بررسی نهادهای حاکمیتی سایبری در انگلستان
زک دافمن کارشناس امنیت سایبری و خبرنگار وبگاه فوربز در گفتگویی اختصاصی با خبرنگار سایبربان گفت:
در خصوص حکمرانی اینترنت در بریتانیا باید بگویم که سازمان های متعدد و مشخصی در این زمینه در کشور ما وجود دارند که توانمندی و فعالیتهای مجرمانه در این بستر را رصد میکنند و هر شخصی، در هرجا و هرزمان اقدام به فعالیت های مجرمانه کند را شناسایی میکنند؛ اما به طور کلی هیج کنترل دولتی خاص و ویژهای روی این بستر وجود ندارد. مسئولیت این امر زیر نظر وزارت دیجیتال، فرهنگ، رسانه و ورزش است که وزیر آن تظارت ضعیفی بر این موضوع دارد.
همانند تمامی ارتباطاتی که در بریتانیا وجود دارد سازمانی به نام آفکام یا همان اداره ارتباطات بریتانیا وجود دارد که تمام مقررات و دستورالعملی هایی که در هرنوع از ارتباطات باید برقرار شود را ارائه می کند اما بستر اینترنت در انگلستان کاملا وسیع و بدون محدودیت است. این نهاد که به عبارت دیگر سازمان تنظیم مقررات رسانهای انگلستان محسوب میشود از نظارت بر رادیو و تلویزیون تا خطوط ثابت دوربرد تلفنی و موبایل و امواج رادیویی وسایل بی سیم را تحت اختیارات خود قرار میدهد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا برای رده هایی سنی متفاوت در انگلستان نحوه ارائه اینترنت متفاوت است گفت:
همه مردم به انگلستان به تمام ظرفیت های این پلتفرم دسترسی دارند و هیچ گونه محدودیتی در این زمینه برای شهروندان وجود ندارد. برخی وبسایتها وجود دارند که افراد اجازه مراجعه به آنها را ندارند یا به عبارت دیگر این وبسایتها در فهرست لیست سیاه قرار دارند که آنها نیز از سوی دستگاههای امنیتی نظارت و کنترل میشوند. برای مثال، اگر فردی به وبگاه داعش مراجعه کرده و یکی از مجلات آنها را دانلود کند، اقدام آنها به راحتی شناسایی میشود. همین امر، در رابطه با افرادی که به وبسایتهای مربوط به کودک آزاری یا پرونوگرافی کودکان مراجعه می کنند نیز وجود داشته و اقدام آنها به راحتی با شناسایی آیپی این افراد تحت پیگرد قانونی قرار میگیرد؛ از آنجایی که دسترسی به این قبیل وبگاه ها در کشور ما غیرقانونی به شمار میرود چنین افراد متخلفی که از وبسایتهای غیرقانونی استفاده میکنند، مجرم تلقی میشوند.
لازم است به این نکته نیز اشاره کنم که نرم افزارهایی در انگلستان وجود دارد که خانوادهها می توانند از آنها برای محدود کردن دسترسی فرزندان خود به وبگاه هایی که محتوای نامناسب و غیراخلاقی دارند استفاده کنند. علاوه برآن شرکتها و ادارات دولتی نیز با بهرهگیری از این پروتکل برای جلوگیری از دسترسی کارمندان خود به برخی وبسایت ها استفاده میکنند اما به طور کلی اینترنت انگلستان برای کلیه شهروندان کاملا آزاد است.
زک دافن در پاسخ به این سوال که آیا نهادی مشابه شورای عالی فضای مجازی ایران در انگلستان وجود دارد گفت:
در انگلستان کمیته هایی پارلمانی وجود دارند که وظایف مشابهی دارند و قوانین مربوط به اینترنت و فضای سایبری را مورد مطالعه و بررسی قرار میدهند. سازمان دیگری که تهدیدات سایبری علیه انگلستان را کنترل و مدیریت میکند مرکز ملی امنیت سایبری نام دارد که از سال 2016 به صورت رسمی شروع به فعالیت کرده و وظیفه اصلی آنها شناسایی تهدیدات، مقابله و کاهش آن است. این سازمان که زیرنظر ستاد ارتباطات دولتی کشور ما فعالیت می کند بدون توجه به اینکه منشا حملات از کجا خواهد بود تهدیدات سایبری علیه کشور را شناسایی کرده و تحت پیگرد قانونی قرار میدهد.
در صورتی که مباحث مربوط به کلاهبرداری های مالی و اقتصادی بر بستر سایبری وجود داشته باشد پلیس انگلستان به قضایا ورود میکند و اگر موضوعاتی مانند جرایم سازمان یافته بروز پیدا کند سازمان ملی جرم و جنایت وارد عمل میشود. اما در کل اینترنت سراسر بریتانیا به صورت کاملا آزاد در اختیار همه شهروندان قرار دارد و افراد میتوانند از تمام ظرفیت های این پلتفرم به جز برخی موارد نادر استفاده کنند.
این کارشناس امنیت سایبری در پاسخ به این سوال که آیا نهادی مشابه با سازمان امنیت ملی امریکا برای نظارت بر اینترنت در بریتانیا وجود دارد گفت:
بله چنین سازمان در انگلستان نیز وجود دارد اما نظارت آنها بر شهروندان کشور نخواهد بود. در انگلستان سازمان های متعددی وجود دارد که به ترافیک اینترنت کشور نظارت دارند و تنها در صورتی می توانند به صورت خاص روی شهروندان خود نظارت ویژهتری داشته باشند که مجوزهای قانونی لازم را کسب کرده باشند. بدیهی است که این سازمانها تنها زمانی دست به چنین اقداماتی میزنند که فرد یا افرادی از خطوط قرمز عبور کرده و فعالیت های غیر قاونی انجام داده باشند.
زک دافمن در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا مسئولیت نظارت بر این موضوع بر دوش GCHQ است گفت:
این سازمان تنها در ابعاد ملی مربوط به فضای سایبر ورود میکند و آنها فعالیت های فراوان دیگر چون نظارت بر ارتباطات الکترونیک و سینگالها مضاف بر فضای سایبری انجام میدهند که گستره وسیع تری از ارتباطات را شامل میشود. علیرغم اینکه سال های گذشته این سازمان اقدامات سری فروانی انجام میداد، امروز تنها یک ستاد اصلی ارتباطات انگلستان محسوب میشود. این سازمان تنها، پل ارتباطی میان سازمان های اطلاعاتی کشوری و نظامی و رخ دادهای ملی است.
وی در پایان افزود:
نیروهای نظامی انگلستان نیز همانند سازمان امنیت ملی امریکا، توانایی نظارت و کنترل فضای سایبری در انگلستان را دارند اما نکته این است که اهداف مشخصی برای نظارت نظامی بر این بستر تعریف شده است. در واقعا قسمت اعظمی از اینترنت و فضای سایبری انگلستان تحت کنترل سازمانهای نظامی کشور است اما با این تفاوت که نیروهای نظامی و ما در زمان صلح و امنیت نیازی به کنترل شهروندان نمیبینند