برنامه ریزی برای بومی‌سازی اکوسیستم ۵G در کشور
به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان به نقل از وزارت ارتباطات، ستار هاشمی در مورد راه‌اندازی پایلوت فناوری نسل پنجم ارتباطات (۵G ) گفت: فناوری ۵G سبب می‌شود تا علاوه برافزایش سرعت و ارتقاء کیفیت ارتباطات و خدمات، ارائه سرویس‌های نوین و دور از دسترس حال حاضر، ممکن شود که این مهم، کاهش شکاف دیجیتالی بین شهرها و مناطق کم برخوردار را در پی دارد.
وی بابیان اینکه ۵G بازیگران متنوعی دارد که نیازهای آن‌ها متفاوت است، گفت: ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت ارائه خدمات «tele Medicine و Smart Hospital» نظیر جراحی از راه دور، کمک به بهره‌وری تولید در محیط‌های صنعتی با استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی، مدیریت مصرف انرژی در حوزه‌هایی مانند حوزه کشاورزی، شکل‌گیری شهر هوشمند با استفاده از قابلیت‌های توأم این فناوری و همزیستی با فناوری اینترنت اشیا، دسترسی کاربران به سرویس پخش محتوای باکیفیت بالا از طریق تلویزیون‌های تعاملی ازجمله این دستاوردها است.
معاون وزیر ارتباطات با تأکید بر ارتقا کمی و کیفی ارتباطات و توسعه پهنای باند با استفاده از فناوری ۵G، تأکید کرد: ارتباطات و دسترسی‌ها در این فناوری رشد قابل‌توجهی دارد و طبیعتاً در چنین شرایطی ارائه سرویس‌های موردنیاز جامعه از قبیل Remote surgery (جراحی از راه دور) امکان‌پذیر خواهد شد. باید توجه داشت که این حوزه باجان افراد سروکار دارد و واضح است که هرگونه قطعی ارتباط یا کاهش کیفیت ارتباط و سرویس، جبران‌ناپذیر است.
چشم‌انداز بومی‌سازی اکوسیستم ۵G
هاشمی اظهار داشت: در پیاده‌سازی فناوری ۵G نقش سخت‌افزارهای خاص و منحصر، کمتر و اهمیت بخش نرم‌افزاری زیست‌بوم این فناوری بیشتر و پررنگ‌تر است که خوشبختانه کسب‌وکارهای حوزه ICT کشور، تجربه موفقی در ارائه خدمات این بخش‌دارند. نظر به اینکه معماری این فناوری Flat بوده و خدمات به‌صورت سرویس گرا ارائه می‌شود لذا با توجه به محوریت توسعه «فکر افزاری» این فناوری، در بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات چشم‌انداز خوبی را برای بومی‌سازی زیست‌بوم آن و استفاده از محصولات داخلی پیش‌بینی می‌کنیم.
وی ادامه داد: در زمان قرنطینه ناشی از بیماری کرونا، توان ارائه خدمات را در داخل کشور مشاهده کردیم و معتقدیم که توسعه‌دهندگان نرم‌افزار خوبی در کشور داریم و این فرصتی است که باید به آن توجه کنیم.
هاشمی بابیان اینکه در فناوری ۵G باید بتوانیم به تعداد زیادی از سنسورها را در فضای محدود سرویس ارائه دهیم، خاطرنشان کرد: در بخش رادیویی این فناوری باید پوشش بیشتر و بهینه‌تری داشته باشیم؛ بنابراین بعضاً احتمال دارد که با طراحی متفاوت تا یک‌میلیون سنسور در مساحت یک کیلومترمربع قرار گیرند. طبیعی است که با افزایش طول‌موج فرکانس، میرایی سیگنال بیشتر و دامنه کارآیی آن کمتر خواهد بود؛ بنابراین طراحی از ماکروسل به میکروسل و درنهایت به پیکروسل تبدیل می‌شود و سایت‌ها در فاصله نزدیک‌تری قرار می‌گیرند.
بلوغ تکنولوژی‌های محرک ۵G
معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص بلوغ تکنولوژی‌هایی که به‌عنوان محرک این فناوری هستند، افزود: به‌منظور دستیابی به اهداف مدنظر در زیست‌بوم فناوری ۵G، از تکنولوژی‌های مختلف استفاده می‌شود.
وی افزود: ازجمله این تکنولوژی ها، «تکنولوژی MIMO» است که به‌منظور طراحی و پیاده‌سازی آنتن‌ها و به‌عنوان تکنولوژی پیشرفته در بخش انتشار امواج در سیستم‌های مخابراتی بی‌سیم استفاده می‌شود. همچنین تکنولوژی «Beamforming» جهت مدیریت هدفمند سیگنال‌های رادیویی (به سمت کاربران و سرویس‌ها) و استفاده هم‌زمان از یک طیف فرکانس در زوایای مختلف به کار می‌رود. در راستای کاهش تأخیر سرویس‌ها، از قابلیت تکنولوژی‌های «Mobile Edge Computing» و پیاده‌سازی راهکارهای «Small Cell» نیز استفاده می‌شود.
هاشمی گفت: ۵G می‌تواند شکاف دیجیتالی را کاهش دهد به‌طوری‌که این خدمات در مناطق محروم توسعه داده شود، درحالی‌که تحقق این موضوع در بستر ۴G به‌صورت کامل امکان‌پذیر نیست.
وی افزود: برای پیاده‌سازی زیست‌بوم فناوری ۵G در کشور، سازمان‌های تابعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مانند سازمان تنظیم مقررات رادیویی برای رگلاتوری فرکانس، شرکت ارتباطات زیرساخت در خصوص ارائه زیرساخت‌های ارتباطی، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در رابطه با فعالیت‌های پژوهشی به‌اتفاق سایر ذی‌نفعان ازجمله اپراتورهای همراه و ارائه‌دهنده خدمات سطح دسترسی، تشکل‌های بخش خصوصی، شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان حوزه ICT و مجموعه‌های دانشگاهی، نقش‌آفرین هستند.
استفاده از لابراتوارهای معتبر دنیا برای تست سناریوهای ۵G
معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره ظرفیت بخش خصوصی در این زمینه تأکید کرد: در راستای پیاده‌سازی پایلوت این فناوری، با اصناف و بخش خصوصی جلسات متعددی برگزار کردیم و از توان و کمک آن‌ها برای تولید بخشی از تجهیزات بهره بردیم.
وی تأکید کرد: در طراحی تست سناریوهای لازم و پیاده‌سازی آن از مراکز دانشگاهی و آزمایشگاه‌های داخلی و حتی لابراتورهای معتبر دنیا کمک می‌گیریم. در اجرا نیز از همه ذی‌نفعان در این زمینه استفاده کرده‌ایم تا پیشرفت کار با بهره‌وری بیشتر صورت پذیرد.
هاشمی خاطرنشان کرد: محل اجرای پایلوت ۵G در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) است. کار جانمایی و حمل تجهیزات آغاز و نصب تجهیزات نیز در حال انجام است. در این مرکز، آموزش‌هایی نیز به افراد مختلف ارائه خواهد شد.
وی بیان کرد: با ارزیابی نتایج حاصل از پیاده‌سازی تست‌های مدنظر ذی‌نفعان، موضوعات مختلف تأثیرگذار در روند اجرای کامل این فناوری (از قبیل مسائل فنی- زیرساختی، کاربست‌ها، موضوعات اقتصادی و...) را بررسی می‌کنیم. یقیناً پس از پایلوت، باید فرصت‌ها را شناسایی و فرآیند اجرا را مدیریت کنیم.
