آیا امکان نفوذ به اینترنت مغز وجود دارد؟
به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان؛ شرکت‌هایی مانند نیورالینک (Neuralink) ایلان ماسک در حوزه اتصال مغز-بزرگترین حباب نورونی1- به اینترنت فعالیت می‌کنند؛ اما کارشناسان در مورد اصول اخلاقی و امنیت اینترنت مغز سؤالات متعددی مطرح کرده‌اند.
آدام پانتانوویتز (Adam Pantanowitz)، سخنران دانشکده برق و اطلاعات مهندسی دانشگاه ویت واتراسرند (Witwatersrand) در ژوهانسبورگ گفت:
اتصال مغز افراد به اینترنت امکان ایجاد مسائلی در حوزه فضای خصوصی و هک‌های بالقوه به وجود خواهد آورد.
پانتانوویتز به همراه دو نفر از دانشجویان مهندسی، با به‌کارگیری دستگاه الکترومغر نگاری (2EEG) متصل به رایانه‌های رزبری پای (Raspberry Pi) موفق شد، امواج مغز انسان را به یک وب‌گاه منبع باز در اینترنت متصل کند. این فناوری برینترنت (Brainternet) نام‌گذاری شد.
به گفته پانتانویتز، مخترع برینترنت، می‌توان اطلاعات به دست آمده از مطالعه‌ی امواج مغزی را در زمینه‌های مختلف به کار گرفت.
وی گفت:
محور اصلی دیدگاه ما این است که در نهایت تماس بیشتر و بهتری با شبکه‌های اطراف خود داشته باشیم که نتیجه‌ی این روند تبدیل شدن اشخاص به اینترنت اشیا خواهد بود. از این رو اطلاعات به راحتی می‌توانند از مغز انسان به شبکه‌های مجازی رفته و از شبکه‌های مجازی به مغز آن‌ها برگردد.
گرچه اتصال مغز انسان به اینترنت جالب به نظر می‌رسد، فکر کردن به این موضوع که هکرها به ذهن و افکار انسان‌ها دسترسی دارند از هیجان آن می‌کاهد. دستگاه‌های معمولی در اتصال به اینترنت معمولاً از امنیت مناسبی برخوردار نیستند و امکان نفوذ و تبدیل شدن آن‌ها به بات‌نت برای حمله اختلال سرویس توزیع شده (DDOS) وجود دارد.
سخنران دانشگاه ویت واتراسرند ادامه داد:
موضوع یاد شده زمانی به مشکلی بزرگ‌تر تبدیل می‌شود که محققان از مرز جریان دوطرفه اطلاعات عبور کرده و داده‌ها به جای انتقال در مغز بارگذاری شوند.
وی افزود:
هر نوع حمله که بتواند کنترل و هدایت جریان انتقال داده‌ها را تصاحب کند، نتیجه‌ای جز فاجعه برای فرد گرفتار با آن نخواهد داشت. حتی در بستری وسیع‌تر می‌تواند یک زنگ خطر جدی برای جامعه باشد.
این اولین باری نیست که در مورد مسائل مربوط به مغزهای متصل به اینترنت بحث می‌شود. نشریه «Frontiers in Neuroengineering» در سال 2014، مقاله‌ای را در مورد مسائل اخلاقی حوزه یاد شده منتشر کرد. با توجه به این مقاله، از آنجایی که می‌توان اطلاعات خصوصی افراد را از مغر استخراج کرد، حریم خصوصی شبکه‌های عصبی از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود؛ به ویژه اگر امکان کاشت اطلاعات در مغز توسط هکرها این موضوع اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.
از نظر تئوری، در صورتی که امکان کاشت افکار یا تحمیل رفتار از طریق اتصال مستقیم به مغز وجود داشته باشد تا حدودی می‌توان از این فناوری برای کنترل رفتار افرادی از قبیل زندانیان استفاده کرد. در حالی که شرایط کنونی دستاورد مذکور در این حوزه وسعت چندانی ندارد، برای ادامه این پژوهش فاکتور احتیاط لازمه کار است.
در مقاله‌ی بالا امکان اینکه اگر مغزها در یک فضای مجازی به صورت جمعی با یکدیگر متصل باشند، دیگر جایی برای انفرادی بودن وجود نخواهد داشت، مورد بررسی قرار گرفت. سؤال این مقاله این است: «افکار ایجاد شده در تعامل مغز به مغز متعلق به چه کسی است؟»
برای جلوگیری از برخی مسائل امنیتی برینترنت، پانتانوویتز ایجاد شبکه‌ای جدید کاملاً خارج از فضای اینترنت را برای اتصال به مغز پیشنهاد و به پروژه ارتباطاتی کوانتومی چین اشاره می‌کند. در این پروژه ارسال اطلاعات از طریق فوتون‌های متصل به هم به‌وسیله ماهواره انجام می‌شود. تعداد قابل ملاحظه‌ای از این سیگنال‌ها شبکه‌ای به هم پیوسته یا به‌اصطلاح اینترنت کوانتومی را ایجاد می‌کند.
به گفته پانتانوویتز:
در صورتی که شخصی در حین اتصال، اطلاعات را دست‌کاری کند، کل فضای این شبکه تغییر خواهد کرد. به علاوه، تغییر ظاهری نشانه‌ای از اختلال در این شبکه به حساب می‌آید.
عده‌ای از تحلیل گران معتقدند که در آینده‌ای نه چندان دور، اتفاقی شبیه به فیلم سینمایی «تلقین» به واقعیت می‌پیوندد. در نتیجه آن افراد زمان استفاده از کلاه‌های ایمنی باید جوانب احتیاط را رعایت کنند.
______________________________________
1- در علم عصب‌شناسی حباب‌های نورونی (blobs of neurons) به بخشی از قشر بصری ذهن گفته می‌شود که گروهی از نورون‌های حساس به رنگ به شکل یک استوانه در آن قرار گرفته‌اند.
2- electroencephalogram
