اینترنت چگونه از اقیانوس‌ها عبور می‌کند؟

به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان؛ همین حالا که این مطلب را می‌خوانید یک‌میلیون و دویست هزار کیلومتر کابل قاره‌های مختلف را به هم متصل کرده تا به تقاضای سیری ناپذیر انسان برای ارتباط یافتن با دیگران و سرگرمی پاسخ داده شود. شرکت‌های مختلف هم برای مشارکت در پروژه‌های کارگذاری کابل‌های بستر دریا که در واقع مانند آزادراهی مشترک برای تمامی آن‌هاست بخشی از سرمایه خود را به این پروژه‌ها اختصاص می‌دهند و در ساخت آن‌ها مشارکت می‌کنند.

بااین‌حال اما گوگل راه خود را می‌رود و برای نخستین بار پروژه اتصال آمریکای شمالی به شیلی را کلید زده که درواقع محل استقرار بزرگ‌ترین مرکز داده این شرکت در آمریکای لاتین محسوب می‌شود.

جین استوول که بر فرایند ساخت‌وساز پروژه‌های کابلی گوگل در بستر دریا نظارت دارد دراین‌باره می‌گوید:

مردم تصور می‌کنند که اطلاعاتشان در کلاود است اما این‌طور نیست. دیتای آن‌ها در اقیانوس است.

این اطلاعات برای آنکه به اقیانوس‌ها برسند فرایندی زمان بر و البته هیجان‌انگیز را پشت سر می‌گذارند. یک کشتی ۱۳۸ متری به نام دیوربل (Durable) قرار است کابل‌های موردنیاز پروژه اتصال آمریکا به شیلی را به محل موردنظر برساند. اما این کابل‌ها ابتدا در داخل کارخانه بزرگی واقع در Newington نیوهمپشایر جمع می‌شود که چند کیلومتری تا موقعیت اصلی فاصله دارد. کارخانه متعلق به شرکتی به نام ساب کام (SubCom) است و با ماشین‌آلاتی خاص پرشده که کشش موجود در سیم را اندازه گرفته و روی آن لایه محافظ قرار می‌دهند.

این کابل‌ها مجموعه‌ای از رشته‌های فیبر شیشه‌ای هستند که در کنار یکدیگر قرار داده‌شده‌اند و با کمک لیزرهایی خاص دیتا را با سرعت تقریباً برابر با نور و با کمک تکنولوژی فیبر نوری منتقل می‌کنند. بعدازآنکه کابل‌ها به خشکی رسیدند و به یک شبکه محلی متصل شدند، دیتای موردنیاز برای خواندن ایمیل یا باز کردن صفحات وب را به گجت مورد استفاده کاربر منتقل می‌کنند.

اغلب ما حالا اینترنت را از طریق وای فای یا دیتای موبایل تجربه می‌کنیم بااین‌حال اما این سیستم‌ها درنهایت به کابل‌های فیزیکی متصل می‌شوند که بدون کمترین اختلالی اطلاعات را از قاره‌ای به قاره‌ای دیگر انتقال داده و آن‌ها را از اقیانوس‌ها عبور می‌دهند.

در فرایند تولید، کابل‌ها روی چرخ‌های پرسرعتی هم‌اندازه با موتورهای جت حرکت می‌کنند و در محفظه‌ای مسی دورهم پیچیده می‌شوند که الکتریسیته را از خود عبور می‌دهد تا اطلاعات جریان پیدا کنند. بسته به موقعیتی که کابل قرار است در آن مورداستفاده قرار بگیرد در ادامه فرایند تولید، پلاستیک، فولاد و قیر به این سیم‌ها اضافه می‌شود تا مقاومتشان در برابر محیط‌های غیرقابل‌پیش‌بینی اقیانوسی زیاد شود. پس از اتمام فرایند تولید کابل‌ها ابعادی به‌اندازه یک شلنگ قطور آبیاری پیدا می‌کنند.

برای تعیین مسیر قرارگیری کابل‌ها در بستر دریا و همچنین پیشگیری از خطرات احتمالی دست‌کم به یک سال زمان نیاز خواهد بود، درعین‌حال اما این کابل‌ها باید از چنان مقاومتی برخوردار باشند که در برابر جریان‌های عظیم آبی، برخورد سنگ، زمین‌لرزه‌ها و تجهیزات ماهیگیری دوام بیاورند و آسیبی نبینند. طبق انتظارات هر یک از این کابل‌ها باید دست‌کم ۲۵ سال دوام بیاورد.

اما بازگردیم به پروژه اتصال آمریکا به شیلی؛ کامیون حامل کابل‌ها که کارکنان گوگل نام «بزرگراه کابل» را روی آن گذاشته‌اند محموله را مستقیماً به دیوربل انتقال می‌دهد که در رودخانه Piscataqua پهلوگرفته. این کشتی قرار است بالغ‌بر ۶۰ هزار کیلومتر کابل به وزن ۱۵۰۰ تن را جابجا کند.

در داخل کشتی خدمه کابل را به دور ماسوره‌هایی که درون تعدادی مخزن قرار داده‌شده‌اند می‌پیچند. یک نفر کابل را به آرامی دور محدوده‌ای دایره‌ای شکل می‌پیچد و هم‌زمان چند نفر روی زمین دراز می‌کشند تا سیم به‌صورت مرتب دور ماسوره پیچیده شود و مانع از گره خوردن آن شوند. تیم خدمه ۲۴ ساعته برای جمع‌کردن کابل‌ها تلاش می‌کنند بااین‌حال اما حدوداً چهار هفته طول می‌کشد تا کشتی مقدار کافی از این کابل‌ها را بار بزند و وارد اقیانوس شود.

اولین کابل‌ها در سال ۱۸۵۸ میلادی در بستر اقیانوس اطلس قرار داده شدند و آمریکا را به بریتانیا متصل کردند. در آن زمان ملکه ویکتوریا با ارسال پیامی به جیمز بیوکنن پانزدهمین رئیس‌جمهور آمریکا این دستاورد را به او تبریک گفت و جالب آنکه انتقال این پیام از بریتانیا به آمریکا حدوداً ۱۶ ساعت به طول انجامید.

البته از آن زمان تاکنون تکنولوژی‌های وایرلس و ماهواره‌ای تازه‌ای اختراع‌شده‌اند، بااین‌حال اما کابل‌ها همچنان سریع‌ترین و مقرون‌به‌صرفه ترین راه برای ارسال اطلاعات به آن‌سوی اقیانوس‌ها محسوب می‌شوند.

اما این روش همچنان هزینه‌های گزافی را بر دوش کشورها و شرکت‌ها می‌گذارد؛ البته گوگل حرفی در مورد هزینه پروژه کابل کشی به شیلی به میان نیاورده اما متخصصان اعلام کرده‌اند که پروژه‌های بستر دریا بسته به طول کابل‌کشی‌ها تا ۳۵۰ میلیون دلار هزینه می‌برند.

خوشبختانه ما در دورانی زندگی می‌کنیم که شرکت‌های مخابراتی بخش اعظمی از کابل‌ها را در بستر اقیانوس‌ها کار گذاشته‌اند اما در یک دهه اخیر غول‌های تکنولوژی آمریکا فعالیت‌های خود در این زمینه را گسترش داده‌اند. به‌طور مثال گوگل این اواخر حمایت مالی ۱۴ پروژه کابل‌کشی در بستر اقیانوس را بر عهده داشته است. آمازون، فیس‌بوک و مایکروسافت نیز از شرکت‌های دیگری هستند که در پروژه‌های مشابه مشارکت داشته‌اند و دیتاسنترهای موجود در آمریکای شمالی، آسیا، اروپا و آفریقا را به هم متصل کرده‌اند.

باید بگوییم کشورها کابل‌های بستر دریا را به سان زیرساخت‌های کلیدی خود در نظر می‌گیرند و این پروژه‌ها همواره نقاط اشتعال در اختلافات ژئوپلیتیکی بوده‌اند. سال گذشته استرالیا قدم پیش نهاد تا جلوی یکی از پروژه‌های هواوی را بگیرد که قرار بود از طریق کابل‌های بستر دریا استرالیا را به جزایر سالامون متصل کند. علت هم این بود که دولت استرالیا تحت تأثیر پروپاگاندای آمریکا قرارگرفته بود و بیم آن را داشت که دولت چین به‌واسطه هواوی کنترل اطلاعاتی که قرار است از طریق این کابل‌ها منتقل شوند را در دست بگیرد.

حالا شرکت‌هایی نظیر مایکروسافت، گوگل، فیس‌بوک و آمازون مالکیت بیش از نیمی از پهنای باند بستر دریاها را در اختیاردارند.

یان دیوریکس کاپیتان کشتی در مصاحبه‌ای که با نیویورک‌تایمز دراین‌باره انجام داده اظهار داشت یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌هایش در طول این سفر چندهفته‌ای به اقیانوس حفظ روحیه خدمه بوده است.

ایجاد زیرساخت‌های دنیای دیجیتال کاری به‌شدت پرزحمت است.

دیوربل با داشتن ۵۳ اتاق خواب و ۶۰ سرویس بهداشتی می‌تواند تا ۸۰ نفر را در خود جای دهد. این تیم به دو گروه با ۱۲ ساعت کار در شبانه‌روز تقسیم می‌شوند. جالب اینکه در تمام طول راهروهای کشتی می‌توان تابلوهای «سکوت را رعایت کنید» را دید چون در هرلحظه نیمی از خدمه خواب هستند.

دیوربل همچنین محموله‌ای عظیم از آذوقه را با خود دارد چراکه باید ۶۰ روزی را در دریا باشد؛ این محموله حدوداً دویست قرص نان، صد بشکه شیر، پانصد کارتن تخم‌مرغ، ۳۶۰ کیلوگرم گوشت، ۵۴۰ کیلوگرم مرغ و ۸۰۰ کیلوگرم برنج را شامل می‌شود. علاوه بر این ۳۰۰ رول دستمال‌کاغذی، ۵۰۰ رول دستمال توالت، ۷۰۰ عدد صابون و تقریباً ۲۷۰ کیلوگرم مواد شوینده نیز در کشتی وجود دارد و هیچ‌گونه نوشیدنی الکلی در عرشه وجود ندارد.

والت اوسوالد یکی از تکنسین‌هایی که ۲۰ سال است کابل به کشتی منتقل می‌کند دراین‌باره می‌گوید هنوز هم دریازده می‌شوم. او چسب کوچکی را پشت گوش خود می‌گذارد تا از ایجاد حالت تهوع جلوگیری نماید.

در طول این مأموریت چندهفته‌ای هوا در برهه‌هایی بسیار بد می‌شود و طول امواج گاهی به ۶ متر می‌رسد. به همین خاطر گهگاه کاپیتان فرمان می‌دهد که کابل بستر دریا را قطع کنند و به نقطه بهتری برای کابل‌کشی بروند. با بهتر شدن شرایط، کشتی دوباره به آن موقعیت برمی‌گردد و کابل بریده‌شده را که به یک شناور در همان نزدیکی متصل شده بود مجدداً به کابل درون کشتی متصل کرده و فرایند نصب را از سر می‌گیرد.

کار روی کشتی بسیار کند و خسته‌کننده است. کشتی ماه‌ها روی آب حرکت می‌کند و برای آنکه کابل به‌آرامی از داخل محفظه‌های مسی خارج‌شده و از طریق منفذ انتهای کشتی خارج شود در بیشتر مواقع بسیار کند حرکت می‌کند و سرعت آن از ۹ کیلومتر بر ساعت فراتر نمی‌رود. در نزدیکی ساحل خطر آسیب رسیدن به کابل‌ها بیشتر است و کاپیتان با استفاده از نوعی خیش زیردریایی کابل را در بستر دریا قرار می‌دهد.

بعد از پروژه آمریکای لاتین، گوگل قصد دارد تا سال ۲۰۲۰ کابل جدیدی را در بستر دریا قرار دهد و ویرجینیا را به فرانسه متصل کند. این شرکت ۱۳ دیتاسنتر باز در سراسر جهان دارد و هشت دیتاسنتر دیگر نیز در دست‌ساخت دارد که همگی‌شان در کنار هم چندین تریلیون سرچ موتور جستجوی گوگل و آپلود ۴۰۰ ساعت ویدیو در هر دقیقه را روی پلتفرم یوتوب ممکن می‌کنند.

استوول از گوگل که از کابل‌های بستر دریا برای خود گردنبندی ساخته این‌طور می‌گوید:

این درواقع مدیریت یک فرایند چندبعدی و بسیار پیچیده است.

تقاضا برای کابل‌های بستر دریا در مواردی زیاد می‌شود که کسب‌وکارهای بیشتری روی سرویس‌های محاسباتی مبتنی بر کلاود تمرکز کنند. از سویی، تکنولوژی‌های مورد انتظار از جمله هوش مصنوعی و ماشین‌های بدون راننده همگی نیازمند انتقال سریع داده هستند. به لطف این کابل‌ها مناطق دورافتاده دنیا هم حالا اینترنت دارند و طبق گزارش سازمان ملل متحد برای نخستین بار بالغ‌بر نیمی از جمعیت دنیا حالا آنلاین هستند.

دبی برسک معون شرکت ساب کام که مدیریت پروژه گوگل را بر عهده دارد در این باره میگوید:

این اتفاق به لطف بخش بزرگی از زیرساخت محقق شده. همه این دیتا از طریق کابل های بستر دریا منتقل می شوند.