هند درراه تبدیل‌شدن به سیلیکون ولی بعدی

چهارمین انقلاب صنعتی در حال محو کردن مرز میان آنچه قبلا ممکن یا ناممکن پنداشته می‌شد است و حوزه‌های فیزیکی، دیجیتال و حتی بیولوژیک دارند به یکدیگر تنیده می‌شوند. در برابر تغییراتی که این موضوع به همراه آورده، هند تبدیل به جایی شده که هم چالش‌های منحصربه‌فرد دارد و هم راهکارهای نوآورانه.

هند از همین حالا تغییرات تکنولوژیک را پشت سر می‌گذارد. این کشور که در سال ۲۰۱۴ به زحمت به به ارتباطات مخابراتی دسترسی داشت حالا ۵۶۰ میلیون کاربر اینترنت داشته و از چین هم عبور کرده. علت اصلی این رشد هم افزایش دارندگان اسمارت‌فون در کشور بود که از ۸۶ میلیون نفر در ۵ سال پیش به ۴۵۰ میلیون نفر در حال حاضر رسیده.

گسترش تکنولوژی به شکل‌گیری بستری پرثمر برای استارتاپ‌ها هم منجر شده. هند اخیراً به جایگاه سوم ازنظر اکوسیستم استارتاپی در جهان دست پیدا کرد و اکنون ۲۶ کمپانی استارتاپی دارد که هرکدام بیش از ۱ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده‌اند. نرخ موفقیت منجر به افزایش تمایل به کارآفرینی دیجیتال شده و این به شکل‌گیری نیروی کاری متخصص درزمینهٔ تکنولوژی کمک می‌کند. در یک نظرسنجی اخیر که از جوانان هندی انجام شد، یک سوم از مشارکت‌کنندگان به کارآفرینی به عنوان مسیر شغلی تمایل داشتند.

این کشور تمام شرایط لازم برای رشد کارآفرینی را دارد و ترکیبی از ترندهای اقتصادی و جمعیت‌شناسی می‌توانند به این رویکرد کمک کنند. نخست، هند جمعیت بسیار جوانی دارد (بیش از ۶۵ درصد از جمعیت ۱.۳ میلیارد نفری این کشور کمتر از ۳۵ سال سن دارد و ۵۰ درصد زیر ۲۵ سال). دوم، هند در حال تجربه انفجاری از شهرنشینی است و جمعیت جوان از مناطق روستایی به شهرها مهاجرت می‌کند. از نقطه نظر یک مصرف‌کننده، این به معنای شکل‌گیری جامعه آماری جوان و قشری متوسط شده که توان خرید بیشتری داشته و به ابداعات دیجیتال تمایل نشان می‌دهد. از منظر تجاری هم یعنی منبعی غنی از استعداد جوان در دسترس خواهد بود.

سیلیکون ولی بعدی

اگر هند بتواند به توسعه مراکز شهری خود و همین‌طور ایجاد فرهنگ کارآفرینی سیلیکون ولی ادامه دهد، می‌تواند در جایگاهی عالی برای تبدیل‌شدن به یک هاب تکنولوژی باشد. بنگلور در جنوب و گورگان در شمال شهرهایی تکنولوژیک و نشانه‌ای از شهرنشینی سریع در هند هستند. این کشور قرار است نقشی بزرگ در افزایش آمار شهرنشینی جهان داشته باشد.

بنگلور قبلا در فهرست نمادهای شهری سال ۲۰۱۷ به عنوان پویاترین شهر جهان شناخته شده بود، براساس فاکتورهایی مثل تکنولوژی و ابداعات. درحالی‌که ابتدا یک هاب برون‌سپاری بود، این شهر از تمرکز پیشین خود فاصله گرفته و کارآفرینی و تکنولوژی‌های نوظهور را در آغوش می‌گیرد. این به بنگلور اجازه داده که تبدیل به پایتخت تکنولوژی هند شود. تنها در سال ۲۰۱۸، ۱۵۳ استارتاپ جدید در بنگلور تاسیس شده که دسترسی لازم به سطح استعداد و درآمد کافی برای موفقیت استارتاپی دارد.

شهر گورگان از یک برهوت کشاورزی تبدیل به شهری با دریایی از آسمان‌خراش‌ها شده. کمپانی‌های چندملیتی مانند گوگل، فیسبوک، اوبر و TripAdvisor و همین‌طور کسب‌وکارهای محلی به راحتی جذب این شهر شده‌اند. گورگان ضمنا حالا هابی برای سرویس‌های مختلف هم شده است، از نرم‌افزار و ابزارهای مالی گرفته تا مشاوره.

کمبود استعداد برای نوآوری؟

علی‌رغم نیروی کار جوان و نویدبخش‌اش، وقتی صحبت از ابداعات تکنولوژی آینده باشد، هند فاصله مهارتی فراوانی دارد. هند ازنظر تعداد فارغ‌التحصیلان علوم و مهندسی در جهان رتبه هشتم را دارد، اما به نظر می‌رسد آن‌ها در حوزه درست آموزش نمی‌بینند.

گزارش اشتغال‌زایی اخیر راجع به مهندسی هند نشان داد که کمتر از ۴ درصد افراد مهارت‌های فنی، شناختی و زبانی لازم را برای استارتاپ‌های تکنولوژی دارند و تنها ۳ درصد با مهارت‌های دنیای مدرن مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، علم اطلاعات و توسعه موبایل آشنا هستند.

هند ضمنا به صورت مداوم از فرار مغزها رنج برده است. بی‌شمار شخصیت موفق هندی در کمپانی‌های تکنولوژی وجود دارد که برجسته‌ترین آن‌ها ساندار پیچای، مدیرعامل گوگل، شانتانو ناراین، مدیرعامل ادوبی و ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت هستند.

اما گزارش اخیر دولت نشان می‌دهد شمار دانشمندان هندی که برای کار تحقیقاتی به هند بازمی‌گردند افزایش داشته و صنعت در حال انفجار تکنولوژی به ترغیب متخصصین به بازگشت ادامه خواهد داد. از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷، ۶۴۹ محقق هندی برای فرصت‌های تحقیقاتی به خانه بازگشته‌اند. این دو برابر بیش تر از شمار دانشمندانی است که بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ بازگشتند. اما آیا این نرخ کافیست؟

کمبود کارگران آشنا با تکنولوژی در بخش خصوصی با نرخ بالای بیکاری جوانان کشور در تضاد است. بخش خصوصی باید با دولت و وزارت آموزش همکاری کند تا این مشکل با آموختن برنامه‌نویسی، مطابق با نیازهای صنعت برطرف شود.

سرمایه‌گذاری و نوآوری - دوگانه موفقیت

با پشتیبانی دولت، سرمایه‌گذاران خارجی و محلی می‌توانند هند را تبدیل به هاب تکنولوژی بعدی در جهان کنند.

ازنظر سرمایه‌گذاری خارجی، ناظرین بازار باور دارند تاثیرگذاری هند قرار است رشد یابد. پاسخ‌دهندگان به آخرین نظرسنجی Baker McKenzie احساس خوبی نسبت به توانایی هند در حفظ رشد اقتصادی و توسعه کشور دارند.

درحالی‌که مناقشه تجاری ایالات‌متحده و چین ادامه می‌یابد، جای بحث دارد که هند تبدیل به جایگزینی جذاب خواهد شد. علاوه بر این، افزایش نیروی کاری ماهر می‌تواند هند را در جایگاهی مناسب برای رقابت با چین بر سر تسلط بر بازار قرار دهد.

درحالی‌که سرمایه‌گذاران جهانی پیش‌ازاین به خاطر ریسک بالا، نسبت به سرمایه‌گذاری روی شرکت‌های هندی مردد بودند، استارتاپ‌های هندی اخیراً توانسته‌اند بیش از ۳۳.۴ میلیارد دلار از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کنند.

سرمایه‌گذاری محلی هم در حال ظهور است و کمپانی‌های هندی به‌خوبی فرصت‌های به‌دست‌آمده از گذار دیجیتالی کشور را درک کرده‌اند.

ضعف حمایت دولتی

نظرسنجی Asia Pacifix نشان می‌دهد ۸۳ درصد از مدیران ارشد کمپانی‌های هندی باور دارند «قانون‌گذاران ازنظر قوانینی که برای تکنولوژی و نوآوری تصویب کردند از قافله عقب بودند». رگولاتورها می‌توانند با بخش خصوصی همکاری کنند تا درکی از پیشرفت‌های سریع تکنولوژیک داشته و راه‌های بهتر برای تصویب قوانینی بیابند که محرک نوآوری هستند.

همین اتفاق‌ها مدتیست که می‌افتد: اوایل سال ۲۰۱۶ دولت هند برنامه Startup India را راه انداخت که به کارآفرینان در ساخت یک محیط استارتاپی قدرتمند کمک می‌کرد. یک برنامه مهم دیگر Make in India بود که طراحی شد تا استقلال داخلی، پرورش ابتکار عمل، بهبود توسعه مهارت و ساخت بهترین زیرساخت‌های ممکن را از سوی دولت پرومد کند. درنهایت، Digital India هم یک پروژه دولتی است که می‌خواهد جامعه را ازلحاظ دیجیتالی قدرتمند و ابعاد اقتصاد دیجیتال کشور را دو برابر کند.

هند به شرایط و ابزارهای لازم برای رسیدن به جایگاه نخست تکنولوژی جهان دسترسی دارد اما باید از چند مانع عبور کند تا قادر به درک پتانسیل‌ها باشد. ترغیب به سرمایه‌گذاری خارجی بیشتر، ارائه برنامه‌های آموزشی مشخص، تلاش برای حفظ استعدادهای پرورش‌یافته در داخل و همین‌طور قانون‌گذاری زیرساختی درست همگی از عوامل موفقیت در رشد دیجیتالی خواهند بود. مسیر تبدیل‌شدن به بازیکنی جهانی درزمینهٔ تکنولوژی و نوآوری سرراست نیست، بدون رقبایی قدرتمند در سراسر جهان هم همین‌طور. اما هند درراه تبدیل‌شدن به یک حریف واقعی است.