بسته پیشنهادی مستند(1)
صفحه سایبرسینمای سایبربان، از این پس در قالب بستههای پیشنهادی به معرفی آثار مستند و سینمایی کمتر شناخته شده در کشورمان خواهد پرداخت:
بیتکوین : پایان پولی که ما میشناسیم
چند ماهی است که با همهگیری تب سرمایهگذاری میان مردم کشورمان، مفاهیم تخصصی حوزه پول و بازار سرمایه مورد استقبال قرار گرفته است. فهرستی از پرتفوی، ای پی اس، بنیاد، اوردر خرید و فروش و بسیاری از تعاریف آکادمیک اینچنینی؛ بعضی اما بلند پروازترند و به سراغ بازار سرمایه بینالمللی و البته پولهای دیجیتال رفتهاند. آنها با والت، ساتوشی و بیتکوین سر و کار دارند. با این اوصاف سیستم ارز دیجیتال بنا بر تعارف پیچیدهای که در حوزه بلاکچین با خود به همراه دارد، وقتی در قالب یک محصول رسانهای معرفی میشود مخاطبان گستردهای مییابد.
مستند 60 دقیقهای «بیتکوین؛ پایان پولی که میشناسیم-Bitcoin: The End of Money as We Know It» یکی از شناخته شده ترین فیلمهای مستند در حوزه رمز ارزها است. این فیلم روایتگر اختراع تکنولوژی بلاکچین و پروتکل بیتکوین توسط ساتوشی ناکاموراست. یک هویت ناشناخته که اختراع یا به عبارت بهتر طراحی بیتکوین به این شخص یا گروه نسبت داده میشود. این مستند سپس به بررسی تاریخچه پول و الگوهای جدید در تکنولوژی میپردازد و سیستم کار ارز دیجیتال را توضیح میدهد. تورسن هافمن در کنار مایکل واچولونیس و گروه مستندساز با نگاهی موشکافانه به بیتکوین، اثرات احتمالی آن روی نظام بانکی حال حاضر جهان را مورد بررسی قرار میدهند. در این مستند چند مصاحبه قابل تامل با متخصصان این حوزه انجام شده است. ویتالیک بوترین از بنیانگذاران «اتریوم» و راجر ور، خالق «بیتکوینکش» از این جمله هستند. این فیلم برنده جایزه ویژه هیات داوران از جشنواره آمستردام و همچنین بهترین فیلم مستند از جشنواره فیلم لاس و گاس بوده است.

آیا به این رایانه اعتماد دارید؟
یکی دیگر از آثار مستند شاخص در حوزه سایبری، «آیا به این رایانه اعتماد دارید؟- ?Do You Trust This Computer» ساخته کریس پین است؛ مستند مشهور «چه کسی خودروی برقی را کشت؟» دیگر ساخته شناخته شده اوست. پین در «آیا به این رایانه اعتماد دارید؟» ضمن نگاهی کوتاه به مزایای هوشمصنوعی، بیشتر به خطرات این پدیده جذاب پرداخته است. ری کرزویل، ایلان ماسک و البته جاناتان نولان در این فیلم حضور دارند. در این مستند به گستره هوش مصنوعی از هواپیماهای بدون سرنشین تا فیک نیوز پرداخته شده است. یکی از اشارات جالب در این فیلم جمله ایلان ماسک است؛ او بیان میکند: "هر دیکتاتور انسانی سرانجام روزی خواهد مرد اما، یک هوش مصنوعی فوق العاده میتواند روزی یک دیکتاتوری جاودانه تشکیل دهد".
این مستند توسط کریس پین به استیون هاوکینگ فقید تقدیم شده است.

راپرتچی
از معدود آثار مستند سایبری ایرانی، مستند «راپرتچی» است؛ «راپرتچی» نگاهی دارد به تغییرات زندگی انسان نوین، بعد از فراگیری تکنولوژی موبایل. پدیدهای که با تولد تلفنهای همراه هوشمند، تغییرات شگرفی در سبک زندگی بشر ایجاد کرد. بُعد آسایش آفرینی گوشیهای هوشمند بر همگان آشکار است، ترکیب قدرتمند تکنولوژی و اینترنت، آنچنان دریافت خدمات شهروندی را در دسترس قرار داده، که تصور حذف این ترکیب، حتی برای لحظهای، غیرقابل تحمل است. امروزه از پرداخت قبوض و کرایه خودرو، تا شرکت در کلاسهای دانشگاهی و بیزینسهای چند صد میلیاردی را تلفنهای همراه هوشمند به دوش میکشند.
مستند راپرتچی در گام نخست، مخاطب را در چالش مفهوم "تنهایی" قرار داده و به مبحث حریم خصوصی، گریزی میزند. هویت شخصی و هویت شهروندی، کلیدواژه فیلمساز برای سکانس نخست فیلم است. در واقع صورت مسئله این مستند، همپوشانی هویت شهروندی و هویت فردی در دوره فوران تکنولوژی است. فیلم در سه سطح، تهدیدات احتمالی تلفنهای هوشمند را دستهبندی میکند؛ سطح اول مربوط به بررسی آسیبپذیریهای بالقوه موجود در تلفنهمراه است، فارغ از اینکه گوشی به اینترنت متصل باشد یا خیر. تهدیداتی که بخشی از آن مرتبط با حفرههای موجود در سیستمعامل تلفنهای همراه بوده و به مرور نمایان میشود.
راپرتچی سپس، تلفن همراه در حالت آنلاین را مورد کنکاش قرار میدهد؛ بررسی مواردی که در حوزه جرایم سایبری و شبکههای اجتماعی شاهد آن هستیم. اشاره به سرمایهگذاریهای صورت گرفته در شناخت ذائقه یک جمعیت، شهر و کشور، خط واصل سطح دوم و سوم مورد بحث فیلم است. گریزی به اینکه نحوه رفتار کاربر در فضای مجازی، مورد رصد موشکافانه در حوزههای تجاری، فرهنگی، سیاسی و ... قرار میگیرد و سرمایه گذاریها در دنیا، با تکیه بر اطلاعات حاصل از الگوریتم رفتاری کاربران انجام میپذیرد.
سپس فیلم در فاز پایانی، نگاهی به نقش موبایل در امنیت ملی و حوزه بین الملل داشته است. پروژه پریزم محور اصلی این بخش است؛ میکو هیپونن فنلاندی، لارنس لسینگ، ادوارد اسنودن، ژولین آسانژ در کنار کارشناسان داخلی به تجزیه و تحلیل این مبحث پرداختهاند. نقش افراد در اجتماع مجازی و اهمیت کیفیت سبک زندگی مجازی آنان، کلید واژه فاز سوم راپرتچی است. مستند راپرتچی محصول موسسه سایبربان به کارگردانی ارشاد فضلی خانی از طریق همین صفحه در دسترس مخاطبان قرار دارد.