مهم‌ترین اخبار سایبری کشور در فروردین ماه 96

به گزارش واحد بین‌الملل سایبربان؛

مقدمه
سالی که گذشت، فراز و نشیب‌های زیادی در زمینه امور سایبری برای کشورمان و جهان به همراه داشت، امیدوار هستیم در سال جدید، فضای سایبری کشور نیز باید حال و هوای جدیدی روبه‌رو شود. در ادامه به برخی رویدادهای سایبری کشور در فروردین‌ماه اشاره می‌نماییم.

1-    فراز و نشیب‌های شبکه ملی اطلاعات
بیش از ۱۰ سال از تکلیف دولت به اجرای شبکه ملی اطلاعات می‌گذرد و طی این مدت به دلایل متعدد اجرای این طرح همواره ناکام مانده و به فرصتی دیگر موکول شده بود، این اتفاق در حالی رخ می‌داد که طبق برنامه پنجم توسعه لازم بود با اجرایی شدن این طرح حداقل ۶۰ درصد خانوارها و ۱۰۰ درصد کسب‌وکارها به این شبکه دسترسی داشته باشند.
زمانی که دولت یازدهم کار را برعهده گرفت این‌گونه اعلام شد که در زمینه انجام تعهدات برنامه پنجم توسعه بیش از ۸۰ درصد کار بر روی زمین‌مانده و اجرایی نشده است. بر این اساس طی سال‌های فعالیت دولت برنامه‌ریزی‌های متعددی برای اجرایی شدن این موارد صورت گرفته و تأکید شد شبکه ملی اطلاعات مهم‌ترین برنامه وزارت ارتباطات به شمار می‌رود.
درنهایت در آخرین سال فعالیت دولت هم‌زمان با هفته دولت فاز اول شبکه ملی اطلاعات اجرایی شد تا بدین ترتیب ضریب نفوذ دسترسی پهن‌باند ثابت خانگی به ۴۰ درصد و دسترسی به پهن‌باند سیار به ۳۰ درصد برسد.
ضریب نفوذ در فاز دوم این شبکه که دهه فجر امسال رونمایی شد، در بخش‌های ثابت و سیار به ترتیب تا ۶۰ و ۳۵ درصد افزایش یافت و حال گفته می‌شود با اجرای فاز سوم شبکه ملی اطلاعات در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۶ این رقم به ۶۵ درصد در زمینه‌ی پهن‌باند ثابت و ۴۰ درصد در زمینه پهن‌باند همراه برسد.
سرعت اینترنت از دیگر موضوعات حائز اهمیت در دسترسی به اینترنت است که گفته می‌شود با اجرای فاز اول این شبکه متوسط سرعت دسترسی به پهن‌باند ثابت تا سه مگابیت بر ثانیه افزایش داشته و پس از اجرای فاز دوم این عدد به چهار مگابیت رسیده و در فاز سوم به پنج مگابیت بر ثانیه خواهد رسید.
متوسط سرعت دسترسی در حوزه پهن‌باند موبایل نیز در فاز اول این شبکه دو مگابیت بر ثانیه بوده که در فاز دوم این سرعت تا سه مگابیت افزایش داشته و طبق وعده‌های داده‌شده قرار است با اجرای فاز سوم به پنج مگابیت بر ثانیه برسد.
همچنین در فاز اول نسبت ترافیک داخلی کشور در قیاس با ترافیک بین‌الملل ۴۵ درصد اعلام‌شده که این رقم در فاز دوم به ۵۰ درصد رسیده و پیش‌بینی می‌شود در فاز سوم به ۵۵ درصد برسد.
طبق وعده‌های داده‌شده از سوی وزارت ارتباطات قرار بر آن است که فاز سوم این شبکه هم‌زمان با روز جهانی ارتباطات اردیبهشت‌ماه سال آتی به بهره‌برداری رسیده و با رویکرد رونق کسب‌وکارهای الکترونیکی اجرایی شود.

2-    آئین‌نامه انتخابات تمام الکترونیک
قاسم میرزایی نکو مسئول امور انفورماتیک هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها در حاشیه بازدید از فرمانداری تهران و محل ثبت‌نام از داوطلبان درباره چگونگی برگزاری تمام الکترونیک این انتخابات گفت: براساس تصمیم اتخاذشده و توافقی که با وزارت کشور داشته‌ایم، مقررشده انتخابات شوراها در شهرهایی که شوراهای آن دارای 7 و یا 9 عضو هستند به‌صورت تمام الکترونیک برگزار شود.
وی افزود: در انتخابات شوراها از مجموع 35 هزار صندوق، 5 هزار صندوق درروند انتخابات الکترونیک به‌صورت بک‌آپ باقی می‌مانند و 30 هزار صندوق نیز تقسیم می‌شوند.
میرزایی نکو با تأکید بر اینکه در بیش از 30 هزار صندوق انتخابات شوراها به‌صورت تمام الکترونیک برگزار می‌شود، تصریح کرد: این صندوق‌ها کاملاً ازنظر امنیتی و دسترسی و نیز ازلحاظ تمامی مسائلی که ممکن است شائبه‌ای ایجاد کند و نگرانی‌هایی وجود داشته باشد مورد آزمایش قرارگرفته و به‌صورت آفلاین انجام می‌گیرد.
وی اضافه کرد: پیش‌بینی کرده‌ایم درصورتی‌که در شعبه و یا منطقه‌ای برق در جریان برگزاری انتخابات الکترونیکی قطع شود، این دستگاه‌ها چندین ساعت با یک باطری خودرو نیز به کار خود ادامه می‌دهند.
مسئول امور انفورماتیک هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها ابراز امیدواری کرد که با توجه به فراهم آمدن زیرساخت‌های لازم برای برگزاری تمام الکترونیک انتخابات شوراها در برخی شعب شاهد برگزاری انتخابات الکترونیک در دوره‌های آینده و در دیگر انتخابات نیز باشیم.
میرزایی نکو در پایان خاطرنشان کرد:‌ آیین‌نامه برگزاری تمام الکترونیک انتخابات شوراها تدوین‌شده که امیدواریم انتخابات الکترونیک مبنایی برای هرچه بیشتر منظم برگزار کردن انتخابات باشد.

3-    توسعه فضای مجازی در ایران
اگرچه برخی معتقدند توسعه در فضای مجازی و دسترسی به اینترنت موجب آلودگی این فضا شده است، اما حق دسترسی به فضای مجازی در منشور حقوق شهروندی و اعتقاد وزیر ارتباطات مبنی بر تند نبودن سیر توسعه در این فضا و تلاش دولت برای کاهش شکاف دیجیتال، حاکی از آن است که این فضا هنوز جای کار دارد و تمامی مردم ایران باید از آن بهره‌مند شوند.
در بند هشتم منشور حقوق شهروندی با عنوان «حق دسترسی به فضای مجازی» آمده است: حق شهروندان است که آزادانه و بدون تبعیض از امکان دسترسی و برقراری ارتباط و کسب اطلاعات و دانش در فضای مجازی بهره‌مند شوند. این حق ازجمله شامل احترام به تنوع فرهنگی، زبانی، سنت‌ها و باورهای مذهبی و مراعات موازین اخلاقی در فضای مجازی است. ایجاد هرگونه محدودیت (مانند فیلترینگ، پارازیت، کاهش سرعت یا قطعی شبکه) بدون مستند قانونی صریح ممنوع است.
در دیگر بندهای این منشور نیز آمده است: حق شهروندان است که از مزایای دولت الکترونیکی و تجارت الکترونیکی، فرصت‌های آموزشی و توانمندسازی کاربران به‌صورت غیر تبعیض‌آمیز برخوردار شوند و حق شهروندان است که از امنیت سایبری و فناوری‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی، حفاظت از داده‌های شخصی و حریم خصوصی برخوردار باشند.

4-    برنامه دفاع سایبری ایران
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در 28 اسفندماه، قانون برنامه ششم توسعه کل کشور را که توسط شورای نگهبان تأیید نهایی شده بود، به‌منظور اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ کرد.
ساعتی بعد هم حسن روحانی رئیس‌جمهور طی نامه‌ای، این قانون را جهت اجرا به سازمان برنامه‌وبودجه ابلاغ کرد تا قانون برنامه ششم توسعه کشور با یک سال تأخیر، از اول فروردین‌ماه سال 96 رسماً اجرایی شود.
برنامه ششم توسعه کشور طبق قانون باید از ابتدای سال گذشته (سال 95) اجرا می‌شد اما به دلیل آماده نبودن لایحه برنامه و عدم تصویبش در مجلس، برنامه پنجم یک سال تمدید و اجرای برنامه ششم توسعه به ابتدای سال 96 موکول شد.
دولت در لایحه پیشنهادی برنامه ششم توسعه کشور، یک‌فصل را برای بخش امنیتی ــ دفاعی اختصاص داده بود که شامل مواد 121 تا 128 بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی تمام این مواد را به‌استثنای ماده 124 این فصل که به‌طور کامل حذف شد، بررسی و تصویب کردند ولی درنهایت به دلیل حذف برخی مواد از فصل‌های قبلی، مواد فصل دفاعی ــ امنیتی از ماده 105 آغاز و تا ماده 112 ادامه یافت.
در این فصل، چندین بند برای ارتقاء وضعیت دفاع سایبری کشور پیش‌بینی‌شده و سازمان‌ها و نهادهای مختلف موظف‌اند، طبق این بندها از قانون برنامه ششم توسعه کشور که قانون بالادستی محسوب می‌شود، اقدام کنند.
 
** بند 5 از بند ب ذیل ماده 106: توسعه و تقویت امکانات جنگ الکترونیک و دفاع رایانیکی (سایبری)
** بند 3 از بخش دوم ذیل بند ب ماده 106: مقابله با جنگ نرم در حوزه‌های مختلف با اولویت حضور فزاینده در فضای مجازی و رایانه‌ای با رویکرد بومی
** بند پ ماده 106: به‌منظور کاهش آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها و ارتقای پایداری ملی، کلیه دستگاه‌های اجرایی ملزم به رعایت سیاست‌های پدافند غیرعامل و انجام اقدامات زیر می‌باشند:
1- اجرای کامل پدافند غیرعامل برای کلیه مراکز حیاتی و حساس کشور براساس طرح مصوب کمیته دائمی پدافند غیرعامل مبتنی بر گسترش هوشمندانه و مصون‌سازی آن و تصویب در مراجع قانونی آن
2- تهیه و تدوین طرح‌های ایمن‌سازی و حفاظت از مراکز مهم کشور و به اجرا درآوردن آن‌ها پس از تصویب کمیته دائمی پدافند غیرعامل از منابع دستگاه مربوطه و تصویب در مراجع قانونی آن
3- تهیه پیوست پدافند غیرعامل برای طرح‌های حساس جدید کشور و الزام به رعایت و اجرای آن‌ها پس از تصویب کمیته دائمی پدافند غیرعامل از منابع دستگاه مربوطه آن
** ماده 107: به‌منظور افزایش ظرفیت‌های قدرت نرم و دفاع رایانیکی (سایبری) و تأمین پدافند و امنیت رایانیکی برای زیرساخت‌های کشور، طرح جامع دربرگیرنده توسعه قدرت نرم دفاعی و رایانیکی و مقابله با جنگ نرم با مشارکت ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در سال اول اجرای قانون برنامه تهیه می‌شود و پس از تصویب شورای عالی فضای مجازی از سال دوم اجرای این قانون به اجرا درمی‌آید.
** ماده 109: دولت مکلف است مطابق مصوبات شورای عالی فضای مجازی و هماهنگی سازمان پدافند غیرعامل اقدامات ذیل را به عمل آورد:
الف- ایجاد سامانه پدافند رایانیکی (سایبری) در سطح ملی و ارتقای قدرت رصد، پایش، تشخیص و هشدار دهی، مصون‌سازی و افزایش توان مقابله با پیامدهای ناشی از وقوع احتمالی تهدید با بهره‌گیری از ظرفیت دستگاه‌های استانی و نیروهای مسلح باهدف مصون‌سازی و یا بی‌اثر سازی این‌گونه تهدیدات بر سرمایه‌های ملی
ب- افزایش سطح آموزش رایانیکی (سایبری) مدیران و کارکنان دستگاه‌های اجرائی به‌منظور جلوگیری از نفوذ و مختل نمودن سامانه (سیستم) های نرم‌افزاری دستگاه ذی‌ربط و توسعه آمادگی‌ها

5-    مرکز فضای مجازی و جویشگرهای بومی
علیرضا یاری در خصوص اقدامات انجام‌شده برای طرح جویشگر بومی درسال ۹۵۵، گفت:‌ برنامه‌ریزی عملیاتی و سیاست‌گذاری برای جویشگرهای بومی ازجمله اقداماتی است که انجام و در تعامل با مرکز ملی فضای مجازی بررسی و تکمیل‌شده است.
وی افزود: بنابراین سازمان‌های دولتی باید از خدمات جویشگرهای بومی استفاده کنند و محتوای خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند.
سرپرست پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات، به بررسی چالش‌های قوانین و مقررات، مدل‌های اقتصادی و مدل‌های اعتماد برای جلب اعتماد کاربران اشاره کرد و افزود:‌ در این حوزه مهم‌ترین مدلی که پیشنهاد شد، خوشه اقتصادی جویشگر بومی بود که در حال تکمیل آن هستیم.
به گفته یاری اولین رویداد کارآفرینی طرح جویشگر در بهمن‌ماه سال گذشته با انتخاب ۳ طرح برگزیده خاتمه یافت و طبق مصوبه شورای راهبری، مقرر شد، فعالیت‌های شتاب دهی این طرح‌ها به مرحله بهره‌برداری برسد و رویدادهای کارآفرینی، در سال جدید، ادامه یابد.
وی اظهار داشت: همچنین طراحی و راه‌اندازی آزمایشگاه ارزیابی کیفیت خدمات مرتبط با جویشگر که ماهیانه گزارش ارزیابی جویشگرها را از طریق سایت webazma.tirc.ac.ir انتشار می‌دهد و ایجاد یک مرکز داده مجهز به سطح سوم استانداردهای جهانی، از دیگر اقدامات انجام‌شده است.
مجری طرح جویشگر بومی، برنامه‌ریزی برای توسعه توانمندی‌های تحقیقاتی، توسعه‌ای و نوآوری در بخش خصوصی بدون دغدغه در حوزه زیرساخت‌های پردازشی را مهم ارزیابی کرد و افزود: حمایت از جویشگرهای یوز و پارسی جو و همچنین ارتقای خدمات، محتوای بومی و بهبود دقت آن‌ها مدنظر است که در حال حاضر به بینگ بسیار نزدیک بوده و برای رسیدن به گوگل، برنامه‌ریزی لازم انجام‌شده است.
یاری گفت: این جویشگرها با بیش از ۱۵ عقد قرارداد با ۲۲ شرکت در راستای توسعه خدمات و محتوای جویشگرهای بومی نظیر تبلیغات هوشمند، ترجمه ماشینی، جستجوی نقشه، دانش‌نامه، جستجوی علمی و ابزارها و دادگان خط و زبان فارسی امسال، قابل‌دسترس هستند.

6-    ثبت ۱۱۷ هزار دامنه اینترنتی در سال ۹۵
آخرین آمار ارائه‌شده از ثبت پسوندها و دامنه‌های اینترنتی از ثبت ۸۷۰ هزار دامنه در اینترنت متعلق به ایران حکایت دارد و در سال ۹۵، بالغ‌بر ۱۱۷ هزار دامنه اینترنتی در ایران به ثبت رسیده است.
بررسی‌ها براساس آمارهای مرکز ثبت پسوندها و دامنه‌های اینترنتی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، نشان می‌دهد که تا پایان سال ۹۵ بالغ‌بر ۸۷۱ هزار و ۷۴۳ دامنه اینترنتی متعلق به ایران از سوی کاربران به ثبت رسیده است که این آمار در مقایسه با سال ۹۴ از ثبت ۱۱۷ هزار پسوند جدید اینترنتی در یک سال حکایت دارد.
برمبنای این آمار، پسوند «ir» همچنان در صدر دامنه‌های ثبت‌شده فعال اینترنتی با هویت ایرانی قرار دارد و پسوند net.ir نیز کمترین میزان ثبت دامنه را به خود اختصاص داده است.
آخرین وضعیت ثبت دامنه‌های اینترنتی نشان می‌دهد که هم‌اکنون تعداد ۸۶۲ هزار و ۸۸۸ دامنه با پسوند ir در کشور فعال است که بیشترین تعداد دامنه اینترنتی را شامل می‌شود؛ همچنین شمار پسوندهای ثبت‌شده co.ir بالغ‌بر ۳ هزار و ۹۴۲ دامنه، شمار دامنه‌های ثبت‌شده با پسوند ایران دو هزار و ۸ دامنه و شمار دامنه‌های ثبت‌شده با پسوند ac.ir حدود یک هزار و ۵۰۶ دامنه فعال اعلام‌شده است.
این در حالی است که تعداد دامنه‌های اینترنتی فعال حاکمیتی و دستگاه‌های اجرایی با پسوند gov.ir بالغ‌بر ۲۷۴ دامنه است.
در همین حال تعداد دامنه‌های فعال به ثبت رسیده با پسوند sch.ir حدود ۳۲۳ دامنه، با پسوند org.ir بالغ‌بر ۳۱۹ و id.ir بالغ‌بر ۴۴۳ دامنه برآورد می‌شود. تاکنون ۴۰ دامنه نیز با پسوند net.ir به ثبت رسیده و درمجموع ۸۷۱ هزار و ۷۴۳ دامنه در پایگاه ثبت دامنه‌های اینترنتی در ایران تا پایان سال ۹۵ ثبت‌شده و فعال است.
گفته می‌شود هم‌اکنون ایران ازنظر تعداد دامنه اینترنتی فعال، نه‌تنها بزرگ‌ترین کشور در منطقه است؛ بلکه از کشورهایی نظیر سنگاپور، مالزی، هنگ‌کنگ، ترکیه، اسلواکی، یونان و فنلاند هم عبور کرده و با رشد سالانه ۴۵ درصدی، در میان چهار کشور برتر جهان ازنظر رشد دامنه اینترنتی قرار دارد.

7-    شنود مکالمات مردم در دستگاه‌های اجرایی
حسن روحانی رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی اداری، مصوبه‌ای را برای اجرا ابلاغ کرده که به استناد آن، رهگیری و شنود ارتباطات اینترنتی، تلفنی، کلامی و حضوری افراد در دستگاه‌های اجرایی در صورت ضرورت در چارچوب قوانین انجام می‌شود.
دربند پنج از ماده هفت حقوق شهروندی در نظام اداری با موضوع «حق حفظ و رعایت حریم خصوصی همه افراد» آمده است: رهگیری و شنود ارتباطات اینترنتی، تلفنی، کلامی و حضوری افراد در دستگاه‌های اجرایی ممنوع است و در صورت ضرورت، در چارچوب قوانین مربوط انجام خواهد گرفت.
براساس این گزارش، تمامی وزارتخانه‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی، نهادهای عمومی غیردولتی، استانداری‌ها و سایر دستگاه‌هایی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می‌کنند ملزم به رعایت و اجرای مصوبه حقوق شهروندی در نظام اداری دارند.
این مصوبه در یک‌صد و هفتاد و هشتمین جلسه مورخ 9 بهمن 95 شورای عالی اداری به پیشنهاد سازمان اداری و استخدامی کشور، به‌منظور رفع تبعیض و ایجاد نظام اداری پاسخگو و کارآمد، باهدف بهبود و ارتقای سطح حقوق شهروندی، بهره‌مندی شهروندان از ظرفیت‌های ایجادشده، تسهیل در تحقق اهداف سیاست‌های کلی نظام اداری، فصل سوم قانون مدیریت خدمات کشوری، بخش هفتم از «برنامه جامع اصلاح نظام اداری» مصوب 28 دی 93 هیئت‌وزیران و همچنین «منشور حقوق شهروندی» ابلاغ‌شده در تاریخ 29 آذر 95، به تصویب رسیده است.
مصوبه یادشده دارای 19 ماده، 3 تبصره و پنج فصل شامل اصول و مبانی، مصادیق حقوق شهروندی در نظام اداری، تکالیف کارکنان و دستگاه‌های اجرایی نسبت به حقوق شهروندی در نظام اداری، انتظارات از شهروندان برای رعایت حقوق دیگر شهروندان در نظام اداری و سازوکار اجرایی حقوق شهروندی در نظام اداری است.
این مصوبه که به امضای روحانی رئیس‌جمهوری رسیده، دوشنبه 21 فروردین 96 در روزنامه رسمی منتشرشده است.

8-    رشد چند هزار برابری محتوای فارسی در وب
سرپرست پژوهشکده فناوری اطلاعات مرکز تحقیقات مخابرات ایران، با اشاره به اینکه محتوای وب فارسی آن‌طور که باید، شامل مطالب باکیفیت و مفید نیست، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون ۷۰ درصد مطالب تولیدشده فارسی در محیط وب، غیرمفید است.
وی گفت: به دلیل وجود این مطالب، بخش اعظمی از صفحات وب فارسی، بدون محتوا بوده و یا تکراری است و محتوای آن کارآمد نیست. تنها ۳۰ درصد مطالب در صفحات وب مفید است و اسپم نیست.
یاری با تأکید بر لزوم حمایت از طرح‌های داخلی برای افزایش میزان محتوای باکیفیت در اینترنت، گفت: راه‌اندازی پروژه جویشگر بومی به‌عنوان یکی از طرح‌های اقتصاد مقاومتی در نظر گرفته‌شده است که در صورت اتمام کامل و توسعه محصول، تجاری‌سازی و توسعه بازار، می‌توان شاهد افزایش کیفی محتوای فارسی در محیط وب از طریق این موتور جستجو باشیم.
وی تصریح کرد: در همین حال با استفاده از بستر جویشگر بومی، می‌توان محیط خاصی را برای تولید محتوا و خدمات ارزش‌افزوده برای گروه‌های سنی و اقشار مختلف مردم فراهم کرد.

9-    فراز و نشیب‌های شبکه‌های اجتماعی
رئیس کمیته فناوری اطلاعات و ارتباطات مجلس در واکنش به‌شرط وزیر ارتباطات برای ارائه تلگرام صوتی در ایران، گفت: اگر امروز تلگرام صوتی هم در ایران ارائه نشود، به‌زودی سرویس‌های دیگری بازار اپراتورهای موبایل را تهدید خواهند کرد.
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ‌اخیراً گفته بود، «مسئولان تلگرام چندی پیش موضوع راه‌اندازی تماس صوتی رایگان برای کاربران ایرانی را با ما در میان گذاشته بودند که این امر منوط به بررسی اثرات آن روی فعالیت اپراتورهای داخلی شد. در حال حاضر کمیته‌ای برای بررسی اثرات رایگان بودن تماس صوتی شبکه اجتماعی تلگرام روی اپراتورهای داخلی تشکیل‌شده و قرار است این کمیته اثرات راه‌اندازی تلگرام صوتی روی اپراتورهای داخلی را مشخص کند.»
رمضانعلی سبحانی فر رئیس کمیته ارتباطات و فناوری ارتباطات مجلس، درباره شرط وزیر ارتباطات برای راه‌اندازی سرویس صوتی تلگرام، گفت: اپراتورهای موبایل باید به پیشواز سرویس‌های جدید بروند و پیش از آنکه سرویس‌های جدید آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، اقدام به راه‌اندازی سرویس‌های جدید کنند.
رئیس کمیته ارتباطات و فناوری ارتباطات مجلس خاطرنشان کرد: اگر امروز هم تلگرام صوتی در ایران ارائه نشود، به‌زودی سرویس‌های دیگری بازار اپراتورها را تهدید خواهند کرد.
وی با تأکید بر اینکه اپراتورهای موبایل باید پیش‌تر از دیگران خدمات مختلف جدید را به مردم ارائه دهند، گفت: روند بازار موبایل به سمت کاهش درآمد مکالمه و افزایش درآمد دیتا است و ارائه سرویس‌های جدید به درآمد اپراتورها کمک خواهد کرد.

10-    ضعف امنیتی برخی شبکه‌های اجتماعی سازمانی
معاون سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه ضعف امنیتی برخی شبکه‌های اجتماعی سازمان‌ها امنیت اطلاعات مردم را به مخاطره می‌اندازد گفت: با راه‌اندازی سرویس «موتوشاپ» بستر امنی ایجاد کردیم.
سید هادی سجادی امروز در همایش سراسری مدیران وزارت ارتباطات با اشاره به اقدامات انجام‌شده در حوزه امنیت فضای تبادل اطلاعات در کشور اظهار داشت: گسترش شبکه آپا (آگاهی‌رسانی، پشتیبانی و امداد) در کل کشور یکی از مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته است که در این مراکز با جذب ظرفیت‌های دانشگاهی در حوزه امنیت اقدامات مؤثری صورت گرفته است.
وی اشتغال بیش از ۳۰۰ نفر در دوره‌های تحصیلات تکمیلی در مراکز آپا را ازجمله برنامه‌ها عنوان کرد و گفت: این مشاغل دانش‌بنیان هم‌اکنون در راستای حوزه امنیت اطلاعات اقدامات مؤثری انجام داده‌اند.
سجادی با اشاره به راه‌اندازی سامانه‌های رصد در فضای مجازی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون بانک اطلاعاتی کل IP های کشور شناسایی‌شده است تا تمامی آدرس‌های IP کشور در صورت آلوده شدن به یک نرم‌افزار مخرب و یا حمله فایبری قابل‌شناسایی خواهند بود. در این زمینه برنامه کاهش مخاطرات امنیتی در این بخش ارائه می‌شود.
معاون سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به راه‌اندازی شبکه «هانی نت ملی» نیز تصریح کرد: در این شبکه تمامی ویروس‌ها و نرم‌افزارهای مخرب و بدافزارها با دو هزار سنسور قابل‌شناسایی خواهند بود.
وی از شناسایی چند نمونه حمله خطرناک در روزهای اخیر و رفع آن توسط شبکه‌هانی نت ملی خبر داد.
سجادی همچنین از راه‌اندازی سامانه ملی «ویروس کاو» برای اسکن کردن برنامه‌های نرم‌افزاری خبر داد و گفت: تا پیش‌ازاین از یک منبع خارجی برای بررسی نرم‌افزارهای آلوده به ویروس استفاده می‌شد که این منبع خارجی ما را فیلتر کرد. به همین دلیل هم‌اکنون با راه‌اندازی سامانه ملی «ویروس کاو» ۱۰ آنتی‌ویروس امکان رصد نرم‌افزارها را بر عهده‌دارند.

11-    افشای اسناد جاسوسی NSA از ایران

گروه هکری موسوم به Shadow brokers با انتشار بدافزارهای منتسب به سازمان امنیت ملی امریکا، از جاسوسی این سازمان از برخی نهادهای مالی آسیا و جهان پرده برداشت. این افشاگری نشان داد که سازمان امنیت ملی امریکا در پی نظارت بر معاملات بین‌بانکی در منطقه غرب آسیا بوده است. برخی کارشناسان امنیت سایبری، این مسئله را بسیار بدیهی اعلام کرده و از انتشار چنین خبرهایی تعجب نکرده‌اند.
از سوی دیگر، سازمان‌هایی که در این افشاگری‌ها جزو اهداف سازمان امنیت ملی امریکا ذکرشده‌اند، باوجود اذعان به جاسوسی سازمان امریکایی، تلاش کرده‌اند با قدیمی اعلامی کردن سرورهای مورد هدف، حملات را کم‌اهمیت جلوه داده و بر امنیت شبکه‌های خود تأکید کنند. برخی از نهادها از قبیل سوئیفت نیز گفته‌اند که شواهدی مبنی بر نفوذ سازمان امنیت ملی امریکا به شبکه‌های این سامانه وجود ندارد. این اظهارات در حالی بیان شد که در سال 2013، اشپیگل گزارش داده بود که طبق اسناد فاش شده توسط ادوارد اسنودن، سازمان امنیت ملی امریکا سامانه سوئیفت و Visa را هدف گرفته و حتی برای تسهیل برنامه جاسوسی خود، پایگاه داده مالی خود را نیز برپا کرده بود.
ماجرا با افشای اسنادی از سوی شدو بروکرز که نشان می‌داد سازمان امنیت ملی امریکا در پشت پرده ویروس استاکس‌نت قرار داشته است، رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفت. در اسناد مذکور از سایت ایرانی dolat.ir و چندین سایت روسی به‌عنوان اهدافی که NSA آن‌ها را هک کرده است، نام‌برده شد.

نتیجه‌گیری
از اتفاقات مهم این ماه، باید به اجرای برنامه دفاع سایبری کشور اشاره کرد که در روزهای پایانی سال، برنامه‌ای که توسط مجلس تصویب و جهت تأیید به شورای نگهبان ارسال‌شده بود، با تأیید نهایی جناب آقای لاریجانی جهت اجرا به رئیس‌جمهور ارسال گردید. ساعتی بعد هم حسن روحانی رئیس‌جمهور طی نامه‌ای، این قانون را جهت اجرا به سازمان برنامه‌وبودجه ابلاغ کرد تا قانون برنامه ششم توسعه کشور با یک سال تأخیر، از اول فروردین‌ماه سال 96 رسماً اجرایی شود.
از دیگر رویدادهای مهم این ماه شنود مکالمات مردم در دستگاه‌های اجرایی است، طبق نظر و تأیید شورای عالی فضای مجازی دستور شنود مکالمات مردم صادر شد و اطلاعیه‌ای تکمیلی از عدم شنود شبکه‌های اجتماعی صحبت شد.
همچنین در اواخر این ماه گروهی به نام کارگزاران سایه اقدام به هک (NSA) آژانس امنیت ملی آمریکا کرده و به اسناد قابل‌توجهی درباره کشورمان دست‌یافته‌اند. در این اسناد، اطلاعاتی درباره هک سیستم‌های کامپیوتری و وب‌سایت‌های کشورمان به دست آمد که به‌اختصار به آن‌ها اشاره شد، اما نکته حائز اهمیت بحث امنیت زیرساخت‌های کشور است و عزم جدی مسئولان را می‌طلبد تا با برقراری امنیت سایبری سیستم‌های کامپیوتری کشور را از حملات هکری مصون بدارند.