بلاکچین چیست؟ بخش سوم: تاثیر در اقتصاد
در بخش فعلی از سلسله مطالب بلاکچین، تأثیر و کاربردهای آن در اقتصاد مورد بررسی قرار میگیرند.
چگونه بلاکچین در اقتصاد تأثیر میگذارد؟
با توجه به مطالب گفته شده، هر زمان که یک معاملهی بیتکوین رخ میدهد دادههای آن در یک بلاک دیجیتالی ذخیره شده، به زنجیرهی اصلی متصل میگردد؛ مانند اینترنت، بلاکچین نیز دارای بستری توزیع شده است که از الگوریتم پیچیدهای تقریباً غیر قابل هک استفاده میکند. همچنین آن را میتوان به عنوان نوعی فناوری اشتراک فایل که در دسترس همه قرار دارد نیز به حساب آورد که تنها در زمان خرید و فروش ارز تغییر پیدا کرده، گسترش مییابد.
ماهیت غیر متمرکز ارزهای رمز پایه بسیاری از فناوریهای دیگر را تحت تأثیر قرار میدهد. این ارزها غیرقابل کنترل بوده و با هیچکدام یک از قوانین موجود همخوانی ندارند. در نتیجه بسیاری از افراد آن را روشی جدید برای ثبت اطلاعات به حساب میآورند. با توجه به اینکه بلاکچین امنیت نسبتاً بالایی را فراهم میکند و حجم عظیمی از دادهها توسط دولتها، بانکها، کسب و کارها و بسیاری حوزههای دیگر ذخیره میشوند، به نظر میرسد بلاکچین به زودی خود را از ارزهای دیجیتالی جدا کرده و کاربردهای گستردهای در آیندهی نزدیک برای آن در نظر گرفته شود.
بسیاری از مؤسسات مالی، بزرگترین بانکها، اندیشکدهها، شرکتهای مشاوره و دولتها هماکنون در مورد تأثیرات اقتصادی بلاکچین تحقیق میکنند. شرکت «آر 13» هماکنون در تلاش است به سؤالات مطرح شده در این حوزه پاسخ بدهد.
فناوری بلاکچین به شعبههای بانکها در سراسر جهان اجازه میدهد تا بدون نیاز به باز و بسته کردن ارتباطات دو طرفه، از بستری امن بهرهمند شوند. با بهرهمندی از پروتکلهای فعلی، انجام تراکنشهای بینالمللی به چندین روز زمان نیاز دارند؛ اما بستر موردبحث این زمان را به یک کلیک روی ماوس کاهش میدهد. همچنین استارتآپهای بسیاری وجود دارند که ایدههای آنها بر پایهی بلاکچین شکل گرفته است.
در ادامه میتوان تعدادی از تأثیرات این فناوری را مطالعه کرد.
-
بلاکچین در اقتصاد
در کتاب «انقلاب بلاکچین» (Blockchain Revolution)، نوشتهی دان و الکس تاپاسکات (Don & Alex Tapscott) که در سال 2016 منتشر شد آمده است:
بلاکچین نه تنها یک فهرست دیجیتالی توزیع شدهی پایدار از معاملات اقتصادی و مالی است؛ بلکه میتوان آن را به گونهای برنامهریزی کرد که هرگونه دادهی ارزشمندی را ذخیرهسازی کند.
بانکها و مؤسسات مالی در عصر حاضر از تمام امکانات آنلاین و دیجیتالی فعلی به منظور ارائهی خدمات بهره گرفتهاند؛ اما به نظر میرسد هنوز هم روشهایی برای افزایش سرعت بازارهای بینالمللی این حوزه وجود داشته باشد.
در حال حاضر بانکهای خاصی در بعضی کشورها از پایگاه دادهای امن برای ذخیرهسازی اطلاعات تراکنشها استفاده میکنند. برای بانکی که با دیگر شعبههای خود در سراسر جهان مبادلات انجام میدهد، یک پایگاه دادهی امن باید از هر دو سو باز و بسته شود؛ اما این روش با وجود فراهم کردن سطح امنیتی بالا، به صرف هزینه و زمان بسیار بالایی نیاز دارد.
در یک نظرسنجی انجام شده توسط تحلیلگران، 33 درصد شرکتکنندگان گفتند انتظار دارند در سال 2018، استفاده از فناوری بلاکچین به عنوان بخشی از بانکداری تصویب شود و بیشتر افراد باقیمانده این شرایط را برای سال 2020 در نظر گرفتهاند.
با توجه به نظرسنجی انجام گرفته، هماکنون 69 درصد از بانکها در حال آزمایش فناوری بلاکچین مجاز هستند. به علاوه نیمی از بانکها نیز در حال همکاری با شرکتهای نوپای فینتک (FinTech) و دیگر شرکتهای فناوری هستند تا قابلیتهای آن افزایش پیدا کند.
هماکنون بیش از 5 مورد استفاده برای بلاکچین در نظر گرفته شده است که شامل پرداخت، مدیریت هویت دیجیتال، پاکسازی و تسویه حساب، نامههای اعتباری و پیوندهای وام میشود.
-
پایانی بر مرد میانی (واسطهها)
در صورت به کارگیری بلاکچین مؤسسات بینالمللی مالی میتوانند بسیار سریعتر از گذشته به انجام تراکنش در سراسر جهان پرداخته، از مزایای بیشتری در زمینهی تبدیل ارز برخوردار شوند. به علاوه با زمانی که به دست میآورند، سرمایهگذاریهای بیشتری صورت خواهد گرفت.
تجار اقتصادی متوجه مزایای بلاکچین شدهاند؛ زیرا این ویژگی روند فروش سهام را سریعتر خواهد کرد. به کمک این فناوری بسیاری از واسطههای موجود حذف خواهند شد. همچنین علاوه بر مؤسسات مالی، بسیاری از سازمانها میتوانند از بلاکچین برای برقراری ارتباطات درون سازمانی استفاده بکنند.
شرکت گلدمن ساکس2، تخمین میزند، اگر مؤسسات مالی سراسر جهان از بلاکچین استفاده کنند، سالانه 6 میلیارد دلار در اقتصاد جهانی صرفهجویی خواهد شد.
-
صنایع دیگر:
یک پایگاه دادهی توزیع شده برای مؤسسات مالی میتواند سرعت انجام کارها در صنایع دیگر را نیز افزایش بدهد. بلاکچین میتواند بدون دخالت انسانی، رکوردهای غیرقابل تغییر را از همهی تراکنشها، از لحظهی تأسیس شرکت وارد کرده و ذخیره کند.
برای نمونه در وبگاه «ایبِی» (eBay)، فروشندگان هزینهی تراکنشهای میزبانی و فروش اقلام را پرداخت میکنند. در حالی که بخشی از این هزینه به عنوان سود محسوب میگردند، حجم بالایی از آن به مؤسسات واسطهای که در این تبادل دیجیتالی نقش دارند، تعلق میگیرد. اپن مارکت (Open market)، رقیب ایبِی برای حذف واسطهها از بلاکچین استفاده کرده است، در نتیجه دو طرف معامله میتوانند بدون نیاز به قوانین قدیمی به صورت مستقیم با یکدیگر معامله کنند.
دستاورد بالا مورد توجه سطوح پایینتر نیز قرار خواهد گرفت؛ زیرا دیگر نیازی نیست مصرفکنندگان صبر کنند تا مشروعیت پول سرمایهگذاری شدهی آنها مورد تأیید قرار بگیرد.
-
تأثیر اجتماعی:
در طول چندین سال دربارهی نحوهی تأثیرگذاری ارز رمز پایه روی جامعه از طریق اینترنت صحبتهای بسیاری صورت گرفته است؛ اما برای این موضوع نمیتوان نظر قطعی داد. همچنین مشخص نیست آیا بیتکوین در طول 50 سال آینده ارزش فعلی خود را حفظ خواهد کند.
با وجود این به نظر میرسد بازار سرمایهگذاری ارزی در سال 2018 به شکلی ناپایدار و غیرقابل پیشبینی کار خود را ادامه بدهد. از طرفی به نظر میرسد به علت مزایای گستردهی ارائه شده توسط بلاکچین، این فناوری توسط مؤسسات بسیاری به کار گرفته شود. همچنین از آنجایی که تبدیل پایگاه دادههای متمرکز موجود به بلاکچین از روند سادهای برخوردار است، احتمالاً در آیندهی نزدیک بخش بزرگی از جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد و به جزئی جداییناپذیر از زندگی روزمره خواهد شد.
- آر 3 (R3CEV/R3)، شرکت فناوری پایگاه دادهی توزیع شده است که بیش از 70 عدد از بزرگترین مؤسسات مالی جهان، به صورت مدیریت شده روی بلاکچین مورد استفاده در سامانههای مالی تحقیق میکند.
- گلدمن ساکس (Goldman Sachs)، شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی و چندملیتی است. این شرکت در زمینه ارائه خدمات بانکداری سرمایهگذاری، مدیریت سرمایهگذاری، بانکداری تجاری، همچنین مبادله کالاهای اقتصادی، اوراق بهادار، سهام اختصاصی و مدیریت بر صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، فعالیت میکند.