یادداشتی بر فیلم سینمایی بازی آسانسور(Elevator Game)
دنیایی به موازات ما!
جهانهای موازی؛ ترکیب جذابی از همکاری علم و ادبیات! احتمالا حداقل یکبار این عبارت به گوشتان خورده باشد! حوالی سال 1954 هیو اورت دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه پرینستون، عبارت parallel universe یا گیتیهای موازی را هجی کرد. طبق این ایده، گیتیهای موازی وجود دارند، دقیقا مانند جهان خود ما! همه این جهانها با هم و البته با جهان ما در ارتباط هستند. جهان ما نیز بخشی از همان گیتیگان بزرگ است. شاید در یکی از جهانهای موازی انسان منقرض شده باشد، در دیگری ارتقا یافته باشد! جالب اینجاست که هیو اورت فرضیه جهانهای موازی را در حالی مطرح کرد که قصد داشت به یک سوال مهم در فیزیک کوانتوم پاسخ دهد؛ اینکه "چرا اجسام کوانتومی رفتار نا به سامانی دارند؟". در کوتاه مدت فیزیکدانان حوزه کوانتوم پدیدههای عجیبی در مورد این سطح از جهان مشاهده کردهاند؛ برای مثال ذرات در این سطح، خودسرانه رفتار میکنند. به عبارت سادهتر، قوانین نیوتونی که ما در معادلات روزمره زندگی با آن سر و کار داریم، در ابعاد کوانتومی نقض میشوند. به تعبیر هیو اورت و طرفداران فرضیه جهانهای موازی، گویا این ابعاد، یک دنیا با یک سری معادلات خاص دیگر است.
سینما همیشه مشتری پر و پا قرص فرضیات جذاب اینچنینی بوده است. به تعبیر نگارنده، حتی خود سینما یک جهان موازی است! با این ویژگی که قوانینش را فیلمساز تعریف میکند! ربکا مک کندری تهیهکننده، کارگردان و استاد دانشکده فنون سینمایی usc امریکا با فیلم سینمایی «بازی آسانسور - Elevator Game» سفری به جهانهای موازی داشته است. فیلمنامه «بازی آسانسور» را نیز دیوید یان مک کندری و تراویس سپالا به صورت مشترک به رشته تحریر درآوردهاند. مگان بست، آدام هورتینگ، جینو آنانیا، مدیسون مک ایزاک، وریتی مارکز، هیزل والاس، الک کارلوس، بردلی ساواتزکی و نظری دمکوویچ ایفاگر نقشهای اصلی این فیلم هستند. Elevator Game اولین بار در تاریخ 15 سپتامبر سال 2023 میلادی توسط کمپانی AMP International در سینماهای کشور آمریکا اکران شد؛ سپس توسط سرویس ویدئویی Shudder در آمریکا، انگلستان، کانادا، استرالیا، برزیل، ایتالیا، فرانسه، آلمان، بلژیک، فنلاند، تایوان، ژاپن، چین، کره جنوبی، تایلند، روسیه، سوئد، هلند، مکزیک، اسپانیا، دانمارک، ایرلند، آفریقای جنوبی و ... همزمان به صورت اینترنتی در دسترس قرار گرفت.
داستان فیلم
یک گروه نوجوان ولاگر فعال در یوتیوب برای جلوگیری از فسخ قرارداد با اسپانسر به دنبال یک سوژه فوری برای ساخت ویدئوست. همزمان با برگزاری جلسات ایدهیابی، رایان به اعضای تیم اضافه میشود. پیشنهاد رایان برای ساخت ویدئو، برگزاری چالش بازی آسانسور است. با وجود عدم استقبال اعضای گروه از ایده رایان، با توجه به کمبود زمان، انجام این چالش تصویب میشود. رایان ساختمانی را که برای انجام بازی مناسب است به گروه معرفی میکند و ضبط ویدئو آغاز میشود. طبق قوانین این بازی، باید ابتدا از طبقه همکف سوار آسانسور شوید. در ابتدا به طبقه چهارم بروید و در آسانسور بمانید. دکمه طبقه دوم را زده و سپس به طبقه ششم بروید. مجددا به طبقه دوم رفته و پس از آن دکمه طبقه دهم را بزنید. آسانسور در حین بالا رفتن در طبقه پنجم میایستد و زنی جوان وارد میشود. با فردی که وارد آسانسور شده است هیچگونه صبحتی نکنید، حتی اگر از شما سوال پرسید. با رسیدن به طبقه دهم، فردی که وارد آسانسور شده است، از شما سوالی خواهد پرسید. اگر به او پاسخی داده نشود، وی خواهد رفت. دکمه طبقه همکف را بزنید و منتظر حرکت آسانسور باشید. اگر آسانسور به طبقه دهم برود، شما به دنیای موازی خود خواهید رفت. گروه با دوربین وارد بازی آسانسور میشود؛ در ابتدا همه چیز مانند یک شوخی به نظر میرسد اما... .
این آسانسور جذاب!
توقع پرداختن به فلسفه و نزدیک شدن به عمق تا همین چند سال گذشته از سینمای بدنه امریکا، انتظار زیادی نبود؛ اما بررسی آثار ده سال اخیر حاکی از یک روند نزولی کیفی در این طبقه از سینمای امریکاست. حداقل از سینمای بدنهای که ربکا مک کندری کارگردانی آنرا برعهده دارد، توقع ترسیم یک خط فکری در فیلم، انتظار بیجایی نیست. آنهم در فیلمی که حداقل یک فرضیه علمی در پشت پرده آن وجود دارد. باری! خواستگاه بازی آسانسور را به یک حادثه مرموز جنایی نسبت دادهاند؛ به پرونده قتل آلیسا لم! دختر جوانی که پس از اقامت در هتل سیسیل لسآنجلس بعد از چند روز بیخبری جسدش کشف شد! آنهم در منبع آب هتل. فیلمی که از او در آسانسور پخش شد، تنها حلقه ارتباطش با بازی آسانسور است! زمانیکه او وارد آسانسور شده و با ترس بیرون را تماشا میکند! او تمام دکمههای آسانسور را فشار میدهد اما آسانسور حرکت نمیکند! آلیسا از آسانسور بیرون میرود و دستانش را حرکت میدهد، شبیه حالتی که با کسی حرف میزنیم! اما خب کسی در فیلم مشاهده نمیشود! آلیسا از آسانسور پیاده میشود و بعد از آن آسانسور شروع به حرکت میکند؛ به تمام طبقاتی که آلیسا قصد داشت برود!
اینجا اینکه شما چقدر این داستان را جدی بگیرید، اساسا به دنیای موازی اعتقاد داشته باشید، بازی آسانسور وجود خارجی داشته باشد یا نه محل اشکال نیست؛ محل اشکال پرداخت سرسری به ایدهای است که اتفاقا در یکی دو سال اخیر به شدت مورد توجه بوده و جای کار بیشتری داشت.
فیلم سینمایی بازی آسانسور یک خطی تمام آنچه میتوانست به یک تریلر جذاب تبدیل شود را داشت، اما همه آنها را در همان یک خط رها کرد. یک گروه ولاگر و تعامل با مخاطبان، یک چالش جذاب فارق از صحت و سقم آن و یک داستان ضمنی؛ یعنی همان خواهر گمشده رایان! با این پتانسیل، همه شخصیتها در سطح رها شده و حذف میشوند. قصه نیز با پایانی اصطلاحا "لوپوار" به پایان میرسد. به آسانسور که در واقع اصلیترین شخصیت این فیلم است، بیتشرین اجحاف صورت گرفته! یک آسانسور مجهز به اعداد و حرکت روی محورY، در خیالیترین حالت ممکن هم لوکیشن جذابی برای ورود به جهانهای موازی است. با وجود همه این فرصتهای از دست رفته در «بازی آسانسور - Elevator Game»، همچنان ساخته ربکا مک کندری واجد شرایط تماشاست. اگر علاقهمند به این تینیجرپسند تا حدودی ترسناک هستید، نسخه زیرنویس آن در پلتفرمهای فارسی پخش فیلم در دسترس است.