چالش امنیت سایبری با «برگزیت»

شکل‌گیری اتحادها و فروپاشی آن‌ها همیشه با فراز و نشیب‌هایی برای اعضای آن‌ها همراه بوده است و بعد از ورود و خروج به این اتحادیه‌ها مباحث پیرامونی آن بسیار داغ می‌شود. مباحث گسترده از سیاست گرفته تا اقتصاد و فرهنگ تحت تأثیر این تصمیم قرار می‌گیرند و قراردادها و تفاهم‌نامه‌های جدید پای خود را به عرصه بین‌المللی باز می‌کنند. عمده این اتحادیه‌ها با هدف تسهیل روابط شکل می‌گیرند و کشورهای عضو تا زمان وجود منافع پیش‌فرض، اتحادیه را ترک نمی‌کنند. در مواردی هم که این جدایی اتفاق می‌افتد، دولت‌ها باید نسبت به عواقب آن آگاهی کامل داشته باشند.
با برگزاری همه‌پرسی هفته گذشته انگلیس، مردم این کشور با اکثریت 52 درصد آرا، به خروج از اتحادیه اروپا رأی دادند ولی جای این سؤال باقی می‌ماند که چگونه خروج انگلیس از اتحادیه اروپا روی صنایع امنیت سایبری در اروپا و انگلیس تأثیر می‌گذارد؟ چه بر سر امنیت اطلاعات و ضمانت مبارزه با جرائم سایبری خواهد آمد؟
شرکت اروپایی تریپ وایر¹ که در زمینه امنیت فناوری اطلاعات فعال است، با انجام یک نظرسنجی ادعا کرده که پاسخ این سؤالات را یافته است. در این نظرسنجی که از 278 نفر انجام شده، 64 درصد گفته‌اند که اساساً خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بدون تغییر بر مسائل امنیت سایبری خواهد بود.
نیل هاروی²، معاون شرکت تریپ وایر درباره این نظرسنجی این‌طور عنوان کرد: «این بدان معنی است که رویکرد بریتانیا به امنیت سایبری تغییر نخواهد کرد، اما ممکن است اتحادیه شفافیت کافی برای قوانین آینده انگلیس قائل نباشد.»
مایک هک³، معاون اول رئیس شرکت تریپ وایر با مطرح کردن تأثیر خروج انگلیس بر موضوع قوانین عمومی حفاظت از اطلاعات (GDPR)، عنوان کرد: «حالا انگلستان از نظام متفاوتی برای حفاظت از داده‌ها استفاده خواهد کرد، اما هنوز هم نیاز به پایبندی به GDPR برای انتقال اطلاعات به اتحادیه اروپا دارد؛ بنابراین در بسیاری از مناسبات، الزام رعایت GDPR اعمال خواهد شد و این موضوع تا حدی به آمادگی انگلیس در تجارت برمی‌گردد.»
آدام اولدفیلد⁴، مدیر خدمات مالی شرکت تریپ وایر درباره مقررات جدید اظهار کرد: «مانند هر قانون دیگری، GDPR نیز تغییر خواهد کرد ولی در این میان، صنایع برای وفق دادن خود با قوانین جدید، راهی پیدا خواهند کرد. به‌هرحال در بلندمدت نمی‌توان مطمئن بود که تأثیرات چه خواهد بود و در کوتاه‌مدت نیز ممکن است که قانون‌گذاران بخواهند قوانین را به دلیل عدم تأثیر موردنظر، تغییر دهند. این تغییرات جزء ماهیت جهان دیجیتالی است: تنها قطعیت، عدم قطعیت است. کسانی هستند که ادعا می‌کنند خروج از اتحادیه به معنی مرگ مقررات قبلی خواهد بود، ولی رعایت مقررات اتحادیه اروپا برای تمام مؤسسات انگلیسی اجباری خواهد بود. انگلیس اگر بخواهد به تجارت خود با اتحادیه اروپا ادامه دهد نیاز به مطابقت مقررات جدید خود با مقررات اتحادیه دارد.»
شایان‌ذکر است که قانون GDPR در جهان به‌عنوان بالاترین استانداردهای حریم خصوصی و حفاظت امنیت سایبری به رسمیت شناخته می‌شود. بسیاری از کشورها در سراسر جهان به دنبال مطابقت با استانداردهای اتحادیه هستند تا بتوانند تجارت جهانی خود را تحت یک ساختار نظام‌مند انجام دهند.
سرمایه‌گذاری متقابل
هم‌زمان با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، ارزش پوند را به پایین‌ترین نرخ خود در 30 سال گذشته رسید. این به معنی آغاز تغییرات اقتصادی در این کشور است و به‌تبع آن تغییرات سیاست‌های سرمایه‌گذاری این کشور را به دنبال خواهد داشت. این خروج به معنای درست کردن رقیب جدید اطلاعاتی در منطقه اروپا برای انگلیس خواهد بود چراکه برای تبادل اطلاعات میان انگلیس و اتحادیه اروپا، نیاز به راستی آزمایی اطلاعاتی خواهد بود و این یعنی اتحادیه اروپا سرمایه‌گذاری اطلاعاتی بیشتری برای دریافت اطلاعات صحیح از انگلیس خواهد داشت و متقابلاً انگلیس نیز سعی خواهد کرد با افزایش سرمایه‌گذاری به مقابله اطلاعاتی با رقبای قدرتمند خود در اتحادیه مانند آلمان و فرانسه خواهد کرد.
این جدایی اکثر مجاری اطلاعاتی را که قبلاً انتقال اطلاعات به‌راحتی در آن انجام می‌شد، تغییر می‌دهد یا از بین می‌برد و به وجود آمدن متغیرهای اطلاعاتی جدید کار پیگیری اطلاعاتی مشترک در کشورهای دیگر را سخت‌تر می‌کند. این تغییرات باعث می‌شود سیستم یکپارچه اطلاعاتی در اتحادیه از میان رفته و مبارزه با جرائم اینترنتی مشکل‌تر شود. شاید مسائل مرتبط با رعایت حریم خصوصی قبل و بعد از خروج تغییری نداشته باشد ولی قطعاً اشتراک‌گذاری اطلاعات جرائم اینترنتی، پلیس و تعقیب مجرمان به‌طور بالقوه با چالش روبه‌رو خواهد شد.
این جدایی اما برای انگلیس هزینه اطلاعاتی بیشتری خواهد داشت. انگلیس که تا چند روز پیش در اتحادیه اروپا می‌توانست با کرسی‌های اطلاعاتی حساسی مانند Eurojust، Europol با مدیریت یک انگلیسی به نام راب وین رایت، مرکز جرائم اینترنتی اروپا (EC3)، با مدیریت یک اسکاتلندی تبار به نام استیون ویلسون، ارتباط مستقیم داشته باشد، حالا تنها می‌تواند از طریق مجاری قانونی اتحادیه اروپا از آن‌ها استفاده کند.
نارضایتی کشورهای متحد انگلیس مانند ولز، ایرلند و اسکاتلند نیز می‌تواند بر موضوع امنیت اطلاعاتی تأثیرگذار باشد. این کشورها که اتحاد بریتانیای کبیر را شکل می‌دهند دارای منافع مشترک بسیاری با انگلیس هستند و موضوع امنیت اطلاعاتی نیز در این برهه از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود. این جدایی می‌تواند سرآغاز تحولات جدیدی در این اتحاد باشد و نگرانی‌ها و ناامنی‌های اطلاعاتی را افزایش دهد. تنها چند روز بعد از اعلام نتایج همه‌پرسی، مقامات کشور ایرلند به نتایج آن اعتراض و نارضایتی خود را به‌طور رسمی اعلام کردند.

اتحادیه اروپا با تدوین قوانین یکپارچه دفاع از اطلاعات و حریم خصوصی، توانسته بود این عرصه را به‌صورت اقتصاد اطلاعاتی به بهره‌وری برساند و این زنجیره تأمین اطلاعات توانسته بود بازار اقتصادی خاصی را حول محور امنیت سایبری به وجود آورد که حالا با خروج یکی از مهره‌های اصلی اطلاعاتی در زنجیره تأمین، این تجارت تا حدی دچار شوک خواهد شد. شرکت‌های سایبری زیادی در حوزه فناوری اطلاعات و امنیت سایبری مشغول فعالیت هستند که دیگر به انگلیس به‌عنوان یک عضو نگاه نخواهند کرد بلکه حداکثر یک همسایه به‌حساب خواهد آمد که می‌تواند با پرداخت هزینه از امکانات این اتحادیه استفاده نماید.
ناتو نیز پیش‌تر در مورد جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا به مقامات این کشور هشدار داده بود و از لندن خواست تا عواقب این خروج را در نظر بگیرد. انگلیس نیز متعهد شده بود که همکاری‌های نظامی خود را با این سازمان ادامه دهد. جنز استولتنبرگ⁵، دبیر کل ناتو در نشستی در بروکسل یک هفته قبل از برگزاری همه‌پرسی، اذعان کرده بود که خروج انگلیس باعث خروج کشورهای بیشتری از اتحادیه خواهد شد.

در این میان بازار ارز اینترنتی بیت‌کوین نیز با نشان دادن تغییرات اندکی نشان از بی‌ثباتی بازار امنیتی و افزایش تمایل به تعاملات بانکی اینترنتی داشت. رشد خرید بیت‌کوین توانست تنها چند ساعت بعد از شمارش آرا و اعلام نتایج همه‌پرسی، شوک امنیتی محسوسی را به بازار ارز اینترنتی وارد کند. این افزایش نشان از احساس ناامنی بیشتر و تمایل افراد برای انجام عملیات مالی بر پایه سیستم مالی ناشناس دارد و ازاین‌پس تعداد عملیات مالی اینترنتی نیز بیشتر خواهد شد و به معنی افزایش تقاضا خواهد بود؛ اما چرا قیمت ارز اینترنتی باید افزایش یابد؟
پاسخ این سؤال در ویژگی خاص واحد پولی بیت‌کوین نهفته است، «ناشناس بودن». خروج انگلیس از اتحادیه باعث بروز رفتارهایی می‌شود که در آن نیاز به خریدوفروش ارز اینترنتی افزایش می‌یابد. رفتارهایی مانند عملیات اطلاعاتی دو طرف، حملات سایبری با اهداف خاص سیاسی و تجاری، افزایش حس ناامنی در کشور انگلیس به دلیل از دست دادن حمایت امنیتی و اطلاعاتی اتحادیه اروپا و موارد دیگری که به‌زودی بروز خواهند کرد.

نتیجه گیری:
موارد ذکرشده همگی به رفتار سیاسی دو طرف در آینده نیز وابسته است و خروج انگلیس از اتحادیه اروپا به‌تنهایی سند قطعی برای ثبات رفتارهای اتفاق افتاده در چند روز اخیر نیست؛ اما ازآنجایی‌که فلسفه وجود اتحادیه اروپا با واحد مالی مشخص، سیستم‌های اطلاعاتی یکپارچه و بازار مشترک تجاری، این بود که ارتباطات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای عضو را تسهیل کند، با این خروج می‌تواند متحمل تکانه‌ای شدید شود که برخی ابعاد آن تا مدتی آشکار نخواهد شد. اعتراض هم‌پیمانان انگلیس در اتحادیه بریتانیای کبیر (مانند ولز، ایرلند و ایسلند) به جدایی از اتحادیه و باز شدن مجدد پرونده استقلال این کشورها از انگلیس از طرفی و تحریک سایر اعضای عضو اتحادیه (مانند یونان، اسپانیا و پرتغال) که وضعیت اقتصادی خوبی در اتحادیه ندارند، از طرف دیگر، رفتارهایی است که می‌تواند رفته‌رفته شکل آشکارتری به خود بگیرد و معادلات منطقه اروپا را دستخوش تغییرات اساسی کند.

-----------------------------------------
1. Tripwire

2. Neil Harvey

3. Michael Hack

4. Adam Oldfield

5. Jens Stoltenberg