مرورگر Tuber؛ آیا دسترسی به اینترنت آزاد در چین فراهم شده است؟
به گزارش کارگروه بین الملل سایبربان ؛ دیوار آتش بزرگ چین (Great Firewall) پروژهی عظیم دولت این کشور برای نظارت بر اینترنت است که بهشدت محتوای اینترنت را سانسور میکند. دولت چین با استفاده از فناوریهای مدرن در دیوار آتش بزرگ، تا حد زیادی در اینترنت کشور نفوذ کرده است. یک اپلیکیشن چینی از مدتی پیش امکان دسترسی به شماری از شبکههای اجتماعی آمریکایی را بهصورت محدود و سانسور شده فراهم کرده است؛ این شبکههای اجتماعی که شامل یوتیوب و فیسبوک و توییتر میشوند در حالت عادی در چین مسدود هستند و نمیتوان به آن دسترسی پیدا کرد.
اپلیکیشن موردبحث نوعی مرورگر وب است که بانام توبر (Tuber) شناخته میشود. کاربران توبر میتوانند بهصورت محدود به محتوای بیضرر خارجی نظیر اخبار حوزهی سرگرمی دسترسی داشته باشند؛ البته حتی در این اپلیکیشن نیز تمامی محتوایی که دولت چین آنها را ازلحاظ سیاسی «محتوای حساس» قلمداد میکند، مسدود هستند. توبر یکی از دهها جبههای است که در آن واشینگتن و پکن در حال جدالاند. دولتهای چین و آمریکا سالها است در تلاشند دسترسی ساکنین خود به محتوای تولیدشده توسط کشور دیگر را محدود کنند و چین دراینبین عملکرد شدیدتری داشته باشد.
مقامات رسمی چین تقریباً تمامی شبکههای اجتماعی آمریکایی را طی دههی گذشته مسدود کردهاند و در هفتهها و ماههای گذشته شاهد اقداماتی مشابه از سوی دولت ترامپ بودهایم. ایالاتمتحده با این اقدامات که فعلاً موفقیتآمیز نبودهاند، در تلاش است دسترسی به اپلیکشینهای محبوب چینی نظیر تیکتاک و ویچت را مسدود کنند.
بنیانگذار شرکت مادرِ بزرگترین مالک مرورگر توبر، مشاور سیاسی حزب کمونیست چین است
مرورگر توبر هماکنون برای سیستمعامل اندروید دردسترس قرار دارد. بررسیها نشان میدهد ۷۰ درصد از سهم مالکیت این مرورگر در اختیار یکی از زیرشاخههای بزرگترین شرکت حوزهی امنیت سایبری در چین یعنی چیهو ۳۶۰ (Qihoo 360) قرار دارد. بنیانگذار چیهو ۳۶۰، ژو هانگی، مشاور سیاسی حزب کمونیست چین محسوب میشود.
شماری از نویسندگان چینی جمعهی گذشته در توییتر به مرورگر توبر اشاره کردند و گفتند این مرورگر نشانهای برای باز شدن اینترنت کشور چین است؛ بااینحال متخصصان حوزهی امنیت و کسانی که موفق به کار با توبر شدهاند میگویند این اتفاق قرار نیست رخ دهد.
فردی که از طریق توبر تلاش کرد مقالههای مربوط به سرکوب خونین اعتراضات میدان تیانآنمن در سال ۱۹۸۹ را در وبسایت رسمی Falun Gong مشاهده کند، میگوید توبر «جعلی» است (Falun Gong گروهی شبهمذهبی است که دسترسی به وبسایتهایش در چین مسدود شده و دولت چین آن را «فرقهای شیطانی» خطاب میکند.) کاربر موردبحث پس از تلاش برای مشاهدهی مقالههای یادشده، نتوانست به هیچ نتیجهای برسد. این فرد در گفتوگو با رسانهها اعلام کرد: «حتی یک محتوای حساس هم در توبر یافت نمیشود ... توبر هیچوقت با دیگر بخشهای اینترنتِ محدودشدهی چین ندارد.»
مرورگر توبر در فروشگاه اپلیکیشن هوا وی بیش از ۵ میلیون بار دانلود شده است
کاربران بهمنظور استفاده از توبر باید ثبتنام کنند. در ابتدای فرایند ثبتنام هشداری روی صفحه ظاهر میشود که میگوید کاربران نباید هفت قانون وضعشده توسط دولت چین برای استفاده از اینترنت را زیر پا بگذارند. مجموعهقوانین هفتگانهی یادشده شامل دستورالعملهای خاصی است که در چین مطابق با سیستم سیاسی سوسیالیستی، منافع دولتی، نظم عمومی و موارد دیگر وضع شدهاند.
در قوانین هفتگانه به کارهایی اشاره شده است که کاربران چینی نباید بههنگام استفاده از شبکههای اجتماعی آمریکایی انجام دهند. یک متخصص امنیت سایبری که خود را مدافع آزادی اینترنت معرفی میکند، میگوید توبر همچون هانیپاتی است که توسط دولت چین کنترل میشود.
یک متخصص امنیت سایبری در گفتوگو با رسانهی South China Morning Post میگوید کسانی که به اینترنت آزاد و دور زدن دیوار آتش بزرگ چین علاقهمند هستند میتوانند سراغ استفاده از VPN بروند، نه توبر. البته او میگوید دولت چین سابقهی تنبیه افرادی را که از VPNهای غیرمجاز استفاده کردهاند، دارد. او میگوید دولت چین قصد دارد نظارت خود را بسیار بیشتر کند؛ بدین ترتیب اگر در چین وارد وبسایتی که دولت آن را غیرمجاز تعریف کرده است شوید، مجازات خواهید شد.
اپلیکیشن توبر در عرض تنها دو روز، بیش از ۵ میلیون بار در فروشگاه اپلیکیشن هوا وی دانلود شد. بررسیها نشان میدهد توبر اکنون از فروشگاه اپلیکیشن هوا وی حذفشده است و نسخهی دانلودشده، کار نمیکند. در پی انتشار این گزارش، خبرنگاران با شرکت چینهو ۳۶۰ برای شفافسازی بیشتر ارتباط برقرار کردندِ اما فعلاً پاسخی داده نشده است.