ایران از همکاری شرکت‌های ایرانی و اروپایی حمایت می‌کند

به گزارش کارگروه بین الملل سایبربان؛ معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، قرار گرفتن ایران در میان 5 کشور برتر دارای بیشترین رشد کارآفرینی در جهان، وجود 47 میلیون کاربر اینترنت و رتبه 5 در تعداد مهندسان فارغ‌التحصیل را مزیت‌های ایران برشمرد و گفت: «ما آماده هستیم تا دست در دست کشورهای اتحادیه اروپا زیر ساختارها و کانال‌های ضروری برای همکاری را تأسیس کنیم.»

دکتر سورنا ستاری در کنفرانس همکاری بلژیک، افق‌های جدید با اشاره به رشد نوآوری در جمهوری اسلامی ایران و حرکت کشور به سمت اقتصاد مبتنی بر خلاقیت، افزود: «شاید بدانید که ایران با بزرگترین ذخایر گاز و نفت جهان، از نظر منابع طبیعی غنی است؛ ولی در سال‌های اخیر توجه خود را به سمت توسعه سرمایه انسانی به ‌عنوان محرک رشد، معطوف کرده است.»

ستاری با بیان اینکه تعداد دانشجویان ایران از 2.4 میلیون به 4.8 میلیون نفر افزایش‌یافته است، خاطر نشان کرد: این مساله ایران را از لحاظ تعداد مهندسان فارغ‌التحصیل در رده 5 کشور برتر قرار داده است. مشارکت ایران در توسعه فناوری‌های پیشرفته زیستی (بیو)، نانو، انرژی تجدید پذیر، علوم شناختی و سلول بنیادین، رشد بی‌نظیری داشته است.

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری با تاکید بر اینکه ایران علاوه بر پیشرفت‌های چشمگیر در علوم و فناوری، اکنون در حال گذار به سمت نوآوری و دانش مبتنی بر اقتصاد است، اظهار کرد: این گذار به ‌طور کامل در گزارشUNCTAD (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل) با عنوان "علوم، پیش‌نمای سیاست نوآوری فناوری " (در سال 2017 چاپ شد) بررسی‌شده است.

وی ایران را کشوری با جمعیت بسیاری توصیف کرد که عمده آنها تحصیلکرده هستند و پتانسیل کارآفرینی بسیاری دارند، یادآور شد. نفوذ اینترنت و گوشی‌های هوشمند در ایران بسیار بالا است، 33 میلیون نفر (بین 20 و 40 ساله) از این فناوری‌ها استفاده می‌کنند. نفوذ گوشی هوشمند در هر 100 نفر، 130 عدد است. 47 میلیون کاربر اینترنت در ایران وجود دارند. آنها تقریبا نیمی از کل کاربران اینترنت در خاورمیانه را تشکیل می‌دهند. چنین احتمالاتی این اطمینان را  می‌دهد که کشور ما در بین مکان‌های بالقوه برای گسترش و رونق استارتاپ، قرار دارد.

ستاری با اشاره به توسعه استارتاپ‌ها در ایران اضافه کرد: با تمرکز بر صحنه استارتاپ در ایران، اصلاحاتی در سیستم نوآوری انجام دادیم. برای مثال، مدل اکوسیستم تجاری و استارتاپ‌های جدید، شکل گرفته‌اند؛ امور مالی و سرمایه‌گذاری در اقتصاد مبتنی بر دانش، تسهیل شده‌اند و فرار مغزها معکوس شده است.

توسعه کارآفرینی در ایران

وی به اقدامات انجام شده در زمینه ترویج کارآفرینی در حوزه‌های فناوری در ایران اشاره کرد و گفت:  «بیش از 3500 شرکت مبتنی بر فناوری، طی 6 سال اخیر، شناسایی شده‌اند و ما با ارائه معافیت‌های مالیاتی، معافیت‌های گمرکی، وام‌های کم‌بهره و بسیاری از امکانات توانمندسازی و برنامه‌های ترغیب کسب و کار، فعالانه از آنها حمایت می‌کنیم.»

به گفته وی این شرکت‌ها در حال حاضر سالانه 12 میلیارد دلار آمریکا، گردش مالی سالیانه دارند و باعث ایجاد حدود 300 هزار شغل مستقیم جدید در کشور شده‌اند.

ستاری توسعه صنعت محتوای دیجیتال را از جمله دستاوردهای این شرکت‌ها عنوان کرد به گونه‌ای که نسخه یوتیوب ایرانی (آپارات) هر روز 74 میلیون بازدید دارد و ادامه داد: فروشگاه برنامه موبایل ایران با عنوان "کافه بازار" از دیگر زمینه‌های فعالیت دیجیتالی ایران است که 40 میلیون کاربر و 210 هزار طراح دارد.

معاون علمی ریاست جمهوری شرکت دیجی کالا را به عنوان بزرگترین شرکت تجارت الکترونیک در ایران عنوان کرد که سرمایه محلی و خارجی اضافی زیادی را کسب کرده است و صاحب بیش از 90 درصد فروشگاه خرده فروشی آنلاین کشور است و تاکید کرد: «این شرکت به ‌عنوان یک فروشگاه آنلاین، بیشترین بازدید را در خاورمیانه دارد و جزو برترین‌های آسیا است به گونه‌ای که بیش از 1000 عرضه ‌کننده و 11 هزار مسئول فروش دارد و هر روز 3 میلیون دلار آمریکا، فروش دارد.»

ستاری، بخش اجاره آنلاین خودرو را از دیگر فعالیت‌های شرکت‌های استارتاپی ذکر کرد و افزود: «یک استارتاپ به نام "اسنپ" که با سرمایه‌گذاری مشترک یک شرکت ایرانی و شریکی خارجی، تأسیس شد، توانست به‌ سرعت، ابعاد بازار خود را از 100 سواری روزانه در ژانویه 2016 در تهران تا حدود یک میلیون سواری روزانه در حال حاضر، گسترش دهد.»

رییس بنیاد ملی نخبگان در خصوص فعالیت‌های پرداخت آنلاین این شرکت‌ها گفت: AP، یک استارتاپ پیشگام محلی در حوزه امیدبخش فین‌تک (Fintech)، طی 4 سال اخیر توانسته بازار خود را سالانه به‌ طور متوسط 45 درصد، گسترش دهد و درآمد عملیاتی آن به 700 میلیون دلار رسیده است.

وی با بیان اینکه ایران در زمینه تولید داروهای بیولوژیک، رتبه اول را در خاورمیانه دارد، اظهار کرد: یکی از موفق‌ترین شرکت‌های بیوتک (فناوری زیستی) کشور با کارمندان جوان و ماهر با میانگین سنی 33 سال و 86 درصد از آنها تحصیلکرده توانسته‌ است داروهای بیولوژیک را به بیش از 10 کشور صادر کند. به گفته معاون علکی برخی از استارتاپ‌ها در شرف دستیابی به درآمد بی‌نظیر میلیارد دلاری در ایران هستند.

رشد شاخص نوآوری در ایران

ستاری خاطر نشان کرد: «رونق چنین استارتاپ‌هایی که در حال رشد سریع هستند، روی دیگر پیشرفت‌های اخیری است که در نوآوری ایران و رتبه‌بندی کارآفرینی، دیدید؛ در 4 سال اخیر، شاخص نوآوری جهانی ایران از 120 به 78 جابجا شده است همچنین ایران در زمره 5 کشور برتری است که بیشترین رشد را در رتبه کارآفرینی جهانی در سال 2017 در مقایسه با سال 2016 دارد.»

وی ظهور چنین استارتاپ‌های معتبری، را موجب فراهم شدن فرصتی برای همکاری بین‌المللی در اکثر بخش‌های مختلف در ایران شده است، ادامه داد: «سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید داروهای گیاهی جهت صدور به اروپا و بازارهای ثالث و همکاری به ‌صورت عرضه‌کنندگانOEM برای برندهای معروف اروپایی در تجهیزات پزشکی، این‌ها تنها چند نمونه از همکاری‌های موفق با شرکای اروپایی است.»

ستاری افزود: «جهت ارتقای سرمایه انسانی ماهر و تحصیلکرده موردنیاز برای این موج نوآوری و کارآفرینی در کشور، از تأسیس 66 مرکز خلاقیت در دانشگاه‌ها و نهادهای تحقیق منتخب، حمایت کردیم. این مراکز به ‌طور منظم، رویدادهای کارآفرینی مختلفی برگزار می‌کنند و در برنامه‌های فشرده، میزبان بسیاری از تیم‌های استارتاپ هستند.»

وی با اشاره به ایجاد 39 پارک فناوری در ایران، با بیان اینکه پارک فناوری پردیس، یکی از بزرگترین بخش‌ها در غرب آسیا و میزبان بیش از 200 شرکت است، گفت: برخی از آنها صادرکنندگان محصولات فنی پیشرفته هستند ضمن آنکه اکوسیستم شهری جدید که در پیرامون دانشگاه‌های برتر تهران و دیگر شهرها شکل می‌گیرد، بیشتر مملو از کارآفرینان جوان است.

معاون علمی رییس ایجاد مدل اکوسیستم تجاری جدید و استارتاپ‌ها در کشور را مستلزم تسهیلات جدید مالی و سرمایه‌گذاری دانست که برای این منظور گام‌های بلندی برداشته‌ شده است، خاطر نشان کرد:  علاوه بر منابع مالی دولت، منابع خصوصی بیش از پیش به شرکت‌های مبتنی بر فناوری و استارتاپ‌های خلاق، اختصاص داده می‌شوند. برای مثال در 2 سال اخیر 13 صندوق سرمایه توسط اوراق بهادار و سازمان بورس ایران، تصویب شدند و چند سرمایه دیگرVC در انتظار تأیید هستند.

وی شتاب‌دهندگان، فرشتگان تجاری، شرکت‌های VC و صندوق‌های سرمایه علوم و فناوری را از دیگر در زمینه‌های سرمایه‌گذاری VC در کشور عنوان کرد و گفت: در حال حاضر 32 صندوق سرمایه علوم و فناوری علاوه بر 22 شتاب‌دهنده خصوصی فعال در اکوسیستم نوآوری کشور وجود دارد. به گفته این مقام مسوول برای مثال یک شتاب‌دهنده خصوصی توسط یک داروساز صادراتی پیشرفته ایرانی، تأسیس‌شده است که 40 پژوهشگر با مدرک دکترا دارد و میزبان 22 استارتاپ در بیوتکنولوژی پزشکی است و زیرساخت‌های آزمایشگاهی، آموزش و خدمات مربی‌گری را ارائه می‌کند.

تسهیلاتی که به شرکت‌های فناور ارائه می‌شود

رییس بنیاد ملی نخبگان به بیان تسهیلات اعطایی به شرکت‌های فناوری ایرانی پرداخت و گفت: «از لحاظ تسهیلات مالی نوآوری بیش از 2400 شرکت برای تحقیق و توسعه فعالیت‌های مربوط، از مالیات معاف شدند و اعتبار بانکی دریافت کرده‌اند. این فقط در سال مالی محلی گذشته رخ داده است.»

ستادری اضافه کرد: «در 3 سال اخیر پلتفرمی برای همکاری با دانشمندان و کارآفرینان ایرانی مقیم  خارج تأسیس کردیم. این پلتفرم، فارغ‌التحصیلان ایرانی مقطع دکترا از 100 دانشگاه برتر جهان، اعضای 200 دانشکده برتر و همچنین کارآفرینان و کارشناسانی که در شرکت‌های برجسته فناوری، کار می‌کنند را خطاب قرار می‌دهد.»

به گفته وی این پلتفرم می‌تواند توسط یک رویه راحت و سریع برای یافتن ایده‌ها و کانال‌های همکاری، منجر به پیوند ارتباطی بین دانشمندان ایرانی در آمریکا، اروپا و استرالیا با تقریبا 60 دانشگاه ایرانی و مراکز تحقیق شود. ستاری تاکید کرد: «تاکنون بیش از 4200 متخصص و محقق ایرانی به‌نوعی از این پلتفرم برای بازدید از کشور، استفاده کرده‌اند و پروژه‌های همکاری با شرکای ایرانی را شناسایی کرده است.»

معاون علمی یادآور شد: «بیش از 100 استارتاپ توسط کارشناسان جوان ایرانی، خلق شده ‌است که در خارج تحصیل ‌کرده‌اند و تصمیم گرفتند تا با استفاده از بهترین تجارب و شبکه جهانی خود در ایران، زندگی و سرمایه‌گذاری کنند. این استارتاپ‌ها، مشاغل تخصصی بسیاری برای کارشناسان ایرانی در حوزه‌هایی مانند ICT، تجهیزات پزشکی، بیوتکنولوژی و نوآوری شهری، ایجاد کرده است.»

ستاری با تاکید بر اینکه ایران ظرفیت‌های بی‌نظیری در سرمایه انسانی، بازار و زیر ساختار لازم برای رشد استارتاپ فناوری دارد، افزود: «سرمایه‌گذاری و مشارکت اقتصادی در ایران نه‌تنها جذاب بلکه مفید است و فرصتی برای بررسی بازار بهره‌برداری نشده در منطقه، ایجاد می‌کند.»

وی ادامه داد: «بر این اساس ایران تلاش کرده است حرکت به سمت اقتصاد خلاقانه را شتاب بخشد که عمدتا مبتنی بر قابلیت‌های درونی مجسم در شرکت‌ها و استارتاپ‌های محلی است. باور داریم آنها می‌توانند ظرف مدت کوتاهی، حضور محلی چشمگیری داشته باشند و آنها اینجا هستند و آماده توسعه و دستیابی به فرصت‌های منطقه‌ای و جهانی هستد.»

ستاری با بیان اینکه ایران نسبت به آینده مشترک خود خوش‌بین است، همکاری با شرکای اروپایی را موجب تسریع در این پروسه دانست و گفت: «این همکاری مزایای کلان و نتایج مطلوبی برای هر دو طرف دارد. ایران کاملا از چنین مشارکت‌هایی بین شرکت‌های ایرانی و اروپایی حمایت می‌کند.»

معاون علمی ریاست جمهوری اضافه کرد: «ما به‌عنوان نمایندگان دولت، خود را ملزم می‌دانیم تا زمین را مهیا سازیم و استارتاپ‌ها و شرکت‌های خلاق هر دو طرف را به هم پیوند دهیم تا همکاری آنها را تسهیل کنیم. قطعا این امر منجر به همکاری مضاعف جهت نوآوری و کسب مزایای اجتماعی می‌شود.»

وی در پایان با بیان اینکه بدون امکانات لازم جهت پیوند و تحرک کارآفرینان و شبکه‌های ارتباطی بین آنها، همکاری مشترک میسر نخواهد شد، اظهار کرد: «تراکنش‌های مالی و دیگر همکاری‌های سازمانی ضروری بین دو طرف، اهمیت بسیاری در ایجاد همکاری دارند؛ بنابراین آماده هستیم تا دست در دست کشورهای اتحادیه اروپا، این زیر ساختارها و کانال‌های ضروری برای همکاری را تأسیس کنیم. نقش اتحادیه اروپا در بهره‌برداری از این همکاری بسیار حائز اهمیت است.»