت از نقطه قوت به نقطهضعف تبدیلشده و اینکه روسیه چگونه با عملیات اطلاعاتی در حوزههای سیاسی و بخصوص انتخابات، مداخله میکند، گفت: «از دید دولت ایالاتمتحده، روسها این اقدام را علیه کشورهای همسایه خود و دیگر کشورها انجام میدادند. یافتههای دولت روسیه بیشتر در مورد مطالب انتقادی علیه رییس دولت این کشور بود که آنها طی اقدامی با انتشار سیل عظیمی از اخبار جعلی و قدیمی اهمیت آن را کاهش دادند. عدم توانایی در قبول اخبار و نظرات واقعی را میتوان از عوامل اصلی این اقدام مقامات روسیه قلمداد کرد. این حملات سایبری مداخلهجویانه از استونی به اوکراین منتقل شد و در انتها به امریکا رسید که انتخابات سال 2016 این کشور نقطه اوج آن بود.»
این کارشناس حوزه سایبری در توضیح مزارع بات (BOT FARMS) گفت: این باتها اکثراً در توییتر و اینستاگرام وجود دارند که با هدایت چند حساب کاربری حجم عظیمی از اخبار را در ساعات کاری به وقت امریکا منتشر میکنند. لازم به ذکر است که انتشار این اخبار جعلی ترکیبی از فعالیت انسانی و باتها است. توییتر برخلاف سیاستهای فیسبوک با اینگونه باتها مقابله نمیکند زیرا این کار از تعداد کاربران آن میکاهد.
به نظر میرسد نیروهای امنیتی و دولتی روسیه گونه بهروزرسانی شده کا.گ.ب سابق با توانمندیهای سایبری هستند. همانطور که نیروهای کا.گ.ب از دهه 80 میلادی با اقدامات مداخلهجویانه سعی در اخلال در نظام ایالاتمتحده داشتند، اکنون نیز با پرداختن به موضوعات مهاجران و سیاهپوستان و اغراق و تحریف آنها در تلاش هستند تا امریکا را با مشکلات عدیدهای روبرو کنند. وی با اشاره به اسناد پاناما افزود دولت روسیه قصد داشت تا با ارائه این اسناد دولت آمریکا را در جامعه جهان خجالتزده کند.
سگال افزود: چین نیز تجربیات مشابه با رویکردهای قدیمی را در داخل کشور خود دارد. این کشور با انجام اقداماتی مانند ایجاد یک دیوار آتش بزرگ، دسترسی به سایتهای خبری و شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر را مسدود کرده است. لازم به ذکر است که چین اقدامات مشابهی را برای همسایگان منتقد خود مانند تایوان، هنگکنگ و تبت انجام داده است.
وی در ادامه حملات سایبری روسیه علیه امریکا و انتخابات 2016 ایالاتمتحده گفت: بر اساس نظریههای موثق، پوتین با توجه سابقهای که با هیلاری کلینتون در انتخابات سال 2012 روسیه داشتند، در تلاش بود که ترامپ بر مسند ریاست جمهوری امریکا بنشیند. ازاینرو، نیروهای امنیت سایبری روسیه با انتشار خبرهایی علیه کلینتون پرداختند. بنا به باور پوتین، کلینتون از طرف اوباما مشاور دخالت در انتخابات روسیه علیه پوتین شده بود.
با توجه به اینکه حملات سایبری، دیگر منافعی را برای روسیه ندارد، آدام سگال پیشبینی کرد که چنین اقداماتی در آینده اتفاق نخواهد افتاد و از طرف دیگر در صورت ادامه این اقدامات، امکان پیگیری قانونی نخواهد داشت زیرا که دولت روسیه همواره اذعان داشته که این حملات خارج از خاک روسیه توسط افراد خارجی صورت میگرفت.