اتحاد سایبری( بخش اول)

به گزارش کارگروه بین الملل سایبربان؛ رشد و گسترش فضای سایبری طی سال های اخیر، سبب رشد روز افزون فرصت های بهره برداری و همچنین تهدیدات این فضا شده است.

در کنار تمام فرصت های موجود در این زمینه، تهدیدات گسترده ای نیز در این بین به چشم می خورد که همین تهدیدات، بسیاری از زیرساخت های جهانی و منافع ملی را به چالش کشیده است.

یکی از راهکارهای اصلی مقابله با این تهدیدات، ایجاد اتحادهای بین المللی و اشتراک گذاری اطلاعات، به منظور دستیابی به هدف و یافتن سریع ترین راه برای دور کردن تهدیدات است.

در این بین، کشورهای مختلف جهان که در زمینه های گوناگونی، با یکدیگر همکاری های راهبردی دارند، در یک جناح قرار می گیرند و اتحادهای منطقه ای و بین المللی ایجاد می شود. به عنوان مثال، ایالات متحده که خود را مالک و اصلی ترین مسئول اداره فضای سایبری قلمداد می کند، در تلاش است که کشورهای اروپایی و برخی شرکای خود در آسیا را در این زمینه همراه کرده و به این ترتیب در برابر تهدیدات کشورهایی نظیر چین و روسیه، ایستادگی کند.

از آن سو، روسیه، چین، ایران و کره شمالی یا برخی دیگر کشورهای همپیمان نیز باید با ایجاد اتحادهای موازی، در صدد مقابله جدی با یکجانبه گرایی آمریکایی ها باشند. به عبارت دیگر، ایالات متحده در صدد است از این طریق، به دنبال تسلط بر سایر کشورهای جهان و ایجاد سلطه بر آنها باشد و تنها راه مقابله با این موضوع، ایجاد اتحادهای موازی و مقابله با این انحصار طلبی است.

 ژاپن، پیاده نظام ایالات متحده در ایجاد شورای امنیت سایبری

نبرد آمریکا با چین در فضای سایبری که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ به اوج خود رسید، در دوران ریاست جمهوری بایدن نیز ادامه یافته است. در این بین، آمریکا تلاش می کند بسیاری از کشورهای اروپایی و همچنین برخی متحدین آسیایی را با خود همراه ساخته و از آنها علیه تهدیدات چین بهره برداری کند.

یکی از کشورهایی که در این زمینه، همکاری گسترده ای را با آمریکا آغاز کرده است، ژاپن است. ژاپن به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در زمینه فناوری های دیجیتال، بازوی توانمندی برای آمریکا در این زمینه محسوب می شود. این کشور در ماه مارس، یک واحد 80 نفره جنگ الکترونیک را که وظیفه شناسایی و آنالیز ارتباطات هوابرد و دریایی و رادارهای کشورهای همسایه را دارد، تشکیل داد.

 این واحد همچنین وظیفه اختلال در ارتباطات و رادارهای دشمن را دارد. نکته مهم این است که در برخی منابع، توسعه چنین ظرفیت هایی در راستای مقابله با افزایش توانایی های روسیه و چین ذکر شده است؛ هدفی که ایالات متحده در ماه های اخیر، همواره به دنبال آن بوده است. به علاوه ژاپن تا پایان امسال، یک اسکادران عملیات فضایی را تشکیل خواهد داد که به رصد ماهواره های مشکوک و زباله های فضایی می پردازد.

 در حوزه سایبری نیز، این کشور تصمیم دارد یگانی با حدود 540 نفر کارشناس از شاخه جنگ زمینی، نیروهای دفاع از خود دریایی و نیروی هوایی، ایجاد کند. در همین راستا، ژاپن با ارائه راهبرد جدید سایبری خود که در جولای 2021 مطرح شد، خواستار افزایش بازدارندگی از طریق اتحاد با آمریکا با برگزاری رزمایش های مشترک نیروهای ژاپن و نیروهای آمریکایی است. این اتحاد در حقیقت، در مقابل توانایی های روسیه و چین است.

ادعاهای مطرح شده از سوی ژاپن علیه چین و روسیه، همواره سبب تنش میان آنها شده است. ژاپن معتقد است چین و روسیه حملات سایبری را علیه این کشور راه اندازی می کنند.

همچنین این کشور مدعی است چین به سرقت اطلاعات به انگیزه های نظامی و فناوری و روسیه نیز با انگیزه های سیاسی می پردازد. از سویی ژاپن قصد دارد در ظرفیت سازی امنیت سایبری در منطقه هندو-اقیانوس آرام و سازمان آ.سه.آن نقش پشتیبانی داشته باشد.

باید در نظر داشت که ژاپن در منطقه آسیای شرقی، تلاش گسترده ای به کار بسته تا کشورهای این منطقه را به ایجاد اتحاد سایبری بین المللی، برای مقابله با کشورهایی نظیر چین و آنچه که آمریکا تهدید سایبری چین می خواند، ترغیب نماید.

حال باید دید که این کشور، تا چه حد می تواند در زمینه دستیابی به این هدف، موفقیت آمیز عمل کند و اتحاد کشورهای شرق آسیا برای مقابله با تهدیدات سایبری چین را ایجاد کند.

هند، پای دیگر همکاری های بین المللی در ایجاد شورای امنیت سایبری 

افزایش تهدیدات سایبری مشترک علیه هند و ژاپن،  سبب شد تا آنها توافق نامه ای را برای تقویت و انعطاف سیستم های امنیت سایبری و دیجیتال منعقد کنند. این همکاری در حوزه های اینترنت اشیا، نسل پنجم اینترنت، تحقیق و توسعه و امنیت در زیرساخت های حیاتی اطلاعاتی، هوش مصنوعی است.

ژاپن با توجه به راهبرد کلان خود سعی می کند با کشورهای هم فکر مانند هند، استرالیا، آمریکا و سازمان های منطقه ای مثل آ.سه.آن همکای کند. در حوزه سایبری، این کشور در زمینه ظرفیت سازی، اعتماد سازی و قانون گذاری تلاش هایی را با آمریکا و سایر شرکای بین المللی انجام داده است.

علاوه بر اینها، در عرصه آموزش های امنیت سایبری و تهیه تجهیزات، نیز با کشورهای مختلف همکاری می کند. ایجاد چارچوب همکاری جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات برای رفع چالش های اقتصادی و اجتماعی، یکی دیگر از ابعاد این اتحاد است.

زمینه های دیگری که در گفتگوهای سایبری میان ژاپن و هند در سال 2019، مطرح شده بود شامل مسائلی مانند اشتراک اطلاعات در حملات سایبری، پاسخگویی به حملات، به روزرسانی راهبردها و سیاست های امنیت سایبری داخلی ، اقدامات در مورد خطر زنجیره تامین می شد.

همچنین بحث در مورد همکاری های دو جانبه در زمینه همکاری های بین المللی و ظرفیت سازی نیز بخشی از این گفتگوها بود.  در سپتامبر 2020، گفتگوهایی میان مقامات ارشد هند ، استرالیا ، ژاپن و ایالات متحده در مورد همکاری در زمینه های اتصال و توسعه زیرساخت ها و مسائل امنیتی صورت گرفت.

یکی از ابعاد این گفتگو، تلاش برای اهمیت افزایش انعطاف پذیری در زنجیره های تأمین و اشتراک گذاری اطلاعات بود. از ابعاد دیگر این همکاری ها، حمایت از سازوکارهای سازمان آ.سه.آن و مشارکت با آن بود. در حقیقت محور این گفتگوها که از آن با عنوان «کواد» یاد می شود.

از سوی دیگر، هند همکاری های گسترده ای را نیز با اسرائیل در زمینه فناوری های دیجیتال آغاز کرده و قصد دارد از این طریق، به یکی از قطب های امنیت سایبری در آسیای شرقی تبدیل شود.

این همکاری ها چه تهدیداتی برای ایران و کشورهای هم پیمان دارد؟

با توجه به سابقه قبلی ایالات متحده در یک جانبه گرایی و تمامیت خواهی در همه زمینه های نظامی، امنیتی و فناورانه و همچنین سابقه نهادهای بین المللی نظیر شورای امنیت سازمان ملل در بهره برداری سیاسی از قدرت در اختیار این نهاد، از این رو، قطعا تاسیس نهادی بین المللی در فضای سایبری، نظیر شورای امنیت سایبری نیز دور از این گونه تصمیم گیری ها نخواهد بود.

ایالات متحده که خطر بروز حملات سایبری علیه زیرساخت های خود و کشورهای هم پیمان را به شدت احساس می کند و از سوی دیگر، به این موضوع نیز واقف است که با ورود همه تجهیزات و زیرساخت ها به فضای سایبری، امکان مقابله صد در صدی با تهدیدات و امن سازی این زیرساخت ها را ندارد، از این رو به دنبال آن است تا با اجماع سازی، کشورهای مخالف با خود را تحت فشارهایی نظیر تحریم ها، به علت اتهام های سایبری قرار دهد.

متاسفانه به دلیل آنکه اغلب زیرساخت های مورد استفاده در این فضا، آمریکایی هستند، این موضوع می تواند فشارهای مضاعفی را به کشورهایی تحمیل کند که در جبهه مقابل با ایالات متحده قرار دارند و آمریکا در پی آن خواهد بود که از این فشار، برای دستیابی به اهداف خود در فضای فیزیکی بهره برداری کند.

 موضوع دیگری نیز که می تواند به عنوان یک تهدید در این فضا قلمداد شود، بحث اشتراک گذاری اطلاعات به دست آمده از فضای سایبری است. اطلاعات به دست آمده در فضای سایبری، اغلب به صورت اطلاعاتی است که از پایش داده ها (بیگ دیتا) و گزارش نهادهای اطلاعات سایبری به دست می آید.

بنابراین این گزارش ها، می تواند شامل آسیب پذیری کشورها در فضای سایبری یا ضعف تجهیزاتی باشند که آنها برای دیجیتالی شدن زیرساخت های خود مورد بهره برداری قرار می دهند. از این رو، اشتراک گذاری داده ها در فضای سایبری یا نتیجه تحقیقات در مورد کشورهای دیگر، می تواند به انتساب اتهامات بی اساس یا سوء استفاده گروه های هکری دولتی از این اطلاعات منجر شود. 

یکی دیگر از اهدافی که ایالات متحده و کشورهای هم پیمان از پیگیری مواردی مثل شورای امنیت سایبری یا ایجاد اتحادیه سایبری به دنبال آن هستند، انتساب تهدیدات مکرر به یک کشور، ایجاد هیولای سایبری از کشور مذکور و تحمیل قراردادهای امنیتی به دیگران است. مشابه این رفتار را در موضوع تسلیحات نظامی شاهد هستیم.

آمریکا و متحدانش در منطقه غرب آسیا، با بزرگ نمایی و غلو درباره تهدیدات هسته ای و نظامی جمهوری اسلامی ایران، سالانه قراردادهای گسترده و سنگین تسلیحاتی را به برخی کشورهای خاورمیانه تحمیل می کنند. 

حال این احتمال وجود دارد که آمریکا با تشکیل این اتحادیه یا شورا، به دنبال تحمیل قراردادهای امنیتی با حضور رژیم صهیونیستی باشد که این می تواند تهدیدی جدی برای امنیت جهانی اینترنت باشد؛ موضوعی که نه تنها برای ایران، بلکه برای سایر کشورها نظیر روسیه، چین یا حتی برخی کشورهای اروپایی هم یک تهدید به شمار می آید. جاسوسی های اخیر پگاسوس و اقدامات اسرائیل در این زمینه، مهر تاییدی بر این ادعا است...