بیش از ۹۰ درصد موبایل‌ ها نمی‌توانند از فرکانس‌های ۷۰۰ تا ۸۰۰ استفاده کنند

به گزارش کارگروه بین الملل سایبربان؛ پس از اظهارنظر وزیر ارتباطات در خصوص نیاز به فرکانس‌ها برای ارتقای سرعت اینترنت کشور و واکنش‌های فراوانی که در فضای مجازی و برخی نخبگان کشور پدید آمد، همچنان بهاماتی در خصوص ادعای وزیر ارتباطات وجود دارد. علاوه بر این، پیام توییتری جدیدی که اخیرا از سوی آذری جهرمی در رابطه با فرکانس ها منتشر شد نیز باعث تا برای رفع برخی شبهات خدمت یکی از نخبگان سایبری و مخابرات کشور برویم تا به جزئیات بیشتری در این خصوص بپردازیم.

دکتر شوشیان در سخنان آغازین خود اظهار داشت:

در سال های اخیر توسعه دسترسي باندوسيع به عنوان عاملي ضروري براي توسعه اقتصادي، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی كشورها شناخته است.

روند توسعه و تأثيرگذاري شبكه هاي بيسيم باندوسيع در نقاط مختلف دنيا نشان می‌دهد كه سرعت بالاي پياده سازي شبكه و هزينه پايين تر آن براي نقاط با تراكم پايين، مي تواند منجر به توسعه سريع تر دسترسي نقاط كمتر برخوردار به باندوسيع و در نتيجه رشدي متوازن در سطح كشور شود.

ارتباطات بی‌سیم، بر اساس فرکانس مفهمو پیدا می‌کند و ارتباطات موبایلی، روی یک طول موج و بستر فرکانس شکل می‌گیرد.  سازمان بین المللیITU  مورد استفاده هر یک از باندهای فرکانسی موجود را مشخص می کند و اینکه چه فرکانس  برای موبایل، سرویس ماهواره، سرویس ردیابی زمینی و ماهواره‌ای و سرویس‌های رادیویی و... مورد استفاده قرار گیرند. 

باید گفت طبق رابطه  γ=C/f   رابطه معکوسی بین فرکانس و طول موج وجود دارد؛   یعنی با فرض ثابت بودن سرعت نور هرچه فرکانس پایین‌تر باشد، طول موج آن بزرگ‌تر خواهد شد،  پوشش سیگنالی بیشتر و مقاومت موج پیام در برابر خطا بیشتر است. لذا با استفاده از فرکانس‌های پایین اپراتورها و سازمان‌ها می‌توانند با کمترین سرمایه‌گذاری پوشش بیشتر و بهتری را ایجاد کنند و شبکه‌های پهن باند را با هزینه کمتری دست مصرف‌کننده نهایی قرار دهند. درحالی که هرچه به سمت فرکانس‌های بالاتر رفته شود، تعداد دکل‌های بیشتری لازم است و هزینه پوشش ارتباطی بالاتر می‌رود. ضمن این‌که با اضافه شدن دکل، فیبرنوری بیشتری نیز برای اتصال به دکل‌ها لازم است.

به عنوان مثال هزینه باند فرکانسی ۲۶۰۰ مگاهرتز  ۴ برابر باند فرکانسی 7۰۰ در مناطق کم جمعیت، پوشش آنتن‌دهی بسیار بیشتری داشته باشد چون نیاز به نصب دکل‌ها و خرید تجهیزات مازاد نیست. 

محدودیت در منابع فرکانسی، عاملی بازدارنده در ارایه سرویس‌های پهن‌باند و رشد آن‌هاست، سرویس‌هایی چون ذخیره‌سازی ابری و سرویس‌های فوق پهن باند که در دنیا در حال رشد هستند، با محدودیت منابع فرکانسی، محدودیت دارند. از طرفی هرچه به سمت اینترنت اشیاء برویم نیاز به منابع فرکانسی بیش‌تری است 

این متخصص مخابرات و علوم سایبری در ادامه در خصوص جریان فرکانس‌های 700 و 800 تشریح کرد:

در برخی از  نقاط دنیا واگذاری تکه باندهای پایین تر (نظیر باند ۶۹۴-۶۱۴ مگاهرتز) برای موبایل و 5G   مدنظر قرار گرفته شده، در کشور ما هنوز در تکه بالای باند (۸۶۲-۷۹۱ مگاهرتز) بین ,وزارت فناواری ارتباطات و اطلاعات و رسانه ملی اختلاف نظر وجود دارد.

وزارت ارتباطات مدعی است هر آنچه فرکانس در باند ۲۶۰۰مگاهرتز، ۱۸۰۰ مگاهرتز و ۹۰۰ مگاهرتز بوده را واگذار کرده و فرکانسی باقی نمانده است که بخواهد به اپراتورها اختصاص بدهد. مصرف اینترنت این روزها به قدری بالا رفته که نیاز به تزریق ظرفیت جدید است . این وزارتخانه همچنین مدعی است شبکه‌ موبایل در تهران به حداکثر میزان ظرفیت نامی خود رسیده است و تنها راه افزایش ظرفیت پهنای باند، اضافه کردن فرکانسی است که در اختیار صداوسیماست. فرکانس‌های حال حاضر شبکه‌ موبایل در باندهای بالاست و فرکانس‌های در اختیار صداوسیما، باند پایینند. فرکانسی که خالی است و صداوسیما هم استفاده نمی‌کند، در اختیار موبایل قرار گیرد، هم ارز کمتری از کشور برای خرید تجهیزات صرف می‌شود و هم مردم کمتر نگران سلامتی خود از بابت آلودگی فرکانسی خواهند بود.

سازمان صدا و سیما نیز در طرف مقابل اعلام کرد که ظرفیت فرکانسی آنها نه تنها خالی نیست بلکه از نظر طراحی تلویزیونی به شکل صد در صدی در حال بهره برداری است و در باندهای فرکانسی 2 و 3/2 و 5/3 گیگا هرتز در حال حاضر فرکانس های خالی موجود است، امکان بهره برداری از آنها برای سازمان تنظیم مقررات و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات جهت سرویس دهی و با نرخ بیت مناسب در مقایسه با نرخ بیت پایین باندهی صدا و سیما مهیا است.  همچنین جهت پخش زمینی برخی از برنامه و HD کردن آن ها بایستی نسل دوم تلویزیون دیجیتال به کار گرفته و توسعه فرکانس ها انجام شود که در دستور کار سازمان قرار گرفته و به زودی مراحل اجرای آن آغاز خواهد شد.

دکتر شوشیان رابطه با ویژگی فرکانس‌های باند 700 و 800 اظهار داشت: 

اصولا باندهای زیر یک گیگاهرتز دارای برد زیاد و محدوده پوششی بالایی هستند (ولی باید در نظر داشت میزان دیتای مفید نگاشته شده در این بستر به شدت کاهش می یابد و برای ارسال دیتا بازدهی مناسبی ندارد)  با این وجود  وزارت ارتباطات معتقد است که استفاده از این باندهای فرکانسی می‌تواند برای توسعه شبکه‌های تلفن همراه در مناطق مختلف کشور به ویژه در مناطق روستایی و کم جمعیت،‌ مورد استفاده قرار بگیرد. و از صدا وسیما می خواهد این فضای فرکانسی را آزاد و در اختیار اپراتورهای موبایل بگذارند چرا که دیجیتالی شدن تلویزیون‌ها و استفاده از فناوری‌های ماهواره‌ای جایگزین به مراتب بهتری برای این فرکانس‌ها است. و البته که تخلیه کردن این باندها هزینه‌ای هم برای صدا و سیما ندارد چرا تکه‌ باندهای فرکانسی مورد بحث بین این دو نهاد، هم‌اکنون خاموش است و صداوسیما از آن‌ها استفاده‌ای نمی‌کند.

وی در ادامه در رابطه با امکان بهره‌برداری از فناوری 5G  برای پخش برنامه‌های تلویزیونی گفت:

استفاده از فرکانس‌های ۷۰۰ تا ۸۰۰ برای فناوری 5G  باید با بررسی سود و زیان آن همراه باشد؛ در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد از ترافیک اینترنتی شبکه موبایل مربوط به محتوای چند رسانه‌ای است. در فناوری نسل پنجم اینترنت همراه امکان پخش شبکه تلویزیونی نیز در نظر گرفته شده به این معنا که پس از تبدیل اینترنت به فناوری 5G، صدا و سیما نیز می‌تواند بهره‌بردار آن باشد. استفاده از این فرکانس‌ها برای فناوری 5G  موثر است، اما الزامی برای استفاده از آن توسط اپراتورها وجود ندارد بلکه می‌تواند در جهت پخش شبکه‌های تلویزیونی توسط صدا و سیما استفاده شود که در این صورت برای فناوری جدید HBBTV که زیر ساخت آن در صدا و سیما برنامه‌ریزی شده قابلیت توسعه بهتری فراهم می‌شود.

استاد دانشگاه امام حسین (ع) در مورد کاربرد باندهای فرکانسی 700 تا 800 مگاهرتز در بخش پوشش همگانی (صداو سیما) تشریح کرد:

مدیران رسانه ملی اظهار داشته اند که صدا وسیما برای ادامه کار خود و بالا بردن کیفیت شبکه ها به این فضا و بیش از آن نیازمند است؛ چرا که با احتساب رادیوها و رادیونماها، در حال حاضر بیش از 130 سرویس تلویزیونی و رادیویی فعال است که شامل شبکه های ملی سیما، صدا، بین الملل سیما و صدا، رادیونماهای ملی و استانی ، شبکه های تلویزیونی و رادیویی استانی و شبکه های مجازی هستند. 

طیف موردنظر در حال حاضر توسط رادیو و تلویزیون و همچنین شبکه‌های جدید 5G صدا و سیما مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سرویس‌ها قرار است از امواج هوایی مربوط به طیف ۴.۹ گیگاهرتزی خود استفاده کنند تا مجموعه‌ای از خدمات تلویزیونی در کوتاه مدت، ارتباطات موبایل و اینترنت اشیاء در آینده ارائه شود.

وی در ادامه در خصوص توافق‌نامه ITU و اینکه قرار بوده صدا و سیما پخش همگانی را از آنالوگ به دیجیتال ارتقا دهد تشریح کرد:

در واقع درسال ۲۰۰۶ که این مقررات تحت عنوان GE06 (ژنو ۲۰۰۶) تصویب شد، نمایندگان ایران از سازمان رگولاتوری (وزارت ارتباطات) و سازمان صداوسیما هم آن را امضا کردند. براساس توافقنامه GE06 اتحادیه بین المللی مخابرات، ۱۲۰ کشور از جمله ایران متعهد شدند تا ۱۷ می سال ۲۰۱۵ میلادی پخش رادیو تلویزیونی خود را به طور کامل از آنالوگ به دیجیتال تبدیل کنند. براساس این توافقنامه بین المللی، ایران متعهد شده بود تا تاریخ ۲۷ خرداد ۹۴ تکه باندهای ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاهرتز را آزاد کند تا امکان استفاده عادلانه از این منبع کمیاب ملی برای اپراتورهای مخابراتی کشور فراهم شود.

فرکانس‌های موجود در صدا و سیما برای ارائه برنامه‌های شبکه دیجیتال استفاده شده و در حال حاضر حداکثر ۱۰ شبکه SD با یک پهنای باند ۸ مگاهرتزی امکان ارائه برنامه دارند، اما با افزایش کیفیت شبکه‌ها به HD و یا 4K  امکان ارائه تعداد کمتری شبکه بر روی یک فرکانس وجود دارد و بالطبع تعداد فرکانس‌های قابل استفاده افزایش می‌یابد؛ بنابراین در صورت توسعه کیفیت تمام شبکه‌های صدا و سیما، استفاده از فرکانس‌ها در این سازمان افزایش می‌یابد.
در حال حاضر فرکانس‌های فعال در تمام شهرهای کشور امکان ارائه کیفیت‌های HD را دارند، اما مسئله اصلی لزوم ارائه شبکه‌های تلویزیونی با این کیفیت است تا فرکانس‌ها بتوانند آن‌ها را دریافت کنند.

خدمات تلویزیون دیجیتال جهت استفاده مردم به طور دائم در حال انجام است و تبدیل فرمت تلویزیون از SD به HD  و  UHD در روند فناوری ها در حال انجام است

لازم به ذکر است تکه باندهای ۶۹۴-۸۶۲ اکنون در اختیار صداوسیما است و در گذشته از این باندها برای پخش آنالوگ برنامه های این سازمان استفاده می شد. اما به دنبال تغییرات در صنعت صوت و تصویر و پخش برنامه ها به صورت دیجیتال این سازمان نیز به سمت پخش دیجیتالی شدن برنامه های خود رفته است.

این دکتر علوم سایبری در رابطه نظر اتحادیه بین المللی مخابرات در این خصوص گفت:

ماده ۸ و۱۰ اساسنامه سازمان و ماده ۷ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات به طور صریح اعلام کرده که متولی فرکانس چه کسی و چطور باید آن را تخصیص بدهد. 

ماده ۵ قانون وظایف و اختیارات به سازمان تنظیم مقررات سیاست‌گذاری درباره صدور مجوز اختصاص فرکانس را به این سازمان محول کرده است. قانون صراحتا و شفاف متولی مدیریت فرکانس را معرفی کرده است.

ITU-R  مسئول تعیین مشخصات فنی و آیین نامه های عملیاتی برای دامنه وسیعی از سرویس های بی سیم می باشد. همچنین این بخش نقشی حیاتی در مدیریت طیف فرکانس رادیویی ایفا می‌کند. بخش ارتباطات رادیویی در ایفای نقش خود به عنوان هماهنگ کننده جهانی طیف فرکانس، مقررات رادیویی را تدوین و تصویب می‌نماید، مجموعه‌ای از قوانینی که به عنوان معاهده بین المللی تعهدآور استفاده از طیف فرکانس را توسط تقریبا ۴۰ سرویس مختلف در سراسر جهان اداره می کند. همچنین این بخش از طریق دفتر خود، به عنوان اداره مرکزی ثبت بین المللی فرکانس، ثبت فرکانس را انجام داده و آنها را نگهداری می کند. بعلاوه، ITU-R مسئول انجام هماهنگی هایی است که تضمین می کند ماهواره های ارتباطی، پخش صدا و تصویر و هواشناسی می توانند در دنیایی که فضای آن به شدت درحال پر شدن است، در کنار یکدیگر وجود داشته باشند، بدون اینکه برای سایر سرویس ها تداخل مضر ایجاد کند. در ایفای این نقش، اتحادیه توافقنامه های بین اپراتورها و دولت‌ها را تسهیل کرده و ابزار عملی و سرویس هایی را فراهم می کند که به مدیران طیف فرکانس کمک می‌کند تا کار هر روزه خود را انجام دهند. 

از آنجا که استفاده و مدیریت جهانی فرکانس ها به همکاری سطح بالای بین المللی نیاز دارد، یکی از وظایف اصلی ITU-R نظارت و تسهیل مذاکرات پیچیده بین دولتی است که به تدوین توافقنامه های قانونی تعهدآور بین کشورهای مستقل نیاز دارد. این توافقنامه ها در مقررات رادیویی و در پلان های منطقه ای برای سرویس های سیار و پخش صدا و تصویر گنجانده می شوند.

سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مرجع رسمی تماس کشور با بخش ارتباطات رادیویی اتحادیه (ITU-R) و سایر مجامع بین‌المللی ذیربط را بر حسب اهمیت موضوع از بدو تاسیس همچنان بر عهده دارد. 

بخش ارتباطات رادیویی اتحادیه (ITU-R) بر خلاف سایر بخش های اتحادیه بین المللی مخابرات، دارای قوانین لازم الاجرا بوده و می بایست ضمن رصد مداوم و دقیق فعالیت های سایر کشورها، اقدامات قانونی کاملا تخصصی ظرف مهلت های زمانی مقرر و محدود بطور دقیق انجام شود. چارت این گروه مطالعاتی در اینجا قابل مشاهده می باشد.

متولی صدور مجوز نباید هیچ‌گونه فرکانسی مغایر با جدول تخصیص فرکانس و یا سایر مفاد این مقررات، به ایستگاهی واگذار کند، مگر مشروط شود که این ایستگاه، به هنگام استفاده از فرکانس واگذاری نباید روی ایستگاه‌های در حال کار طبق مفاد اساسنامه و کنوانسیون ITU و مقررات بین‌المللی رادیو، تداخل مضر ایجاد کند و نباید از آنها درخواست حفاظت از تداخل مضر کند.

وی همچنین در مورد این موضوع که در جمهوری اسلامی ایران نیز مدیریت طیف فرکانس نیز  با وزارت ارتباطات و رگولاتوری است، گفت:

 براساس مقررات ملی و بین المللی، هر سال جدول ملی فرکانس در باندهای متفاوت و برای کاربردهای مختلف، توسط رگولاتوری تعیین می شود و در این زمینه سازمان صداوسیما، کشتیرانی و نیروهای مسلح و سایر بهره برداران باند فرکانسی در این زمینه مشارکت دارند.

ولی باید در نظر داشت، طبق توصیه تخصیص باند اتحادیه بین المللی ارتباطات (ITU) فرکانس‌های باند UHF تلویزیونی از ۴۷۰ تا ۸۶۲ تعریف شده و برای پخش برنامه‌های تلویزیونی که در گذشته به صورت آنالوگ و امروزه به صورت دیجیتال ارائه می‌شود مورد ااستفاده قرار می‌گیر به این صورت که برنامه‌های تلویزیونی در فرکانس‌ها تعریف شده است. در کل دنیا این پهنای باند باید در اختیار رادیو و تلویزیون باشد. از ابتدای شروع رادیو و تلویزیون ایران باندهای انتشاردهنده HDF و UHF و FM تخصیص پیدا کرده و مدیریت آن‌ها در اختیار سازمان صدا و سیما قرار دارد.

این استاد دانشگاه در علوم سایبری در ادامه با ارائه چند راه حل اظهار داشت:

1.  بخش عمده پهنای باند باید در شبکه، از طریق کابل‌های فیبرنوری منتقل و توزیع شود تا حتی الامکان نیاز به فرکانس برای ارتباطات بی سیم به حداقل برسد. دو مزیت دیگر این فناوری، امنیت بسیار بالا، غیر ممکن بودن شنود و نیز مختل نشدن سرویس‌دهی در سیستم‌های با سرعت تحرک بالا است.
با توسعه شبکه فیبرنوری می توان منابع فرکانسی کشور را ذخیره  و یا صرفه جویی کرد و فقط برای مواقعی که نیاز است حتما این پهنای باند به صورت بی‌سیم در اختیار کاربران قرار بگیرد، مورد استفاده قرار بگیرد پس یعنی نسبت کاربران اینترنت ثابت و اینترنت موبایل لازم است که در کشور اصلاح شود تا بتوانیم این محدودیت را از این طریق حل کنیم.

روش‌های موازی یا روش های دیگر برای توسعه پهنای باند شبکه و ارائه سرعت بیشتر ، معمولا پهنای باندهای زیاد بر روی شبکه های فیبر نوری منتقل و توزیع می شود و اکثر کشورهای پیشرو در این زمینه به سراغ این روش‌ها رفته‌اند.
آن‌ها برای کاهش نیاز به فرکانس از شبکه های (FTTX)استفاده می کنند. این روش ارتباط مبتنی بر فیبر نوری است که شامل FTTH, FTTC  و.... بوده در آن پهنای باند از طریق فیبر نوری به مکان های اسقرار کاربران منتقل و توزیع می شود.

2. تبدیل اینترنت ADSL به VDSL، افزایش پهنای باند بین الملل، افزایش ظرفیت CDN ها و از جمله مسائلی است که وزیر ارتباطات شخصا آن را دنبال می‌کند و نتایج آن را با جزییات برای مردم شرح می‌دهد. اما واقعیت این است که این‌ها در زندگی کاربر معمولی یا فردی که کسب و کارش از حالت فیزیکی به حالت آنلاین درآمده اصلا این تغییرات را به شکل محسوس لمس نمی‌کند.

3. راه حل بعدی توسعه پهنای باند خدمات دیتا در بخش خدمات خانگی است ،  به نحوی که ظرفیت 100 مگا بیت بر ثانیه ظرفیت معمولی خدمات برای هر کاربر خانگی اتفاق بیافتد که متاسفانه به دلیل عدم توجه کافی به شبکه ملی اطلاعات چه در بخش زیرساخت و چه در بخش محتوا و خدمات هنوز محقق نشده است.

4. همگرایی بهینه برای خدمات برودکست و موبایل برودبند است به عبارت دیگر پلاتفرم برودکست- برودبند (BC-BB) همگرا می تواند یک اکوسیستم برد-برد را برای هر صنعت ایجاد نماید. ایده همگرایی برودکست و برودبند از مکمل بودن این دو فناوری در ابعاد مختلف حاصل گشته است. که البته برای این همگرایی الزاماتی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. تکنولوژی های مختلفی از درون همین باند پهن Broadband بیرون آمده اند که از مهمترین های آنها می توانیم به تکنولوژی DSL یا که ADSL  از آن گرفته شده است 

5. استفاده از شبكه های نسل آينده NGN 
هدف از این نوع شبکه ها همگرا كردن كليه بسترهاي ارتباطي موجود برروي بستري مبني بر فناوري IPو دسترسي نامحدود به شبكه و ارايه خدمات يكپارچه به كاربران با كيفيت قابل قبول   QOSاست.
برای انجام اين هدف به يك بستر ارتباطی و يا شبكه زير ساخت نياز است كه بتواند پهنای باند مورد نياز را با بهترين كيفيت ارائه نمايد. اين شبكه زير ساخت با توجه به ماهيت، مشتمل بر دو قسمت باسيم و بیسيم است.
در مورد بستر کابلی بهترين گزينه فيبرنوری است اما در مورد بستر بیسيم با توجه به محدوديت های كاربردی مخاطراتی وجود دارد. در يك نگاه كلان می توان اين بستر بیسيم را به دو قسمت بكارگيری فناوری راديوئی و نوری تقسيم بندی كرد. هر كدام از اين دو فناوری محدوديت ها و امتيازاتی مختص به خود دارد كه بايد مورد بررسی قرارگيرد.
لذا صنعت باید به سيستم های مخابرات نوری فضای آزاد، سيستم های راديوئی ،Wi-Fiوايمكس، LTEو شبكه های برد بلند پرظرفيت توجه ویژه داشته باشد.

وی در ادامه راجع به شبکه های نسل آینده تشریح کرد:

شبکه های نسل آینده  یک راه حل یکپارچه مبتنی بر فنآوری بسته ای را ارائه می دهند.  به این نحو که در این شبکه ها سرویس های صوت، دیتا و تصویر همگرا شده و مشترک می تواند هر سرویس را در هر زمان، هر مکان و از طریق هر سیستم دسترسی  دریافت کند. این شبکه ها باید قابلیت تحرکپذیری بالا را داشته باشد.

راه حل دست یابی به پهنای باند بالا همراه با تحرک پذیری، استفاده از تکنیک های مختلف ارتباطی بیسیم است.شبکه های بیسیم به دو دسته بکارگیری رادیوئی و نوری تقسیمبندی میشوند. هرکدام از این دو فناوری مزایا و معایب خاص خود را دارد. سیستم مخابرات نوری فضای آزاد از مزایای توان مصرفی پایین، امنیت بهتردر برابر شنود و تهدیدات جنگ الکترونیک وعدم نیاز به مجوز فرکانس، بهره مند است.

در کنار این ویژگی ها عاملی که سبب کاهش کارایی آنها میگردد، تأثیرپذیری نور از شرایط اتمسفری است. تغییرات دائمی دما و فشار تودههای جوی منجر به ایجاد پدیدههایی همچون توربولانس و محوشدگی شده و سبب بروز نوسانات تصادفی در دامنه و فاز سیگنال دریافتی میگردد که نهایتاً تضعیف عملکرد سیستم را بدنبال خواهد داشت.

وی همچنین در خصوص راه حل برای برطرف کردن این مشکلات گفت: 

این شبکه ها اولاً نمیتوانند همانند شبکه های نوری پهنای باند خیلی بالا را منتقل نمایند و ثانیاً همانند سیستم های نوری متاثر از پدیده های جوی هستند و لیکن رفتار شبکه های رادیوئی و نوری در مواجه با پدیده های جوی متفاوت است.  به طور نمونه باران یکی از عواملی است که میزان تضعیف شبکههای رادیوئی را به شدت افزایش میدهد. از این رو برای داشتن یک ارتباط پایدار ترکیب لینک رادیوئی و نوری پیشنهاد می شود.

لینک نوری به شدت به ذرات بخار آب و مه حساس است. از طرف دیگر لینک رادیوئی به بخار آب حساسیت کمتری دارد ولیکن باران به شدت تضعیف آن را زیاد میکند. بنابراین می توان با بکارگیری سیستم ترکیبی از امتیازات هر دو سیستم استفاده کرد. البته مجددا قید می گردد فیبر نوری کمک خیلی بزرگی در برطرف کردن مشکلات فعلی و البته امنیت دارد.

دکتر شوشیان در رابطه با سیستم مخابرات نوری فضای آزاد تشریح کرد:

FSO  یا (Free Space Optical Communication) سیستمی است که از منبع دیود لیزر نیمه هادی استفاده می کند. این سیستم ارتباطي از محاسن و قابلیت هاي ویژه اي برخوردار است که برخي از مهم ترین آنها عبارتنداز:

• مقاوم در برابر تکنیک هاي جنگ الکترونیک
• داشتن بیم بسیار نازک و جهت دار
• عدم حضور لوب هاي فرعي
• پهناي باند انتقال بسیار وسیع
• عدم نیاز به مجوز و تخصیص فرکانس
• عدم وجود تداخل فرکانسي

FSOهمانند هر سیستم ارتباطي دیگر در کنار مزیت ها، معایب و محدودیت هایي نیز دارد. البته این محدودیت ها در تمامي سیستم هاي ارتباط بيسیم وجود دارد ولي میزان تاثیرپذیري ارتباطات از آنها یکسان نیست. شرایط جوي، موانع فیزیکي، لرزش و ایمني لیزر در مقابل چشم مسائلي هستند که در عملکرد سیستم FSOمحدودیت ایجاد می کند.

دکتر شوشیان همچنین در مورد اینکه آیا مراجع قانونی راه حلی برای پایان این اختلاف داده اند گفت:

پرونده باندهای فرکانسی که در اختیار صدا و سیماست چند سال قبل تا شورای عالی امنیت هم رفت و هنوز به نتیجه نرسیده است در شورای عالی امنیت، در شورای عالی فضایی مجازی و تا حد ریاست جمهوری مطرح شد. در لوایح سالیانه بودجه هیات دولت هم آمد اما در نهایت در قانون لحاظ نشد. همیشه تا نقطه نهایی رفته است اما نتیجه ای که باید حاصل نشده است.

البته پیشنهاد آزادسازی باندهای فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز از انحصار صداوسیما، بار دیگردر  مرکز پژوهش‌های مجلس در آذرماه ۹۸ مطرح شد. در این طرح آمده است: با توجه به کاربردهای این باند فرکانسی در ارتقای امنیت و پایداری ارتباطات نیروهای امنیتی، انتظامی و امدادی، ارزش بالای اقتصادی آن برای اپراتورهای مخابراتی و نقش آن در صرفه جویی ارزی ناشی از کاهش هزینه واردات تجهیزات مخابراتی، نیاز است که این باندهای فرکانسی دوباره تخصیص داده شوند.

مرکز پژوهش‌های مجلس با الحاق یک بند به تبصره ۱۸ (مدیریت باندهای بسامدی ۷۰۰-۸۰۰ مگاهرتز) برای آزادسازی این فرکانس در بررسی لایحه بودجه ۹۹ ارائه کرده و در آن پیشنهاد برگزاری یک مزایده را داده است. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سلسله بررسی مصوبات کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال آینده، پیشنهاد داده که در اجرای مواد (۳)، (۶۷)، (۶۸) و (69) قانون برنامه ششم توسعه کشور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری سازمان صداوسیما مکلف به تخصیص دوباره و برگزاری مزایده اجاره باندهای فرکانس تجاری ۷۰۰ و ۸۰۰ شوند.

البته در لایحه‌ای که اخیرا به مجلس ارائه شده و در آن پیشنهاد برگزاری مزایده برای کنترل این فرکانس‌ها تاکید شده تجربه جهانی نشان داده گذر فرکانسی از پخش تلویزیونی آنالوگ به دیجیتال دسترسی بسیاری از مناطق محروم به شبکه‌های تلویزیونی را با مشکل مواجه ساخته است.  

وی در سخنان پایانی خود گفت:

باید توجه داشت که مشکل کنونی عرضه اینترنت در کشور، کمبود فرکانس‌های در اختیار وزارت ارتباطات نیست، بلکه پیاده‌سازی و فقدان الگوی مناسب توزیع پهنای باند در کشور است که باید بازنگری و اصلاح شود.این مسئله به الگوی پیاده‌سازی و توزیع پهنای باند در کشور برمی‌گردد که نیاز به بازنگری کلی در این الگو دارد.

اگر الگوی طراحی هسته مرکزی شبکه و همچنین در لایه های لبه و دسترسی را در کشورهای مختلف بررسی کنیم، خواهیم دید که دراکثر این‌ها، پهنای باند اینترنت همراه با پهنای باند اینترنت ثابت، نسبت مشخصی دارد لذا  باید بررسی کرد که آیا تعدادی از باندهای در دسترس اپراتورها در حال حاضر به صورت کامل استفاده می شوند؟  با وجودی که بیش از ۹۰ درصد از موبایل‌های مشترکان امکان استفاده از اینترنتی را که اپراتورها با به کارگیری فرکانس‌های ۷۰۰ تا ۸۰۰ ارائه می‌کنند ندارند و مجبورند برای استفاده از این اینترنتِ با سرعت بالا هزینه زیادی برای تعویض موبایل‌ خود بپردازند؛ و آیا با واگذاری فرکانس مذکور، آیا سایر الزامات برای راه اندازی و استفاده به زودی برای اپراتورها وجود دارد؟