نگاهی به مستند ایلان ماسک: مرد آهنی واقعی(Elon Musk: The Real Life Iron Man)
مردی از جنس آهن!
مهندس ایلان ریو ماسک، متولد 1971میلادی در پریتوریای افریقای جنوبی، کارآفرین و سرمایهدار صاحبنام بینالمللی است. او سال 2018 به عنوان عضو انجمن سلطنتی انتخاب شد و همزمان در رتبه 25 قدرتمندترین افراد جهان از نگاه مجله فوربس جای گرفت. ماسک در لیست ده فرد ثروتمند حال حاضر جهان نیز جای دارد؛ ثروت او بیش از 93 میلیارد دلار تخمین زده میشود. وی علاوه بر افریقای جنوبی، اقامت کانادا و امریکا را نیز دریافت کرده است. ایلان ماسک بنیانگذار شرکتهای مهمی همچون پیپال، تسلا موتورز و اسپیسایکس است.
زندگینامه جذاب این شخصیت بینالمللی، تاکنون دستمایه تولید تعدادی فیلم مستند و سینمایی بوده است. سونیا اندرسون که پیش از این مستند بیوگرافی افراد مشهوری مانند سم اسمیت، پینک، دیانا، لیدی گاگا و کیتی پری را تولید کرده است، سال 2018 با مستند «ایلان ماسک: مرد آهنی واقعی- Elon Musk: The Real Life Iron Man» نگاهی داشته به زندگی این شخصیت برجسته عصر حاضر. اشلی پیرسون(خبرنگار حوزه هنر)، داگ میلارد(مسئول ارشد موزه علوم لندن)، کیت روبینز(فضانورد) جولی اندرسون(مدیر روابط عمومی پیپال)، کری کوپر(استاد روانشناسی)، سارا کراداز(خبرنگار حوزه هوافضا)، پر ویمر(کارآفرین و فضانورد)، جاناتان اوکالگان(خبرنگار حوزه علوم) جفری پرسون(خبرنگار حوزه تکنولوژی)، دانیلا آلبرس(معلم علوم) و استیو فائولر(سردبیر مجله خودرو) از جمله افرادی هستند که در این مستند پیرامون ایلان ماسک به گفتوگو پرداختهاند.
یک روایت انگیزشی!
مستند «ایلان ماسک: مرد آهنی واقعی» سعی دارد یک بیوگرافی مختصر و مفید را در مدت زمانی کمتر از هفتاد و پنج دقیقه از سوژه مدنظرش به نمایش بگذارد. نکته جالب در این مستند عدم مصاحبه با شخص ایلان ماسک است؛ تمام جملاتی که از او در این فیلم مشاهده میکنیم مربوط به کنفرانسها و مصاحبههای گذشته است و به اصطلاح با یک مستند نیمه آرشیوی طرف هستیم. روایتگر ایلان ماسک در این اثر اطرافیان نسبتا نزدیک او هستند. افرادی که در گذشته یا امروز با او مراودات کاری داشتهاند.
مستند «مرد آهنی واقعی» با نگاهی به کودکی و نوجوانی ایلان ماسک آغاز میشود. ظاهرا او از دوران کودکی تفکرات متفاوتی نسبت به هم سن و سالان خود داشته است؛ ایلان پس از جدایی پدر و مادرش، زندگی با پدر را انتخاب میکند که البته آنهم دوامی نداشته. فیلم سپس وارد قسمت جذاب زندگی ماسک میشود؛ پروژه zip2 اولین بیزینس موفق او بوده؛ این پروژه در واقع یک راهنمای آنلاین شهری، جهت تهیه محتوای سایتهای اینترنتی نیویورک تایمز و شیکاگو تریبون بوده است.
«مرد آهنی واقعی» در فاز بعدی به دوران تاریخسازی ایلان ماسک با پیپال اشاره میکند. بستری که حوزه پرداختهای مالی را دگرگون کرد. اخراج ایلان از سمت مدیرعاملی پیپال و سپس خرید این شرکت توسط کمپانی eBay ثروت عظیمی را نصیب مهندس جوان میکند. این بیزینسمن و البته فیزیکدان جوان با ثروت بدست آمده، سه چالش جذاب را در حوزه فناوری آغاز میکند. تاسیس شرکتهای تسلا، اسپیسایکس و سولارسیتی، روایات بعدی مستند «مرد آهنی واقعی» است که به موازات پیگیری میشود. هدف ایلان ماسک از تسلا، ساخت خودروهای برقی حافظ محیط زیست عنوان میشود. اسپیسایکس نیز به روایت تلاش ایلان ماسک برای تولید راکتهای فضایی چندبار مصرف اشاره میکند. هدفی که ایلان ماسک تقریبا به آن دست یافته است. سولارسیتی نیز به تقویت فناوریهای انرژی تجدیدپذیر میپردازد. مستند اشارهای نیز به پروژه جاری این مخترع، یعنی هایپرلوپ دارد. هایپرلوپ نوع پیشرفتهای از حمل و نقل سریع السیر است که با استفاده از کپسولهای شناور معلق در لولههای خلا، طراحی شده است.
یکی از بحثبرنگیز ترین ابعاد زندگی ایلان ماسک، اظهارات او در مورد هوشمصنوعی است که البته مستند«مرد آهنی واقعی» به صورت الکن و کاملا خنثی به آن پرداخته. ایلان ماسک و استیون هاوکینگ فقید از شناختهشدهترین بدبینان نسبت به هوشمصنوعی هستند. شرکت open AI یک تشکیلات پژوهشی است که توسط ایلان ماسک و سام آلتمن با هدف دستیابی به هوشمصنوعی بیضرر بنیانگذاری شده است. مستند «مرد آهنی واقعی» فرصت پرداخت به این حیطه جذاب را از خود دریغ کرده است. شاید بزرگترین ضعف این مستند 75دقیقهای را بتوان غیبت سوژه اصلی-یعنی شخص ایلان ماسک- برشمرد. «مرد آهنی واقعی» بیشتر در ابعاد یک هوادار ایلان ماسک به زندگی او ورود کرده تا یک راوی بیطرف. نود و پنج درصد این مستند به ستایش ایلان ماسک پرداخته و کمتر به شکستهای او اشاره شده است. در واقع مستند «ایلان ماسک: مرد آهنی واقعی» را در منصفانهترین حالت باید یک فیلم انگیزشی، برای افرادی که بزرگ میاندیشند برشمرد؛ نه یک اثر قابل استناد برای ثبت در تاریخ!